Banki to miejsca, w których przechowujemy nasze oszczędności, ale czy możemy być pewni, że zawsze są one tam bezpieczne? Wiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że w przypadku bankructwa banku, ich pieniądze mogą być zagrożone. Ale czy na pewno? Czemu służy Bankowy Fundusz Gwarancyjny? Tłumaczymy.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny jako fundusz wsparcia
Bankowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja, której celem jest ochrona pieniędzy zgromadzonych na rachunkach bankowych przed ich utratą w przypadku upadłości banku. W ramach tego funduszu oszczędności klientów banków są gwarantowane do określonej kwoty. Oznacza to, że w przypadku, gdy bank ogłosi upadłość lub nie będzie w stanie zwrócić naszych pieniędzy, Bankowy Fundusz Gwarancyjny pokryje straty klientów w wysokości gwarantowanego limitu. Do Funduszu co do zasady dołączamy wraz z podpisaniem umowy, na mocy której bank otwiera nam rachunek.
Warto przypomnieć, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny nie jest w stanie pokryć wszystkich strat, jakie poniosą klienci banku w przypadku jego upadłości. Jednak ustrzeże nas przynajmniej przed częściową utratą depozytu. Istnieją również ograniczenia i wyłączenia. Na przykład w sytuacji, gdy klienci banku mają pożyczki lub inne zobowiązania wobec tej instytucji. Wtedy BFG pomniejszy wypłatę o wartość zadłużenia klienta.
Jak działa Bankowy Fundusz Gwarancyjny?
W Polsce BFG działa na podstawie Ustawy z 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym i jest finansowany przez banki działające na terenie naszego kraju. Bankowy Fundusz Gwarancyjny regularnie nadzoruje działalność banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Dzięki temu jest w stanie szybko wykryć problemy, które mogłyby zagrażać bezpieczeństwu depozytów i podjąć kroki w celu ich rozwiązania. Jeśli Fundusz stwierdzi nieprawidłowości, jego obowiązkiem jest zainterweniować i wesprzeć bank zastrzykiem gotówki lub przeprowadzić restrukturyzację. Niestety, choć Bankowy Fundusz Gwarancyjny ma mechanizmy prewencyjne, nie zawsze działają one idealnie. Mogą zawieść albo nie zostać wprowadzone na czas.
Oznacza to, że w przypadku upadłości / niewypłacalności banku BFG zwróci pieniądze klientom, ale nie więcej niż wynosi ustalona granica. Gwarancją nie są objęte sumy do 2,5 euro, jeżeli są to jedyne środki zgromadzone na rachunku nieużywanym od co najmniej 2 lat.
BFG a gwarantowana wypłata środków
Co do zasady gwarantowany limit wynosi 100 000 euro na osobę i bank. Jednak Bankowy Fundusz Gwarancyjny zwróci kwotę do wysokości różnicy między równowartością 200 000 euro wyrażoną w złotówkach a sumą pozostałych środków deponenta (nie więcej niż złotówkowa równowartość 100 000 euro), jeśli na rachunku bankowym przechowujemy:
- pieniądze z nabycia spadku,
- środki związane ze sprzedażą mieszkania lub domu (niezwiązane z działalnością gospodarczą),
- wypłaty odpraw emerytalnych lub rentowych oraz ogólnie odprawy pieniężnej,
- wypłaty z ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków,
- pieniądze z wykonania na rzecz deponenta umownego lub sądowego podziału majątku po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej.
Co więcej, jeśli depozyt składa się z pieniędzy z tytułu zadośćuczynienia lub odszkodowania za szkodę wyrządzoną przestępstwem, BFG nie przewiduje limitów. Niestety ten szczególny przypadek ochrony obowiązuje tylko przez 3 miesiące. Licząc od dnia wpływu pieniędzy z określonego tytułu na rachunek bankowy.
W przypadku rachunku wspólnego kwota gwarantowana jest wyliczana odrębnie dla każdego ze współposiadaczy.
Tego ochrona BFG nie obejmuje
Ochrona finansowa udzielana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny nie obejmuje opłat wpisowych i nie jest dostępna dla wszystkich podmiotów. Nie mogą z niej skorzystać zakłady ubezpieczeniowe, jednostki samorządu terytorialnego, fundusze inwestycyjne i emerytalne. A także firmy inwestycyjne, domy maklerskie oraz kadra zarządzająca danym bankiem – z naciskiem na jego głównych właścicieli. Ochronie gwarancyjnej nie podlegają też środki zdeponowane przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski i sam Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Kiedy BFG wypłaci nam pieniądze?
Aby BFG mógł wdrożyć procedurę wypłacania środków gwarantowanych, bank lub SKOK musi oficjalnie wstrzymać działalność. Konieczne jest zebranie się zarządu komisarycznego, sporządzenie listy deponentów i przekazanie jej do weryfikacji przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. BFG ma 7 dni roboczych na dokonanie wypłaty. Licząc od dnia wydania decyzji o zawieszeniu działalności banku lub SKOK-u przez Komisję Nadzoru Finansowego i wystąpienia do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.
Pieniądze można odebrać w gotówce w terminie i miejscu wyznaczonym przez BFG lub poprzez zlecenie przelewu na rachunek bankowy. Odbiór środków w biurze BFG jest możliwy najpóźniej do końca roku, w którym upływa 5 lat od dnia spełnienia wymogów gwarancji. Po tym czasie roszczenia ulegają przedawnieniu.