Rynek z optymizmem zareagował na wieści o tym, że inflacja nie rośnie już w tak drastycznym tempie. Wielu spodziewa się, że w połączeniu z nadchodzącymi wyborami, Rada Polityki Pieniężnej obniży stopy procentowe jeszcze jesienią tego roku.
Dla niektórych kredytobiorców oznacza to dobre wieści, ponieważ z wysokością poziomu stóp procentowych skorelowane są ich kredyty – na przykład te hipoteczne. Jest to jednak zła wiadomość dla osób, które posiadają oszczędności w gotówce, bo od stóp procentowych zależy na przykład oprocentowanie kont oszczędnościowych czy lokat. Wielu ekonomistów jest też zgodnych, że wyższe stopy procentowe są czynnikiem sprzyjającym zbijaniu inflacji, która nadal jest utrzymana w Polsce na bardzo wysokim poziomie. Po prostu ostatnio trochę się zmniejsza.
Kiedy stopy procentowe zaczęły być drastycznie podnoszone przez Radę Polityki Pieniężnej, część osób podjęła jedyną racjonalną decyzję, by jak najszybciej refinansować swój kredyt o zmiennej stopie oprocentowania, na taki o stałej. Dzięki temu uniknęli skutków dalszych podwyżek stóp procentowych. Jednak teraz, gdy stopy procentowe będą obniżane, stają oni przed ryzykiem, że kredyty hipoteczne staną się tańsze, oni zaś przez kilka kolejnych lat będą spłacać kredyty o zadeklarowanym z góry oprocentowaniu. Nie dla nich więc planowane obniżki – chyba, że ponownie zdecydują się na refinansowanie kredytu, o ile stan portfela im na to pozwoli.
Stała czy zmienna stopa procentowa?
Stałe i zmienne stopy procentowe odnoszą się do warunków, na jakich zaciągamy pożyczkę lub kredyt. Stopa procentowa na całkowitą kwotę pożyczki jest ustalana na początku brania kredytu i – w wariancie oferowanym przez polskie banki – nie zmienia się przez 5 pierwszych lat trwania pożyczki. To oznacza, że wysokość miesięcznego kredytu pozostanie taka sama przez cały czas spłaty, nie reagując na politykę stóp procentowych państwa. Przewidywalność płatności to główna zaleta stałych stóp procentowych, pozwalając budżetować płatności bez obaw o niespodziewane zmiany.
W przypadku zmiennych stóp procentowych, stopa procentowa może zmieniać się w czasie, w zależności od warunków rynkowych. Miesięczna płatność może zatem wzrosnąć lub spaść – przez kilkanaście ostatnich miesięcy obserwowaliśmy wzrosty. Główną zaletą zmiennych stóp procentowych jest to, że początkowa stopa procentowa jest zwykle niższa niż stała stopa procentowa.
Sytuacja stóp procentowych zmieniła się dynamicznie
W okresach rosnącej inflacji, banki centralne często podnoszą stopy procentowe w celu zahamowania inflacji. W takim przypadku, jeśli mamy zmienną stopę procentową, Twoje miesięczne płatności mogą wzrosnąć. Stałe stopy procentowe mogą być korzystne w takim scenariuszu, ponieważ zapewniają pewność, że płatności pozostaną takie same bez względu na to, jak inflacja wpłynie na stopy procentowe. Jednakże, jeżeli oczekujemy, że inflacja spadnie w przyszłości, zmienne stopy procentowe mogą być korzystne.
W ostatnich latach spora część osób szybko przenosiła się na kredyty o stałym oprocentowaniu. W konsekwencji teraz – nawet jeśli RPP zdecyduje się na obniżkę stóp – nie mogą spodziewać się jego spadku. Hucznie wieszczone „tańsze kredyty” nie dotyczą więc tego grona odpowiedzialnych finansowo osób.
