Wskażemy ile wyniosą progi podatkowe w 2019 r. oraz ile, po zmianie, wyniesie kwota wolna od podatku. Kiedy, mimo stałej pensji, wskakujemy na wyższy próg podatkowy i jak to obliczyć?
Co to są progi podatkowe i ile wynoszą?
Progi podatkowe to nic innego jak stawki podatku dochodowego wyrażane w procentach. Innymi słowy są to konkretne wartości obowiązujące dla określonych dochodów. W roku 2018 w Polsce obowiązywały dwa progi podatkowe: 18 oraz 32 proc. Kwotą 18 proc objęci byli podatnicy, których dochód nie przekroczył kwoty 85 528 zł. W przypadku gdy dochód przekraczał podaną wartość, podatnik płacił 18 proc. od kwoty 85 528 zł oraz 32 proc. od kwoty stanowiącej nadwyżkę.
Progi podatkowe w 2019 r.
W roku 2019, mimo wielu deklaracji rządu, progi podatkowe nie ulegną zmianie i pozostaną na wysokości 18 oraz 32 proc. Nie oznacza to jednak, że nic się nie zmieni. Zmianie ulegnie bowiem wysokość kwoty wolnej od podatku, z 6 600 zł na 8 000 zł. W przypadku dochodów przekraczających minimalny próg, podatnicy odprowadzą podatek degresywny, czyli taki, którego stawka zależy od wynagrodzenia osoby. Otrzymujący niższe wynagrodzenie płacą niższą procentowo stawkę podatkową niż osoby zarabiające więcej.
Kwota wolna od podatku
Z uwagi na przepisy ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zmianie ulegnie wysokość kwoty wolnej od podatku. Czym jest kwota wolna od podatku? Jest to określona wartość dochodu, którego uzyskanie nie obliguje podatnika do uiszczania podatku dochodowego. Należy jednak wspomnieć, że nie zwalnia to podatnika od złożenia rocznego zeznania podatkowego.
Kwota zmniejszająca podatek
Kwota zmniejszająca podatek jest to to ustalana odgórnie suma, którą odlicza się od zaliczek na podatek dochodowy. Faktycznie są to więc pieniądze, które podatnik będzie mógł zatrzymać dla siebie. Jej wysokość zależy od tego, jaki dochód w ciągu roku osiągnął podatnik.
W rozliczeniu podatkowym za rok 2018, kwota wolna od podatku wyniesie 8 000 zł. Przypomnijmy, że za rok ubiegły wynosiła ona 6 600 zł. Oznacza to, że podatnicy, którzy uzyskali dochód nie przekraczający tej wartości w całym roku podatkowym, nie będą musieli odprowadzać podatku dochodowego.
Dla osób, których dochody nie przekroczyły 8 000 zł, kwota zmniejszająca podatek wyniesie 1 440 zł. (8 000 zł x 18 proc. = 1 440 zł)
Dla osób, których dochody za rok 2018 mieszczą się w przedziale 8 000 – 13 000 zł, kwota zmniejszająca podatek wyniesie 1 440 zł pomniejszone o wartość wyliczoną wg wzoru: 883,89 zł x (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) ÷ 5 000 zł. Za podstawę obliczenia podatku przyjmujemy tu przychód pomniejszony o składki ZUS i koszty uzyskania przychodu.
Dla podatników, których dochód uplasuje się między 13 000 a 85 528 zł, kwota zmniejszająca podatek wyniesie 556,02 zł.
W przypadku dochodu między 85 528 zł a 127 000 zł, kwotę zmniejszającą podatek wyliczymy w następujący sposób: 556,02 zł pomniejszone o wartość wyliczoną wg wzoru: 556,02 zł x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 742 (różnica między 127 000 złi 85 528 zł).
W najprostszym schemacie, sposób obliczania podatku dla osób z drugiego progu podatkowego wygląda następująco:
15395 zł (18 proc. od 85528 zł) + 32 proc. ponad kwotę 85528 zł – kwota zmniejszająca podatek = suma podatku dochodowego.
Czy progi podatkowe są stałe?
Progi podatkowe w 2019 r., podobnie jak w latach ubiegłych, nie będą wartościami stałymi. Nierzadko zdarza się, że podatnicy „wpadają” na wyższy, 32 proc. próg podatkowy, całkiem nieświadomie. Dzieje się tak np. wówczas, gdy pracownik, którego roczne dochody wynoszą ok. 80 000 zł, otrzyma roczną premię wysokości 10 000 zł. Paradoksalnie więc, zarówno premia regulaminowa jak i uznaniowa, może spowodować przeskoczenie na wyższy próg podatkowy.
Najczęściej jest to jeden z powodów, dla których pracownicy chętnie godzą się na przyjmowanie premii „pod stołem”. Dla pracodawców jest to teoretycznie równie korzystne, bowiem oznacza niższe koszty utrzymania pracownika. Należy jednak dobitnie podkreślić, że zarówno dawanie, jak i przyjmowanie premii lub wypłaty pod stołem jest przestępstwem (por. pensja pod stołem a prawo). Stanowi o tym art. 54 Kodeksu karno-skarbowego, przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji:
1. Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Równi i równiejsi
Mimo, że progi podatkowe w 2019 r. nie ulegną zmianie, cieszy choć fakt o podwyższeniu kwoty wolnej od podatku. Przypomnijmy, że jeszcze w 2017 r. partia Kukiz’15 proponowała zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 451 (por: kwota wolna od podatku 2018), czyli wartości, obowiązującej dla posłów i senatorów. Z pewnością największym pożytkiem dla Skarbu Państwa, przy powszechnej aprobacie społecznej, było by ustanowienie kwoty wolnej od podatku identycznej dla wszystkich. Jednak trudno sobie wyobrazić, by którakolwiek partia rządząca ochoczo przystała na pomysł ustanowienia kwoty wolnej od podatku na pułapie ok 30 000 zł. Tak duże ograniczenie wpływów do Skarbu Państwa spowodowało by, zresztą, potężne obciążenie dla budżetu. Natomiast zmniejszenie kwoty wolnej od podatku do 8 000 zł senatorom i posłom pozostaje w granicach fantasmagorii.
Wracając do sedna: progi podatkowe w 2019 r. nie będą niższe, wzrośnie kwota wolna od podatku, natomiast dla polityków i zwykłych podatników nigdy nie będzie ona taka sama. Podobnie jak reguły dotyczące oświadczeń majątkowych. Wszak ogłoszenie: „Kupię dom od radnego w cenie deklarowanej na oświadczeniu majątkowym” znikąd się nie wzięło.
