Aktywność w mediach społecznościowych to ważny filar strategii marketingowych wielu firm. Nawet najlepszy profil będzie jednak bezużyteczny, jeśli nie zainteresuje użytkowników danego serwisu. Czasem trzeba się dostosować do lokalnych uwarunkowań i humorków rozmaitych algorytmów. Niekiedy można jednak pomóc szczęściu, korzystając z różnego rodzaju profesjonalnych narzędzi. Problem w tym, że płatna promocja zgodnie ze swoją nazwą nie jest tania. Względy etyczne mogą nam zaś nie pozwolić na posiłkowanie się farmą botów. Początkujący przedsiębiorcy mogą ulec pokusie sięgnięcia po prywatne profile pracowników.

Mechanizm jest w zasadzie prosty. Pracownicy najczęściej w jakimś stopniu są aktywni w mediach społecznościowych i mają swoich znajomych. Wszelkiej maści polubienia i udostępnienia dalej rozniosą się także w tym gronie. Do tego "spontaniczne" pozytywne interakcje pozwolą na zaskarbienie sobie łaski algorytmów. W ten sposób profil powinien nabrać wiatru w żagle.

Pozostaje jednak pewien ważny dylemat: jak właściwie skłonić pracowników, by zainteresowali się firmowymi profilami w social media? Najbardziej oczywistą odpowiedzią na to pytanie jest prośba. Zazwyczaj to wystarczy. Większość z nas doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jak popularne serwisy funkcjonują. Polubienie nic w końcu nie kosztuje.

Problem zaczyna się w momencie, gdy przedsiębiorca zaczyna traktować prywatne profile pracowników niczym firmowy zasób. Zamiast prosić i namawiać, stawiają na oczekiwania i straszenie konsekwencjami. Czy szef ma prawo domagać się od pracownika wykorzystania jego prywatnego profilu do wchodzenia w interakcje z tym należącym do przedsiębiorstwa albo marki? Odpowiedź jest jednoznaczna i brzmi "nie".

Na przeszkodzie stoją nam w tym wypadku zarówno przepisy kodeksu pracy, jak i kodeksu cywilnego. Zbyt agresywna perswazja względem personelu stanowi wręcz naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy.

Kluczowym przepisem kodeksu pracy jest w tym kontekście art. 11¹ tejże ustawy. Warto wspomnieć, że ustawodawca umieścił go jako jeden z pierwszych przepisów rozdziału II zatytułowanego "Podstawowe zasady prawa pracy".

Nie ulega wątpliwości, że mamy do czynienia z jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy względem pracownika. Tym samym jego naruszanie może skutkować przykrymi konsekwencjami w rodzaju na przykład zastosowania "odwróconej dyscyplinarki", a więc jednostronnego rozwiązania umowy o pracę przez pracownika.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że co do zasady nie będzie nam tutaj chodziło o godność pracownika. Interesują nas raczej jego inne dobra osobiste. W tym momencie warto zwrócić uwagę na ich definicję z art. 23 kodeksu cywilnego.

Lista potencjalnych dóbr osobistych ma charakter otwarty. W polskim prawie cywilnym podchodzi się bardzo liberalnie do uznawania danych dóbr za "dobra osobiste". Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, że należy do nich prywatność. Jakby tego było mało, w art. 47 Konstytucji RP znajdziemy jej gwarancje, obejmujące także prawo do decydowania o swoim życiu osobistym.

Prywatne profile pracowników stanowią integralny element ich życia osobistego. Pracodawca może je śledzić, jeśli dany pracownik zdecydował się szerzej udostępnić publikowane przez siebie treści. Przedsiębiorca nie może jednak w taki profil odgórnie ingerować. Co w sytuacji, gdy się uprze? W grę wchodzi także pozew cywilny o naruszenie dóbr osobistych. Właściwym przepisem jest tutaj art. 24 kodeksu cywilnego.

W tym przypadku będziemy mieli do czynienia raczej z żądaniem zaniechania niezgodnych z prawem działań ze strony pracodawcy. Na uwagę zasługuje jednak możliwość domagania się zadośćuczynienia pieniężnego za ewentualne krzywdy. Co więcej, nic nie stoi na przeszkodzie, by pracownik dochodził swoich praw równocześnie na gruncie prawa cywilnego i prawa pracy.

Wniosek nasuwa się sam: prywatne profile pracowników lepiej zostawić w spokoju, jeśli nie jesteśmy w stanie przekonać ich do w pełni dobrowolnego zaangażowania. Jeżeli już koniecznie chcemy uczynić aktywność w social media częścią dnia pracy, to powinniśmy zapewnić im środki o charakterze całkowicie służbowym.