Powszechnym problemem w walce z epidemią jest to, że osoby zakażone bardzo często umyślnie zatajają krąg osób, z którymi mają kontakt. Kwarantanna jest bowiem kłopotliwa. Szczególnie w obliczu różnych planów, a także faktu zatrudnienia. Osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych (lub na czarno) nie mogą sobie pozwolić na nagłą, a jednocześnie długą absencję.

Jest to duży problem, który wydali się dostrzec rządzący. Niestety, wybrano rozwiązanie najgorsze z możliwych — czyli, kolokwialnie mówiąc, maczugę, którą można walić na oślep — karę administracyjną.

W Sejmie pojawił się rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi, oraz niektórych innych ustaw. Jedną z propozycji jest rozszerzenie katalogu czynów, za które grozi kara administracyjna. W projekcie nowelizacji znajduje się przepis, zgodnie z którym

Żądane informacje dotyczą dochodzenia epidemiologicznego, czyli — m.in. — informacje o osobach, które miały styczność z osobą zakażoną.

Dodany ma zostać także przepis, zgodnie z którym kary nie nakłada się, w przypadku gdy z zebranych przez organ prowadzący postępowanie dowodów i okoliczności sprawy nie wynika, że podmiot zobowiązany miał wpływ na powstanie naruszenia bądź posiadał żądane informacje.

Administracyjna kara pieniężna jest konstrukcją kontrowersyjną samą w sobie, o czym wielokrotnie pisałem. Nie dość, że z natury jest wątpliwa co do legalności z uwagi na zasadę ne bis in idem (tj. możliwość ukarania obywatela dwa razy za to samo: grzywną/mandatem i karą administracyjną), to samo jej stosowanie pozostawia wiele do życzenia.

Sądy administracyjne wielokrotnie wytykały organom, że te notorycznie odmawiały obywatelowi udziału w postępowaniu. Orzekano o karach bez wysłuchania tego, co do powiedzenia ma obywatel. Kara administracyjna jest ponadto natychmiastowo wymagalna, a odwołanie tej wymagalności nie wstrzymuje. Skutkiem czego należy całą kwotę uiścić bez względu na fakt odwołania się od decyzji.

Kara za niewskazanie osób, z którymi miało się kontakt, jest dosyć wątpliwa z natury. Po pierwsze, trudno poważnie traktować taką konstrukcję z uwagi na rzeczywistość. Organ nie jest w stanie czytać w myślach obywatela, ani nawet go jakkolwiek śledzić. Wykazanie kłamstwa w zakresie ewentualnych — zatajonych — kontaktów jest zatem w zasadzie niemożliwe.

Po drugie, z uwagi na charakter postępowania w przedmiocie nałożenia kary administracyjnej, może dochodzić do sytuacji, w których organ dowolnie będzie interpretował, czy w danej sytuacji obywatel udzielił wszystkich informacji, czy też niektóre zataił. Jest to ogromna niepewność co do prawa, przy jednoczesnych wątpliwościach co do samej sensowności istnienia takiego rozwiązania.