Wymówek i sposobów na niepłacenie alimentów jest tak dużo jak sposobów na ich skuteczną egzekucję. Ściąganie alimentów bardzo często przypomina zabawę w kotka i myszkę. Na szczęście nic nie trwa wiecznie, a prawo na ogół stoi po stronie uprawnionego. Jeżeli więc zobowiązany do alimentów regularnie unika przelewania ustalonej kwoty na konto, nie pozostaje nic innego jak podjąć stosowne kroki prawne.

Najbardziej oczywistą drogą egzekucji alimentów jest oczywiście zgłoszenie sprawy do komornika. Do podjęcia działań konieczny jest wniosek o wszczęcie egzekucji. Dobrze, gdy zawiera on jak najwięcej szczegółów na temat dłużnika, takich jak: informacje gdzie obecnie pracuje, adres zamieszkania, numer jego konta bankowego, czy wskazanie nieruchomości, które posiada. Brak tych informacji oczywiście nie przekreśla sprawy. Wszystkie dane może pomóc ustalić komornik, włącznie z ustaleniem miejsca aktualnego pobytu. Szczegółowa procedura egzekucji alimentów u komornika została opisana w artykule egzekucja alimentów kompendium.

Niestety nawet najsprawniejsza egzekucja napotyka na przeszkody, jeżeli dłużnik nie ma własnego majątku i dochodów. Wtedy w pierwszej kolejności trzeba sprawdzić, czy dłużnik faktycznie nic nie posiada. Jak to zrobić? Sposobów jest kilka. Wierzyciel może złożyć w sądzie wniosek o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku. Można również zwrócić się do urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika. Organ przeprowadzi wywiad alimentacyjny, który będzie miał na celu ustalenie sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika oraz stanu jego zdrowia i przyczyn niepłacenia alimentów. Odbierze od niego również oświadczenie majątkowe. Urząd lub ośrodek może zobowiązać dłużnika do zarejestrowania się w urzędzie pracy lub w razie odmowy poinformować urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika.

W skrajnych sytuacjach uchylania się od płacenia alimentów można również rozważyć złożenie pozwu o alimenty od dziadków. Można to zrobić albo w nowym postępowaniu, albo wnosząc o alimenty uzupełniające. Alimenty od dziadków są możliwe do uzyskania, jeżeli dziadkowie posiadają stały dochód, a dziecko żyje w niedostatku. Co ważne egzekucja od osób, którym wypłacana jest emerytura lub renta może odbywać się poprzez bezpośrednie zgłoszenie do ZUS-u.

Kolejnym sposobem na zaktywizowanie dłużnika jest złożenie na policji lub prokuraturze zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Niealimentacja to zgodnie z art. 209 kodeksu karnego przestępstwo, a wizja postępowania karnego bardzo często działa motywująco. Podobnie działa wizja wpisania do rejestru dłużników, którą w tego typu sytuacji również warto rozważyć.

Jak wiadomo egzekucja alimentów to nierzadko droga przez mękę. Niestety, ale nawet najlepszy system prawny nie gwarantuje natychmiastowych rozwiązań. Podobnie jak w większości przypadków to głównie wytrwałość decyduje o sukcesie.