Zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych możliwe jest - w niektórych sytuacjach, w których podmiot dokonujący darowizny na określone cele - dokonanie późniejszego przedmiotowej darowizny od podatku.
Czym jest darowizna?
Ustawa z 92' nie zawiera legalnej definicji darowizny. W tym celu konieczne jest sięgnięcie do innych aktów prawnych. W kodeksie cywilnym ustawodawca wskazał, że umowa darowizny zobowiązuje darczyńcę do bezpłatnego, jednostronnego świadczenia na rzecz obdarowanego. Obdarowanie następuje poprzez uszczuplenie majątku darczyńcy na rzecz obdarowanego. Równocześnie, należy podkreślić, że przedmiotem umowy darowizny mogą być zarówno środki pieniężne oraz rzeczy. Ponadto, zawarcie przez strony umowy darowizny zobowiązuje darczyńcę do przeniesienia własności przedmiotu umowy na drugą stronę.
Darowizna a podatki
Należy podkreślić, że dokonanie darowizny wywołuje określone przez przepisy prawa podatkowego skutki prawne. Jednakże, jest wiedzą notoryjną, że darowizna w najbliższych kręgach jest zwolniona z podatku od spadku i darowizn. Musimy jednak pamiętać, że w określonych przypadkach, aby przedmiotowe zwolnienie rzeczywiście przysługiwało konieczne jest dopełnienie formalności w urzędzie skarbowym.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Ustawodawca obarczył wszystkie darowizny podatkiem od spadków i darowizn. Natomiast względem niektórych grup zastosował pewne zwolnienia. W tym celu zostały wyszczególnione 3 grupy. Dla każdej grupy podatkowej ustanowiona została inna wysokość kwoty wolnej od podatku. Natomiast, jeśli wartość darowizny nie przekroczy przedmiotowej kwoty, wówczas obdarowany nie ma obowiązku zapłaty podatku.
W przypadku, gdy nabywamy na własność rzeczy od tej samej osoby, wówczas konieczne jest ujęcie wartości przekazanej darowizny w łącznym okresie 5 lat. Oznacza to, że podstawą opodatkowania będzie suma wszystkich otrzymanych od jednej osoby darowizn w okresie 5 lat.
Grupy podatkowe
Zgodnie z art. 14 ust.3 ustawy podatek od spadków i darowizn ustawodawca wyróżnił trzy grupy podatkowe:
- I Grupa - do której należą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, zięciowie, synowe, ojczymowie, macochy oraz teściowie
- II Grupa - do której należą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa oraz rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych.
- III Grupa - inni nabywcy.
Całkowite zwolnienie
W rzeczywistości, w ramach I Grupy ustawodawca wyróżnił tzw. grupę 0. W jej skład wchodzą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie rodzeństwo, ojczymowie oraz macochy. Ponadto, darowizny, których dokonują członkowie przedmiotowej grupy będą całkowicie - bez względu na wartość przedmiotu darowizny - zwolnieni z obowiązku zapłaty podatku. Jednakże, gdy kwota darowizny będzie wyższa niż kwota wolna od podatku przypisana grupie pierwszej - tj. 9637 zł w dalszym ciągu możliwe jest całkowite zwolnienie z konieczności zapłaty podatku. W tym celu konieczne jest zgłoszenie otrzymania darowizny do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego. Należy przy tym pamiętać, że przedmiotowego zgłoszenia powinniśmy dokonać w w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Darowizna w kontekście kosztów uzyskania przychodów
Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym darowizn oraz innych ofiar wszelkiego rodzaju - dokonywanych pomiędzy osobami fizycznymi - nie należy uznawać jako kosztów uzyskania przychodu. Natomiast, za taki koszt należy uznać przekazane na rzecz organizacji żytku publicznego środki. Ponadto, kosztami uzyskania przychodów będą również koszty wytworzenia lub nabycia produktów spożywczych, o których stanowi treść art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku towarów i usług, które przekazane zostaną organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r., z przeznaczeniem na działalność charytatywną przedmiotowych organizacji.
Darowizna - odliczenie darowizny od dochodu (podatku) PIT
Pamiętajmy, że od uzyskanego w danym roku podatkowym dochodu możliwe jest odliczenie kwoty dokonanych darowizn. Dotyczy to umów, w których stroną otrzymującą świadczenie jest organizacja zajmująca się działalnością pożytku publicznego. Tym samym, ulga podatkowa będzie przysługiwała osobom, które w danym roku podatkowym przekazały darowizny na rzecz takich podmiotów jak prowadzących działalność:
- charytatywno-opiekuńczą kościoła,
- cele kultu religijnego
- związaną z krwiodawstwem
- pożytku publicznego
- edukacyjną
Należy przy tym pamiętać, że darowiznę możemy przekazać na rzecz wybranej organizacji pozarządowej, która jednocześnie nie znajduje się pod auspicjami administracji publicznej, a także jej działalność nie jest prowadzona w celu osiągania zysków.
Ponadto, warto pamiętać, że ustawodawca wprowadził limity % względem uzyskanego w danym roku dochodu. Oznacza to, że podatnik, który uzyskał w danym roku podatkowym dochód 100.000 zł, a następnie przekazał na rzecz placówki edukacyjnej kwotę np. 15.000,00 zł kwota, którą będzie mógł maksymalnie odliczyć wynosi 6.000,00 zł (max. 6% od wysokości dochodu w przypadku darowizny na placówki edukacyjne).
