W Dzienniku Ustaw RP pojawiło się rozporządzenie, które reguluje funkcjonowanie uczelni w najbliższych miesiącach. Pozostaje zasada kształcenia na odległość, ale pozostawiono kilka wyjątków, dzięki którym pewne zajęcia można prowadzić „tradycyjnie”.
Odmrażanie uczelni
W Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej pojawiło się rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
Reguluje ono działalność szkół wyższych podlegających nadzorowi Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Chodzi tutaj o większość szkół wyższych, uniwersytetów, politechnik, czy uczelni niepublicznych. W odniesieniu uczelni artystycznych, medycznych, morskich, służb państwowych, czy wojskowych, zastosowanie mają właściwe rozporządzenia nadzorujących ministrów, które również opublikowano. Są one co do ogólnych założeń bardzo podobne.
Wbrew wcześniejszym zapowiedziom – tym nieoficjalnym – odmrażanie uczelni nie następuje w taki sposób, że to rektorzy będą podejmować ostateczne decyzje co do możliwości powrotu do tradycyjnych sposobów kształcenia. Kształcenie na odległość pozostaje niejako narzucone.
Również należy się spodziewać, że w wypadku powrotu niektórych studentów na uczelnie, wydane zostaną również zalecenia sanitarne.
Odmrażanie uczelni – obydwie sesje i zajęcia co do zasady on-line
Jak stanowi §1. ust. 1 pkt 1 rozporządzenia odnoszącego się do większości szkół wyższych w kraju
1. W okresie od dnia 25 maja 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. na obszarze kraju:
1) ogranicza się funkcjonowanie uczelni nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki przez zawieszenie kształcenia:
a) na studiach,
b) na studiach podyplomowych,
c) w innych formach,
W tym okresie, czyli od 25 maja 2020 r. do 30 września 2020 r. uczelnie (oraz inne podmioty prowadzące kształcenie doktorantów) prowadzą zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość niezależnie od tego, czy zostało to przewidziane w programie danego kształcenia.
Odmrażanie uczelni – wyjątki od kształcenia on-line
Przewidziano dwa wyjątki, pozwalające na prowadzenie zajęć w sposób tradycyjny.
- uczelnie mogą prowadzić w ich siedzibach lub filiach zajęcia, które nie mogą być zrealizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;
- uczelnie mogą prowadzić w ich siedzibach lub filiach zajęcia przewidziane w programie studiów do realizacji na ostatnim roku studiów.
Decyzję o prowadzeniu kształcenia w siedzibie lub filii podejmuje co do zasady rektor. Warto podkreślić, że prowadzić w tradycyjny sposób można tylko te zajęcia, które nie mogą być zrealizowane on-line albo te, które realizowane są na ostatnich latach studiów.
Warto zaznaczyć, że przepisy rozporządzenia nie odnoszą się bezpośrednio do egzaminów. Moim zdaniem uznać jednak należy, że należą one – w rozumieniu rozporządzenia – do dziedziny zajęć i również trzeba je prowadzić on-line, chyba że nie jest to możliwe.
Powyższe również ma zastosowanie co do kształcenia doktorantów. Zachowano także zasadę, w myśl której organy uczelni mogą podejmować uchwały na odległość. Pozostaje także – co wynika z ustawy – zniesiony limit zapomóg studenckich – student może złożyć wniosek o przyznanie zapomogi pieniężnej, za każdym razem, gdy znajdzie się przejściowo (z tytułu utraty pracy, dochodów) w trudnej sytuacji życiowej. Decyzję w tym przedmiocie podejmuje rektor, a nie komisja stypendialna – jak to wygląda w odniesieniu do tradycyjnej procedury.
Przepisy dot. odmrażania uczelni wchodzą w życie 25 maja.
