Umowa z architektem jest dokumentem zawieranym przez zamawiającego - czyli właściciela nieruchomości - oraz przyjmującego zamówienie architekta. Architekt może przygotować plan przebudowy lokalu w przypadku remontu lub od podstaw zaprojektować nową budowlę. W zakresie umowy strony ustalają warunki współpracy. Ważne, by została sporządzona tak, aby właściwie zabezpieczała nasz interes. Pamiętajmy, że nie istnieje żaden przymus zawierania umów. Ustawodawca pozostawia nam w tym zakresie sporą dowolność. Możemy poprzestać na ustnych ustaleniach. Jednak niesie to pewne ryzyko, w szczególności, gdy w toku realizacji zlecenia pojawią się dodatkowe problemy. Tym samym lepszym rozwiązaniem będzie zawarcie umowy pisemnej, z której w przypadku ewentualnych niejasności będziemy mogli skorzystać w celach dowodowych.
Możemy w tym celu skorzystać z wzoru, którym z pewnością dysponuje każdy architekt. Pamiętajmy jednak, aby przed podpisaniem umowy szczegółowo się z nią zapoznać. Gdy wynagrodzenie za dostarczenie projektu jest szczególnie wysokie, a nam zależy przy tym na uzyskaniu dość nietypowych rezultatów, to powinniśmy zastanowić się nad skorzystaniem z pomocy prawnika, który najlepiej zadba o zabezpieczenie naszych interesów. Ponadto, wzory umów bez trudu znajdziemy także pośród dokumentów udostępnianych przez Izbę Architektów.
Umowa z architektem – co musi zawierać?
Umowa z architektem będzie najbliższa zdefiniowanej w przepisach kodeksu cywilnego umowy o dzieło. Zawierając ją powinniśmy ustalić w pierwszej kolejności nasze oczekiwania co do jej rezultatu. Przedmiotem umowy będzie zatem projekt sporządzony przez profesjonalistę. Musimy zatem określić, czy będzie to projekt budowlany, czy może też dodatkowe wizualizacje, modele 3D etc. Warto to dokładnie i szczegółowo ustalić, ponieważ ciężko będzie egzekwować wykonanie dodatkowych prac, które nie zostaną wskazane w treści umowy.
Powinniśmy określić także dokładny termin realizacji dzieła. Warto mieć na uwadze, że po dostarczeniu nam wykonanego projektu możemy mieć w stosunku do niego dodatkowe uwagi, własne sugestie etc. Dlatego warto już na etapie zawierania umowy pamiętać, aby w umowie wskazać dodatkowy termin, w trakcie którego architekt zobowiązany będzie do naniesienia poprawek. Jeśli będziemy o tym pamiętali i dla wykonania dzieła ustalimy jedną cenę, to za ewentualne dodatkowe zmiany w projekcie nie zapłacimy dodatkowego wynagrodzenia.
Wynagrodzenie dla przyjmującego zamówienie jest także nieodzownym elementem umowy z architektem. Mamy tu pełną dowolność. Możemy swobodnie kształtować ten stosunek prawny i ustalić, że część kwoty zapłacimy przed wykonaniem dzieła, natomiast kolejną transzę wpłacimy dopiero, gdy zostanie nam przekazane po dokonaniu oczekiwanych poprawek.
Jeśli chcemy jeszcze lepiej zabezpieczyć swoje interesy, to powinniśmy rozważyć wprowadzenie np. kar umownych. Konieczność ewentualnej zapłaty mogłaby być związana np. z nieterminowym wykonaniem realizacji projektu. Przy konstruowaniu umowy warto pamiętać, aby zapłata kary umownej nie wyłączała innych dróg dochodzenia odpowiedzialności od autora dzieła, w tym szczególności dochodzenia odszkodowania. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów cywilnych – rękojmia dot. dzieła – za ewentualne wady projektu odpowiedzialność ponosi bowiem architekt.
