Co to jest CETA?
CETA (The Comprehensive Economic and Trade Agreement - tekst umowy znajdziecie tutaj) to umowa handlowa między UE a Kanadą. Utworzenie strefy wolnego handlu między nimi ma się przyczynić do zwiększenia obrotu gospodarczego, a w konsekwencji - zwiększenia ilości miejsc pracy i spadek cen.
Spadek cen żywności może jednak być zagrożeniem dla europejskich, w tym polskich, rolników. W Europie przeważają stosunkowo mało gospodarstwa rolne, w przeciwieństwie do ogromnych farm kanadyjskich. Rozpowszechnienie w Europie kanadyjskich produktów modyfikowanych genetycznie budzi wielki sprzeciw polskich reprezentantów środowisk rolniczych, ale należy pamiętać, że - wbrew obiegowym opiniom - CETA nie otwiera rynku europejskiego na produkty niespełniające naszych norm bezpieczeństwa żywności.
Wątpliwości mogą co najwyżej dotyczyć zapisów o charakterze ogólnym, postulującym stopniowe znoszenie barier handlowych - ale to już wymaga specyficznej. wykładni przepisów.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Sądy arbitrażowe dla (prawie) każdego
Zajęto się również tzw. barierami pozataryfowymi, czyli innymi niż cła utrudnieniami w handlu międzynarodowym. Aby zapewnić jednakowe traktowanie podmiotów europejskich i kanadyjskich, utworzony będzie nowy system sądów ds. inwestycji (ICS - Investment Court System). Choć kraje Unii Europejskiej posiadają rozbudowane systemy sądownicze (a do tego nie zapominajmy o niezwykle istotnych sądach unijnych), to oficjalna strona Komisji Europejskiej motywuje wprowadzenie ICS w ten sposób:
Chociaż UE i Kanada są gospodarkami rozwiniętymi, przedsiębiorstwa nadal mogą napotykać problemy zagrażające ich inwestycjom. Z problemami tymi nie zawsze są w stanie skutecznie sobie poradzić krajowe systemy sądownicze (...) Jeżeli inwestorzy nie mają możliwości zwrócenia się do sądów lokalnych lub sądy lokalne nie są w stanie skutecznie rozpatrywać ich spraw, wówczas są oni pozbawieni możliwości dochodzenia swoich roszczeń. W takich sytuacjach przewidziany w ramach CETA system rozstrzygania sporów inwestycyjnych daje inwestorom możliwość sądowego dochodzenia roszczeń
W ten sposób spory między podmiotami prywatnymi a krajami członkowskimi będą rozwiązywane przez rodzaj sądu arbitrażowego - którego sędziami mają być "prawnicy biegli w sprawach handlu międzynarodowego". Pytanie, czy sędziowie ICS będą kompetentni do rozstrzygania sporów na gruncie krajowego prawa cywilnego czy administracyjnego. Tą rozbieżność między możliwym podłożem konfliktów na linii przedsiębiorca - państwo zauważyło zresztą Europejskie Stowarzyszenie Sędziów w swoim sprzeciwie wobec planów wdrożenia ICS.
Czy CETA jest zagrożeniem? Tekst umowy, choć podobny do TTIP, skupia się na znoszeniu barier handlowych. Warto o pamiętać, że to właśnie było podstawą utworzenia Unii Europejskiej. Największe wątpliwości - i słusznie - budzi oddanie sporów w ręce sądu arbitrażowego. Być może przeszkodą do zrozumienia zapisów umowy jest jej długość. Wersja angielska liczy blisko 1600 stron...
Masz wątpliwości dotyczące wpływu CETA na Twoją działalność gospodarczą? Z redakcją Bezprawnik.pl współpracuje zespół osób specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym [email protected], a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy
