Jeszcze w tym roku do Sejmu RP powinien trafić projekt reformy systemu pieczy zastępczej. Pracuje nad nim Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Szykują się ważne zmiany. Już wiadomo, że dostęp do lekarza będzie prostszy, ale nie tylko to znalazło się w planach. Propozycji jest o wiele więcej.
Co jest celem zmian? Jak zapowiedziała wiceszefowa resortu Aleksandra Gajewska, głównie uproszczenie i usprawnienie procedur i poprawa warunków funkcjonowania rodzin zastępczych. W efekcie dzieci przebywające poza rodziną biologiczną będą lepiej chronione.
Dzieci z rodzin zastępczych będą miały ułatwiony dostęp do lekarza
Jedną z zapowiedzi polityków jest skrócenie czasu na uregulowanie sytuacji prawnej dziecka. Według nowych przepisów ten czas ma wynosić maksymalnie 12 miesięcy. Jak podkreśliła Gajewska, jeśli sytuacja dziecka jest oczywista i nie wymaga dodatkowej analizy, decyzje powinny zapadać natychmiast. Wtedy nie ma bowiem potrzeby wstrzymywać momentu wydania ustaleń.
Kolejna ważna zmiana dotyczy dostępu dzieci z rodzin zastępczych i adopcyjnych do publicznej ochrony zdrowia. W odpowiedzi na wieloletnie postulaty środowiska resort zdrowia zgodził się, aby dzieci te były przyjmowane przez lekarzy poza kolejnością. Leczenie dzieci przebywających w pieczy zastępczej nie będzie wymagało zgody rodziców biologicznych.
Obok sprawniejszego dostępu do lekarza pojawiły się inne postulaty
W trakcie spotkań konsultacyjnych w resorcie rodziny głos zabrali przedstawiciele rodzin zastępczych i organizacji je wspierających. Wśród ich propozycji znalazło się m.in. zrównanie wysokości świadczeń dla rodzin spokrewnionych i niespokrewnionych, coroczna waloryzacja świadczeń i wynagrodzeń oraz wzmocnienie stabilności zatrudnienia rodzin zawodowych.
Zwrócono także uwagę na potrzebę wsparcia rodzin zastępczych w organizacji kontaktów dzieci z ich rodziną biologiczną oraz na postulat przyznania rodzinom zastępczym Karty Dużej Rodziny, bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.
W ramach reformy trwają prace nad usprawnieniem działania Centralnego Rejestru Pieczy Zastępczej. System ma zostać rozbudowany m.in. o współpracę z sądami, aby poprawić wymianę informacji między instytucjami zaangażowanymi w pieczę.
W pieczy zastępczej przebywa kilkadziesiąt tysięcy dzieci
Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w 2023 roku do pieczy zastępczej trafiło blisko 15 tys. dzieci. Na koniec 2023 roku w pieczy zastępczej przebywało ponad 75 tys. dzieci.
Statystyki bywają mylące, ponieważ niekoniecznie odnoszą się również do dzieci, które zostały umieszczone w domach pomocy społecznej lub zakładach opiekuńczo-leczniczych, po ograniczeniu lub pozbawieniu rodziców władzy rodzicielskiej.
