Istnieją sytuacje, kiedy potrzebny jest określony odpis aktu stanu cywilnego. Wiele osób zastanawia się, co ma zrobić, aby go zdobyć. Wystarczy w tym celu złożyć stosowny wniosek.
Kto może dostać odpis aktu stanu cywilnego?
Podczas rejestracji urodzenia, małżeństwa bądź zgonu, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego wydaje bezpłatnie odpis skrócony tego rodzaju aktów. Jeśli potrzebny jest kolejny taki dokument, konieczne będzie uiszczenie opłaty skarbowej. Nie trzeba jej dokonać, jeżeli dotyczy określonej sprawy, na przykład zatrudnienia czy otrzymania dowodu osobistego. Wniosek można złożyć osobiście (przez Internet, w urzędzie bądź listownie) lub za pośrednictwem pełnomocnika. Taki akt może być wydany osobie, której bezpośrednio dotyczy oraz:
- małżonkowi,
- potomkom,
- rodzeństwu,
- członkom rodziny, od których dana osoba się wywodzi,
- sądowi,
- prokuratorowi,
- opiekunowi lub przedstawicielowi ustawowemu,
- osobie wykazującej interes prawny, co do otrzymania odpisu,
- instytucji administracji publicznej, jeżeli potrzebuje go do wykonania swoich obowiązków,
- organizacji społecznej po uzasadnieniu chęci otrzymania odpisu.
Jeśli dana osoba potrzebuje odpisu aktu stanu cywilnego kogoś z dalszej rodziny bądź spoza niej, potrzebny jest dokument potwierdzający interes prawny. Nie musi tego robić, jeżeli akt dotyczy jej samej bądź bliskiej rodziny. Gdy dokonuje opłaty przelewem bankowym, potrzebne jest jego potwierdzenie (w przypadku załatwiania sprawy w placówce, pokwitowanie otrzymane w kasie urzędu). Z kolei pełnomocnik powinien posiadać pełnomocnictwo oraz dowód opłaty za nie.
Odpis aktu stanu cywilnego – jak go zdobyć?
Aby uzyskać odpis własnego aktu, mogą być potrzebne takie informacje:
- w przypadku aktu urodzenia: data i miejsce urodzenia, seria i numer dokumentu tożsamości,
- w przypadku aktu małżeństwa: data i miejsce urodzenia, seria oraz numer dokumentu tożsamości, data i miejsce zawarcia małżeństwa, dane małżonka: imię, nazwisko, ewentualnie PESEL.
Jeśli potrzebny jest akt stanu cywilnego innej osoby, może być konieczne podanie:
- w przypadku aktu urodzenia: imienia i nazwiska danej osoby, miejsca oraz daty urodzenia, można dodatkowo podać PESEL,
- w przypadku aktu małżeństwa: danych osoby, której dotyczy akt, czyli imienia, nazwiska, daty urodzenia, ewentualnie numeru PESEL, a także daty i miejsca zawarcia małżeństwa, imienia i nazwiska małżonka (można też podać jego numer PESEL, jeśli jest znany),
- w przypadku aktu zgonu: danych osoby, której dotyczy akt – imienia, nazwiska, daty i miejsca urodzenia, ewentualnie numeru PESEL oraz daty i miejsca zgonu.
W niektórych sytuacjach warto podać również dodatkowe dane, które sprawią, że odpis zostanie sporządzony dużo szybciej, takie jak numer oryginalnego aktu czy wskazać urząd, który go przygotował. Jeśli chce się złożyć wniosek przez Internet, potrzebny jest do tego celu profil zaufany albo e-dowód z czytnikiem oraz potwierdzonym profilem zaufanym. Dzięki temu można zweryfikować tożsamość osoby ubiegającej się o odpis. W czasie wizyty w placówce należy mieć dokument tożsamości. Odpis aktu stanu cywilnego można odebrać osobiście – w wybranym Urzędzie Stanu Cywilnego, poprzez pocztę – zostanie wysłany na podany adres bądź za pośrednictwem skrzynki ePUAP (w czasie wizyty w urzędzie należy zaznaczyć odpowiednią opcję podczas wypełniania wniosku). W ostatnim przypadku nie należy go drukować, ponieważ wtedy nie posiada mocy prawnej. Nie jest możliwe też otrzymanie wielojęzycznego odpisu skróconego, jeśli ma zostać dostarczony drogą internetową.
Dokument powinien być dostępny w ciągu 7 dni kalendarzowych od dnia złożenia wniosku, jeśli znajduje się w elektronicznym centralnym rejestrze stanu cywilnego. Jeżeli kierownik urzędu przedstawi decyzję administracyjną o odmowie otrzymania odpisu aktu innej osoby, można się od niej odwołać w ciągu 14 dni od jej otrzymania do wojewody, któremu podlega urząd. Składa się je za pośrednictwem kierownika, który dokonał takiej decyzji.
