Wybory w USA nie zapowiadały się specjalnie pasjonująco. Wszystkie sondaże, od tych na zamówienie CNN, przez Reutersa, a na Fox News kończąc, przewidywały zdecydowane zwycięstwo Joe Bidena.
Renomowane instytuty, jak chociażby Ipsos czy YouGov, dawały Bidenowi solidną przewagę - czasem nawet sięgającą 10 proc.
Gdy piszę ten tekst, ostateczne wyniki nie są znane. Biden co prawda wygrywa w głosowaniu, ale może nie zebrać wystarczająco głosów elektorskich. Jak zresztą już przewidzieliśmy, zwycięzcy wyborów w USA możemy nie poznać tak szybko. Bo zapowiada się długie liczenie głosów, również tych, które spłynęły pocztą. Oraz ewentualne batalie sądowe.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 20,77%
Jednak nie na tym teraz chcieliśmy się skupić.
Amerykańskie sondaże przestrzeliły. Znowu
Niezależnie od tego, kto wygra wybory 2020 w USA, już wiemy, kto je przegrał - to amerykańskie instytuty sondażowe. Podobnie zresztą jak w 2016 r., kiedy dawały zwycięstwo Hillary Clinton, a wybory wygrał Donald Trump.
Instytuty zapewniały, że wyciągnęły wnioski z tej surowej lekcji. Dlatego przy nowych sondażach miał się pojawić większy margines błędu, wszystko miało być robione znacznie rzetelniej. A jednak - okazało się, że amerykańskie sondaże zupełnie się nie sprawdziły.
Czemu? Doskonałe pytanie. Każdy socjolog i każdy polityk będzie miał inną odpowiedź. Zwykle jednak ich myśli kierują się w tę stronę, że jednak konserwatywni/prawicowi wyborcy są po prostu niedoszacowani. Być może czasem się wstydzą powiedzieć ankieterowi, na kogo głosują. Być może ankieterzy niekoniecznie docierają do konserwatywnych wyborców, którzy często mieszkają z dala od wielkich ośrodków.
Niby jednak te zarzuty są znane od zawsze. I sondażownie zawsze starają się opracować takie modele, żeby wziąć to wszystko pod uwagę. Ale tak jak zima zaskakuje u nas drogowców, tak rzeczywistość zaskakuje instytuty badawcze.
Amerykańskie sondaże. Może Dolina pomoże?
Zresztą trudno nie znaleźć tu analogii do Polski. U nas też przecież zawsze PiS jest niedoszacowane - i zwykle wygrana tej partii jest wielkim zaskoczeniem dla części polityczno-medialnych elit. Można powiedzieć, że porównywanie Polski z USA do wyciągania politycznych też jest naciągane. Ale czy aby na pewno? W końcu często i w Polsce, i w Stanach, badaniami zajmują się te same, międzynarodowe firmy.
A to wszystko dzieje się w czasach, w których dane są wszędzie, a algorytmy potrafią przewidzieć, kiedy będziemy potrzebować karmę dla psa lub kiedy zachcę nam się pić. Może więc sondażownie zostały okopane w starych czasach - i działają na podstawie metod, które już nie przystają do rzeczywistości?
Tylko czekać, aż pojawi się jakiś nowy start-up z Doliny Krzemowej, który wywróci do góry nogami cały badawczy biznes. Akurat w Dolinie Krzemowej na danych się znają jak nikt inny. A instytutom badawczym chyba przyda się takie disruption, jak to start-upowcy nazywają robienie twórczego zamieszania w konserwatywnych branżach.
