Spadek po rodzicach to najczęstsza sytuacja w prawie spadkowym. Jest to podstawowa zasada. To, co posiadali rodzice, przechodzi po ich śmierci na dzieci. Czy ta zasada może ulec zmianie po rozwodzie? Jak wygląda dziedziczenie po rozwiedzionych rodzicach?
Prawo do spadku po rozwiedzionym rodzicu
Dziedziczenie odbywa się na dwóch podstawach. Pierwsza wynika z przepisów Kodeksu cywilnego, jest to tzw. dziedziczenie ustawowe. Druga na podstawie testamentu. Rozważając jakąkolwiek kwestie związaną z dziedziczeniem, należy wyjść właśnie od tych dwóch podstaw. W praktyce oznacza to, że potencjalny spadkobierca powinien sprawdzić, czy spadkodawca pozostawił testament. Dziedziczenie testamentowe ma zawsze pierwszeństwo. Spisując testament, spadkodawca decyduje, kto i na jakich zasadach dziedziczy, nie ograniczają go przepisy o kolejności i pierwszeństwie dziedziczenia. Kwestia rozwodu, posiadania nieślubnych dzieci jest więc drugorzędna. Liczy się osobisty i emocjonalny stosunek to potencjalnie obdarowanych.
Oczywiście sytuacja zmieni się diametralnie jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu, wtedy dziedziczenie odbędzie się na zasadach ustawowych i tu kwestie, które nie miały znaczenia w powyższej sytuacji, będą kluczowe. I właśnie na tym skupimy się poniżej.
Dziedziczenie po rozwiedzionych rodzicach nie różni się od dziedziczenia po samotnych rodzicach. Zasadą jest, że zstępni dziedziczą przed wstępnymi. Rozwiedzeni rodzice traktowani są jak osoby samotne. Całość ich majątku trafia więc w częściach równych do dzieci. Były małżonek nie ma prawa do spadku. Sytuacja skomplikuje się jeżeli po rozwodzie rodziców, nie doszło do podziału wspólnego majątku. Wtedy najprawdopodobniej może dojść do pewnych zawiłości przy dziale spadku.
W pierwszej kolejności konieczne będzie dokonanie wyodrębnienia części należących do poszczególnych małżonków. Dopiero ta część trafia do podziału między spadkobierców. Jeśli wiec spadkodawca pozostawił w spadku mieszkanie, które zostało zakupione w czasie trwania małżeństwa i należało wspólnie do obu małżonków, to dziedziczeniu podlegać będzie jedynie połowa własności tego mieszkania. Druga połowa pozostanie własnością żyjącego małżonka. Nie będzie miał on oczywiście prawa do dziedziczonej połowy. Jedynymi spadkobiercami będą dzieci zmarłego albo inne osoby powołane do spadku na podstawie testamentu lub ustawy.
Dziedziczenie po rozwiedzionych rodzicach
Sytuacja zmieni się jeżeli po rozwodzie zmarły rodzić wstąpił w kolejny związek małżeński. Wtedy do dziedziczenia na podstawie ustawy powołane zostaną dzieci zmarłego oraz jego nowy małżonek. Kolejny małżonek będzie miał prawo do części spadku na zasadach ustawowych. Oznacza to, że dziedziczy w częściach równych wraz z dziećmi zmarłego, ale jego udział nie może być mniejszy niż jedna czwarta. Do spadku zostaną powołane również dzieci z kolejnego małżeństwa oraz dzieci pozamałżeńskie. Na dziedziczenie po rodzicach nie ma wpływu kwestia rozwodu, kolejnego małżeństwa oraz fakt bycia pozamałżeńskim dzieckiem. Wszystkie te osoby stają się współwłaścicielami spadku. Dopiero ustalenie kto i w jakiej części dziedziczy, daje możliwość podjęcia kolejnych etapów, czyli podzielenie konkretnych składników majątku między konkretne osoby.
