Home -
Prawo -
Jeśli twoja stopa stanęła na pokładzie pociągu lub autobusu, to zawarłeś umowę z przewoźnikiem. Nieważne czy masz bilet, czy też nie

Jeśli twoja stopa stanęła na pokładzie pociągu lub autobusu, to zawarłeś umowę z przewoźnikiem. Nieważne czy masz bilet, czy też nie

Gapowicze mają różne pomysły na wytłumaczenie tego, dlaczego nie kupili biletu. Często zasłaniają się rzekomą niewiedzą lub tym, że "właśnie mieli podchodzić do automatu". Kontroler w takim wypadku nakłada karę - na podstawie ogólnych warunków przewozu. Gapowicze teoretycznie jednak żadnej umowy przewozu nie zawarli. Tyle że - jak potwierdził unijny trybunał - to nie do końca jest prawda.

Edyta Wara-Wąsowska12.11.2019 14:02

Prawo

12.11.2019 14:02

Edyta Wara-Wąsowska

redaktor

Nagłówki

Brak biletu a umowa z przewoźnikiem. Jedno nie wyklucza drugiego

TSUE wydał ostatnio wyrok w sprawie NMBS (państwowej spółki kolei belgijskich) i trójki pasażerów, którzy podróżowali bez ważnego biletu. Chodziło o określenie stosunku prawnego łączącego przewoźnika i pasażera-gapowicza, który nie zakupił biletu na przejazd.

Trzy osoby, które podróżowały pociągiem wskazanego wyżej przewoźnika nie posiadały biletu. W związku z tym została na nich nałożona kara. Gapowicze mieli do wyboru trzy opcje. Mogli albo zapłacić (natychmiast) za bilet powiększony o taryfę pokładową, albo w ciągu 14 dni zapłacić zryczałtowaną kwotę 75 euro, albo - po terminie 14 dni - 225 euro. Większość pasażerów zapewne z ulgą wybrałaby pierwszą opcję, zwłaszcza, że kara w tym przypadku nie byłaby zbyt dotkliwa. Przyłapani pasażerowie jednak nie chcieli skorzystać z żadnej z tych opcji i w ogóle nie uiścili opłaty. NMBS w związku z tym wniosła do sędziego pokoju w Antwerpii o zasądzenie od pasażerów kwot w wysokości 880,20 EUR, 1103,90 EUR i 2394 EUR. Co ważne, NMBS argumentowała, że stosunek prawny łączący ją z gapowiczami miał charakter regulacyjny, a nie umowny, ponieważ nie kupili oni biletu na przewóz.

Pojawiły się zatem dwie kwestie, które ostatecznie musiał rozstrzygnąć TSUE. Pierwsza - czy w momencie, w którym stwierdza się brak biletu, mimo wszystko obowiązuje umowa z przewoźnikiem, czy też nie. Druga - czy sąd może zmniejszyć kwotę nałożonej kary, jeśli ustali nieuczciwy charakter postanowienia przewidującego nałożenie kary przewidzianej w umowie.

Możesz swobodnie wejść do pociągu? To z chwilą wejścia zawierasz umowę

TSUE orzekł, że jeśli pasażer może swobodnie wejść do pociągu (kontrola nie ma miejsca przed wpuszczeniem), to z chwilą wejścia pasażer zawiera umowę. Obie strony wyraziły bowiem taką chęć (przewoźnik poprzez swobodne wpuszczenie, pasażer - poprzez wejście do pociągu). Zdaniem unijnego trybunału bilet to tylko materialny wyraz tego, że umowa została zawarta. Tym samym brak biletu nie powoduje, że umowa z przewoźnikiem nie istnieje.

Pozostaje jednak druga kwestia - czy sąd może zmniejszyć karę dla pasażera-gapowicza, jeśli klauzula została uznana za nieuczciwą w świetle unijnej dyrektywy? Po pierwsze: należy pamiętać, że jeżeli klauzula umowna odzwierciedla bezwzględnie obowiązujące przepisy ustawowe, to dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich nie ma w takiej sytuacji zastosowania. Ponadto zdaniem TSUE sąd krajowy nie może zmniejszyć wymiaru kary, nawet jeżeli uznał ją za nadmierną i jeżeli klauzula umowna przewidująca nałożenie kary wchodzi jednak w zakres stosowania dyrektywy (w sytuacji, gdy klauzula nie spełniła przesłanek, które umożliwiają wyłączenie stosowania dyrektywy). Sąd powinien po prostu pominąć zastosowanie tej klauzuli - chyba, że dana umowa w takim wypadku przestałaby po prostu istnieć, a z kolei rozwiązanie umowy narażałoby pasażera na szczególnie szkodliwe skutki.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

bilety,TSUE

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Zorganizowana "sprzedaż" L4. To już o krok za daleko

14.11.2025 15:24, Rafał Chabasiński

Polacy nie odzwyczają się od samochodu. Nie pomogą tu nawet planowane nowe linie kolejowe

14.11.2025 14:29, Mateusz Krakowski

W Rosji nawet roboty piją na potęgę. Prezentacja humanoidalnego droida klapą i memem w jednym

14.11.2025 13:32, Marcin Szermański

Będzie prezent dla kredytobiorców na święta? Członek RPP tego nie wyklucza

14.11.2025 12:34, Edyta Wara-Wąsowska

Tylko do jutra jest czas na zapłatę tego podatku. Lepiej się pospieszyć

14.11.2025 11:32, Edyta Wara-Wąsowska

Głodowe zasiłki dla bezrobotnych muszą zniknąć. Bezrobotni z długim stażem powinni mieć lepsze warunki

14.11.2025 10:45, Mateusz Krakowski

Takich zmian w cenach OC nikt się nie spodziewał. Kierowcy mogą być zaskoczeni

14.11.2025 9:43, Edyta Wara-Wąsowska

Ponad 150 tys. firm całkowicie zastąpiło etaty zleceniami. To proszenie się o reformę PIP

14.11.2025 8:50, Rafał Chabasiński

Kredyt hipoteczny nawet na 50 lat. Ma to zwiększyć dostępność mieszkań

14.11.2025 8:14, Marek Śmigielski

Ryanair tnie loty w Hiszpanii. Sprawdzamy, co to oznacza dla pasażerów z Polski

14.11.2025 7:42, Jakub Bilski

Przez nieuwagę możesz zapłacić 5000 zł kary. Uważaj, co wyrzucasz do śmieci

14.11.2025 6:48, Marek Śmigielski

Firmy w Polsce masowo wymieniają auta. Mają czas do końca roku

13.11.2025 18:23, Marcin Szermański

Decyzja kredytowa w 3 minuty, zakupy na klik. PKO BP i Allegro zacieśniają współpracę

13.11.2025 17:36, Marek Śmigielski

Faktury "na kolanie" już nie przejdą. KSeF może dobić najmniejsze biznesy

13.11.2025 15:41, Mateusz Krakowski

Lekarz odsyła do innego specjalisty? Jest na to rozwiązanie, którego mamy prawo się domagać

13.11.2025 14:43, Aleksandra Smusz

Europa oficjalnie odchodzi od węgla, jednak po cichu inwestuje w niego pieniądze

13.11.2025 13:50, Mateusz Krakowski

Koniec z "dyskoteką" w autobusie. Kraków chce zakazać głośnych rozmów i muzyki w komunikacji miejskiej

13.11.2025 12:59, Mateusz Krakowski

Stacje paliw w miastach mogą być w zmowie cenowej. Ale raczej nic im nie udowodnisz

13.11.2025 12:24, Miłosz Magrzyk

Ta grupa może ubiegać się o dodatek na zagospodarowanie. To nawet ponad 4500 zł

13.11.2025 11:38, Edyta Wara-Wąsowska

To już pewne. W 2026 r. zapłacę więcej i za butelki, i za śmieci. I to o 15 proc.

13.11.2025 10:41, Marcin Szermański

„Odzyskamy twoje pieniądze z oszustwa”, czyli druga fala naciągaczy po pseudo-inwestycjach w ORLEN

13.11.2025 9:49, Igor Czabaj

Duże zmiany w prawie budowlanym. Więcej inwestycji będzie można zrealizować bez pozwolenia na budowę

13.11.2025 9:19, Edyta Wara-Wąsowska

Rozwody bez sądu w końcu będą możliwe. Pod jednym warunkiem

13.11.2025 8:34, Edyta Wara-Wąsowska

Paczkomat InPost wypełniony śmieciami. Fundacja wstrzymała zbiórkę „darów”

13.11.2025 7:45, Aleksandra Smusz

Gdy będziesz za dobry dla żony lub męża, to może czekać cię rozwód. Zgodnie z prawem

13.11.2025 6:55, Miłosz Magrzyk

Od teraz za pomocą BLIKA przyjmiesz przelewy w euro

12.11.2025 17:27, Mateusz Krakowski

Polska ma wreszcie zmienić barwy narodowe. Pod lupą flaga i godło

12.11.2025 17:26, Marcin Szermański

Ojcowie też boją się brać urlopy rodzicielskie. Przez stereotypowe podejście pracodawców

12.11.2025 15:35, Mateusz Krakowski

Rodzina nie zapłaci za pogrzeb ani grosza. Wystarczy zrobić jedną rzecz

12.11.2025 14:42, Miłosz Magrzyk

Nieetyczne praktyki firm pożyczkowych wpędzają Polaków w zadłużenie. Jest pomysł zmiany przepisów

12.11.2025 13:49, Katarzyna Zuba