Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach wakacji składkowych pod lupą. ZUS rozpoczyna kontrole
Uruchomienie masowych kontroli jest, jak tłumaczy ZUS, naturalną konsekwencją skali i charakteru programu. Wakacje składkowe, znane też jako "wakacje od ZUS", wprowadzone w listopadzie 2023 r., pozwalają mikroprzedsiębiorcom na zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za jeden wybrany miesiąc w roku.
Ulga od początku cieszyła się ogromnym zainteresowaniem - w ciągu kilkunastu miesięcy ZUS przyjął ponad 2,25 miliona wniosków. Ze względu jednak na to, że środki na finansowanie zwolnionych składek pochodzą z budżetu państwa i stanowią formę pomocy publicznej (de minimis), ZUS jest zobowiązany do weryfikacji, czy pomoc ta została przyznana zgodnie z prawem.
Jak poinformowała wicedyrektor ZUS, Alina Głębicka-Rękawek, pierwsze wezwania kontrolne trafią do przedsiębiorców już jesienią 2025 r., a cały proces weryfikacji ma zakończyć się wiosną 2026 r.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 19,91%
Kto szczególnie może spodziewać się kontroli?
Kontrole obejmą przede wszystkim wnioski złożone przed lipcem 2025 r. - głównie dlatego, że te nowsze są już weryfikowane na bieżąco, dzięki współpracy ZUS z Krajową Administracją Skarbową.
W praktyce, w grupie podwyższonego ryzyka znajdują się przedsiębiorcy, którzy w momencie składania wniosku mogli nie spełniać najważniejszych kryteriów ulgi. Należy do nich limit przychodów, zgodnie z którym przychody firmy w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych nie mogły przekroczyć równowartości 2 milionów euro.
Kolejnym warunkiem jest limit zatrudnienia, stanowiący, że w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku, przedsiębiorca mógł zgłaszać do ubezpieczeń społecznych nie więcej niż 10 osób, wliczając w to siebie.
Ostatnim kluczowym kryterium jest zakaz świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy; z ulgi nie mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy w ramach prowadzonej działalności wykonywali usługi na rzecz podmiotu, z którym łączył ich wcześniej stosunek pracy.
Jak będzie wyglądać procedura kontrolna i jakie są potencjalne konsekwencje?
Proces weryfikacji rozpocznie się od wysłania przez ZUS pisma informującego o wszczęciu postępowania. Przedsiębiorca będzie miał możliwość złożenia wyjaśnień i przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie warunków ulgi.
Jeśli ZUS stwierdzi nieprawidłowości, wyda decyzję o cofnięciu zwolnienia i wezwie do zapłaty zaległych składek wraz z odsetkami za zwłokę. W takiej sytuacji przedsiębiorca będzie miał prawo do odwołania oraz możliwość ubiegania się o rozłożenie płatności na raty.
Dla mikroprzedsiębiorców, którzy skorzystali z wakacji od ZUS jest to sygnał, że warto zweryfikować poprawność złożonych wniosków i upewnić się, że spełnione zostały wszystkie kryteria ulgi. Warto m.in. sprawdzić dokumentację finansową i kadrową za okres objęty zwolnieniem.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, dobrym pomysłem będzie konsultacja z księgowym lub doradcą podatkowym. Aktywna współpraca z ZUS na etapie kontroli i przedstawienie rzetelnych wyjaśnień również może pomóc w uniknięciu negatywnych konsekwencji finansowych.
