Home -
Prawo -
Pobiła darczyńcę, ale zachowała mieszkanie. Wyrok SN dotyczący darowizny jest bezlitosny

Pobiła darczyńcę, ale zachowała mieszkanie. Wyrok SN dotyczący darowizny jest bezlitosny

W relacjach majątkowych między bliskimi prawo cywilne przewiduje swoisty bezpiecznik - możliwość odwołania darowizny w przypadku rażącej niewdzięczności obdarowanego. Jednak jak dobitnie przypomniał Sąd Najwyższy w swoim niedawnym orzeczeniu, korzystanie z tego prawa jest ograniczone określonymi ramami czasowymi. Nawet najbardziej drastyczne zachowanie, potwierdzone wyrokiem karnym, nie wystarczy do odzyskania nieruchomości, jeśli darczyńca przegapi ustawowy termin na reakcję.

Edyta Wara-Wąsowska28.11.2025 13:00

Prawo

28.11.2025 13:00

Edyta Wara-Wąsowska

redaktor

Pułapka kalendarza, czyli rok na reakcję. Ważny wyrok SN dotyczący odwołania darowizny

Jak opisuje "Rzeczpospolita", fundamentem sporu, który trafił na wokandę Sądu Najwyższego, była kwestia interpretacji art. 899 par. 3 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stawia sprawę jasno - darowizna nie może zostać odwołana po upływie roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Jest to termin zawity, co oznacza, że po jego upływie uprawnienie to bezpowrotnie wygasa.

W analizowanej sprawie darczyńcy przekazali krewnej nieruchomość, jednak relacje rodzinne uległy drastycznemu pogorszeniu. Punktem kulminacyjnym konfliktu było pobicie jednego z darczyńców przez obdarowaną - con zostało też potwierdzone prawomocnym wyrokiem karnym skazującym kobietę, wydanym jeszcze w czerwcu 2017 r. Problem polegał na tym, że oświadczenie o odwołaniu darowizny zostało złożone dopiero w lipcu 2021 r., a więc cztery lata po zdarzeniu, które stanowiło główną przesłankę pozwu.

Sprawa ta doskonale ilustruje przy okazji, jak ocena prawna stanu faktycznego może różnić się w zależności od sądu. Sąd Okręgowy, działając jako pierwsza instancja, początkowo przyznał rację powodom i nakazał zwrot nieruchomości, koncentrując się na nagannym zachowaniu obdarowanej.

Mimo to Sąd Apelacyjny w Białymstoku zmienił ten wyrok, słusznie zauważając, że główna przesłanka - czyli pobicie - miała miejsce na długo przed rocznym okresem poprzedzającym złożenie oświadczenia o odwołaniu darowizny.

Powodowie próbowali ratować sytuację, wskazując na inne, późniejsze zachowania krewnej, takie jak wysyłanie obraźliwych i wulgarnych wiadomości e-mail. Sąd Najwyższy, rozpatrując skargę kasacyjną, podzielił jednak stanowisko sądu drugiej instancji. Uznano, że o ile pobicie bez wątpienia jest rażącą niewdzięcznością, o tyle roszczenie z tego tytułu uległo przedawnieniu. Z kolei późniejsze incydenty słowne, choć naganne, nie posiadały takiego ciężaru gatunkowego, by samodzielnie uzasadniać odebranie własności nieruchomości.

Ciężar dowodu spoczywa na darczyńcy

Sąd Najwyższy podkreślił, że to na powodach (w tym przypadku darczyńcach) spoczywa obowiązek wykazania, że przesłanki do odwołania darowizny wystąpiły w ciągu ostatniego roku. W omawianej sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazywał na uchybienie terminowi.

W konsekwencji Sąd Najwyższy oddalił zarzuty skarżących dotyczące braków w postępowaniu dowodowym, w tym braku formalnego przesłuchania pozwanej. Skoro bowiem termin minął, a późniejsze zachowania nie spełniały definicji „rażącej niewdzięczności”, badanie motywów działania obdarowanej było zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wyrok ten jest wyraźnym sygnałem dla wszystkich, którzy rozważają odwołanie darowizny. Emocje i poczucie krzywdy, nawet te najbardziej uzasadnione moralnie, nie wystarczą, jeśli nie idą w parze z szybką reakcją prawną.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

darowizna,kodeks cywilny,mieszkanie,Sąd Najwyższy

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Pobiła darczyńcę, ale zachowała mieszkanie. Wyrok SN dotyczący darowizny jest bezlitosny

28.11.2025 13:00, Edyta Wara-Wąsowska

Latem na chodniku przed domem nie wypijesz piwa, ale zimą musisz go odśnieżać. Kolejny paradoks prawny

28.11.2025 12:39, Marcin Szermański

Gdy w pracy jest zbyt zimno, możesz w niektórych sytuacjach przestać wykonywać swoje obowiązki

28.11.2025 11:50, Joanna Świba

Zwrot w UE. Bruksela chce, by obywatele mogli łatwiej wypłacać gotówkę w sklepach

28.11.2025 11:03, Edyta Wara-Wąsowska

Jest pomysł dodatkowego opodatkowania mieszkań. Eksperci są jednak krytyczni

28.11.2025 10:35, Edyta Wara-Wąsowska

Zaadaptował garaż w bloku na potrzeby działalności, wynajął go firmie. Za 2000 zł miesięcznie

28.11.2025 10:04, Aleksandra Smusz

W Polsce już jest za dużo, a nie za mało mieszkań. Trend ten będzie się pogłębiał

28.11.2025 9:50, Mateusz Krakowski

Nie będzie już bezpłatnych staży. Jest projekt ustawy

28.11.2025 9:00, Marek Śmigielski

Złoto za 4900 dolarów. Prognozy na pięć lat do przodu, które brzmią jak bajka

28.11.2025 8:31, Igor Czabaj

Śnieżyca, korek albo blokada – spóźnienie się do pracy z takich powodów wcale nie musi być usprawiedliwione

28.11.2025 7:47, Rafał Chabasiński

Auchan z powodzeniem działa w każdą niedzielę. Ale nie wszyscy o tym wiedzą

28.11.2025 7:04, Aleksandra Smusz

Ubezpieczenie szyb na zimę i nie tylko. Jest jednak jedno "ale"

27.11.2025 17:45, Marcin Szermański

Zsypy powinny wrócić do bloków. Da się to zrobić jak należy

27.11.2025 16:58, Mateusz Krakowski

Eurowind Energy buduje w Bułgarii gigantyczny magazyn energii. To przedsmak tego, co może się wydarzyć w Polsce

27.11.2025 16:18, Mariusz Lewandowski

Microsoft robi wszystko, żebym przesiadł się na sprzęt od Apple. Natrętnie wpycha mi Windows 11

27.11.2025 15:53, Marcin Szermański

Mimo śniegu to wciąż twoja kupa. Psiarze mają obowiązek sprzątania po swoich pupilach także zimą

27.11.2025 15:02, Marcin Szermański

XTB pisze list do prezydenta Nawrockiego. Ważny apel w sprawie kryptowalut

27.11.2025 15:00, Filip Dąbrowski

Wyższa odprawa, dłuższy urlop. Już od 1 stycznia kolejne zmiany w prawie pracy

27.11.2025 14:34, Marek Śmigielski

Idzie zima. Możliwe, że twój szef musi ci zapewnić ciepłą kurtkę, czapkę i szalik

27.11.2025 13:58, Rafał Chabasiński

Saxo Bank ostrzega przed nową falą oszustów

27.11.2025 13:43, Filip Dąbrowski

Chrysler 300C, czyli Bentley dla ubogich. Jazda autem za 15 tys. zł i wizerunek bogacza

27.11.2025 13:09, Aleksandra Smusz

UE chce mocniej chronić psy i koty. Szykuje się zaostrzenie obecnych przepisów

27.11.2025 12:34, Mateusz Krakowski

Sporo osób musi pospieszyć się z dopełnieniem ważnych formalności. W innym wypadku grozi im 5000 zł kary

27.11.2025 11:53, Marek Śmigielski

O jawności wynagrodzeń można pomarzyć. Nowe przepisy praktycznie nic nie zmieniają

27.11.2025 11:19, Rafał Chabasiński

Polska mistrzowsko wydaje cudze pieniądze. Szkoda tylko, że z własnymi tak nie robi

27.11.2025 10:40, Mateusz Krakowski

To te umowy zostaną przekształcone w etat w pierwszej kolejności. Nowe przepisy coraz bliżej

27.11.2025 10:05, Edyta Wara-Wąsowska

Kierowcy, miejcie się na baczności. Ruszają masowe kontrole policji w ramach specjalnej akcji

27.11.2025 9:35, Edyta Wara-Wąsowska

Pracodawca nie może odmówić wolnego z tytułu opieki nad dzieckiem. Nawet jeżeli ma braki kadrowe

27.11.2025 8:47, Joanna Świba

Jeśli kupujesz komputer z dotacji, to uważaj. Kontrolerzy sprawdzą, czy nie leży w pudełku

27.11.2025 8:14, Aleksandra Smusz

Jest nowa prognoza poziomu stóp procentowych w 2026 r. Ekonomista PZU stawia sprawę jasno

27.11.2025 7:40, Edyta Wara-Wąsowska