Według najnowszego raportu Intrum, „European Consumer Payment Report 2023”, konsumenci zmagają się z ciężarami finansowymi, które przekładają się na ich zdolność do wywiązywania się z zobowiązań.
Analiza ukazuje, że problem ten jest szczególnie widoczny w Polsce, gdzie 34% konsumentów przyznaje, że nie byli w stanie opłacić co najmniej jednego rachunku w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Niestabilność finansowa nie jest wyjątkiem, a stała się normą dla wielu Polaków, gdzie 20% regularnie przekracza swój miesięczny budżet o średnio 455 zł.
Trudne warunki to jedno, ale niegospodarność też jest problemem
W Polsce, problem wydaje się być dwutorowy: z jednej strony mamy ludzi, którzy są ubodzy, z drugiej – osoby, które są niegospodarne, często przekraczają swoje możliwości finansowe i wydają więcej, niż pozwalają na to ich dochody. Takie obserwacje pozwalają przypuszczać, że w pewnych przypadkach Polacy nie tyle są w trudnej sytuacji finansowej, ile nie potrafią odpowiednio zarządzać swoimi finansami, są po prostu niegospodarni i nierozsądni w swych finansowych decyzjach.
Trudności finansowe, wynikające z inflacji i wysokich stóp procentowych, wydają się dotykać coraz więcej gospodarstw domowych, z 76% konsumentów w Europie przyznających, że mają trudności z pokryciem bieżących wydatków. Polska, niestety, nie jest wyjątkiem, z 64% konsumentów przyznających, że mają obecnie mniej pieniędzy na opłacenie podstawowych rachunków niż rok temu.
Podobnie jak wielu Europejczyków, Polacy również wyrażają niezadowolenie z nieuczciwych praktyk biznesowych określanych jako „greedflacja„, i 67% z nich przestałoby korzystać z usług firm, które stosują takie praktyki. Pokazuje to rosnące zapotrzebowanie na uczciwość i przejrzystość w dzisiejszym niepewnym otoczeniu gospodarczym.
Jednakże, istnieje także brak gospodarności i odpowiedzialności finansowej wśród konsumentów. Co piąty konsument w Polsce nie posiada oszczędności, co oznacza, że przejściowe problemy finansowe mogą przerodzić się w długotrwałe kryzysy. Brak finansowej rezerwy wśród 27% konsumentów w Polsce sugeruje potrzebę lepszego zarządzania finansami osobistymi i budowania oszczędności, nawet w tak trudnym otoczeniu gospodarczym.
W Polsce przybędzie dłużników, życie stało się po prostu trudniejsze
Długoterminowe skutki tego dualizmu – bieda z jednej strony i brak umiejętności gospodarowania pieniędzmi z drugiej – mogą być poważne. Wzrost inflacji, połączony z malejącymi dochodami, prowadzi do sytuacji, gdzie coraz więcej osób nie tylko nie może oszczędzać, ale również jest zmuszonych do zaciągania pożyczek i kredytów, aby sprostać bieżącym wydatkom.
Z perspektywy konsumenckiej, zrozumienie różnicy pomiędzy brakiem środków finansowych a brakiem odpowiedzialności finansowej jest kluczowe, aby lepiej radzić sobie w obecnych czasach ekonomicznego niepokoju. Zasadniczo, potrzeba jest większej edukacji finansowej i wsparcia dla konsumentów, aby umożliwić im lepsze zarządzanie swoimi finansami, zwiększenie oszczędności i minimalizowanie długów, a także świadome korzystanie z produktów i usług finansowych w odpowiedzialny sposób.