Darowizna może być pod pewnymi warunkami – i w pewnych okolicznościach – zwolniona z podatku. Fiskus jednak zdecydowanie radykalizuje swoje podejście w tej kwestii, przez co obdarowujący musi dopilnować, by przekazać darowiznę w określony sposób.
Kolejny problem z darowizną. Bezpośrednio i na konto – bez wyjątków
Do tej pory fiskus wydał wiele interpretacji dotyczących darowizny i sposobu jej wpłaty, tak, by osoby należące do tzw. zerowej grupy podatkowej nie musiały płacić podatku od spadku i darowizn. Różniły się one między sobą; odrębne podejście prezentowały niekiedy również sądy. Jak donosi prawo.pl, 25 września fiskus wydał kolejną interpretację (nr 0111-KDIB2-2.4015.137.2024.1.PB) – jest ona dość radykalna, ale jednocześnie może pomóc zakończyć spór o to, jak powinno wyglądać przekazanie darowizny, by obdarowany mógł uniknąć płacenia podatku.
W jakiej sprawie rozstrzygał fiskus? Mężczyzna otrzymał od swojej siostry darowiznę w wysokości 100 tys. zł, którą miał przeznaczyć na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup mieszkania, a także na poczet umówionej ceny sprzedaży powyższej nieruchomości.
Pokwitowanie odbioru świadczenia pieniężnego nastąpiło w formie notarialnej; jednocześnie, również na podstawie umowy notarialnej, mężczyzna zrzekł się prawa do przyszłego zachowku po swojej matce. Celem udokumentowania umowy darowizny (zawartej, przypomnijmy, w formie aktu notarialnego) część kwoty wpłacił na swój rachunek, a następnie dokonał spłaty zobowiązań. Następnie, tytułem zadatku na poczet umówionej ceny sprzedaży nieruchomości przekazał kwotę 5 tys. zł (której odbiór sprzedający nieruchomość pokwitował poprzez podpisanie umowy przedwstępnej) oraz następnie kwotę 45 tys. zł (na poczet umówionej ceny nieruchomości; najprawdopodobniej chodziło o wkład własny).
Zdaniem mężczyzny w takiej sytuacji był zwolniony z zapłaty podatku, ponieważ zgłosił darowiznę w wymaganym terminie, a sama darowizna została udokumentowana potwierdzeniem wpłaty na rachunek bankowy oraz pokwitowaniem wpłaty na poczet sprzedaży nieruchomości. Fiskus miał jednak inne zdanie na ten temat; jak można przeczytać w treści interpretacji,
(…) w przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
W przywołanej przez Pana we własnym stanowisku uchwale 7 sędziów z 20 marca 2023 r. sygn. akt III FPS 3/22 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że gotówka przekazana do ręki obdarowanego i wpłacona przez niego samodzielnie na własny rachunek nie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia
Podatnicy powinni stosować się do tej interpretacji, jeśli chcą uniknąć kłopotów
Fiskus od dłuższego czasu radykalizuje swoje stanowisko w sprawie sposobu przekazania darowizny, by uniknąć podatku. Należy zatem przyjąć, że osoby, które wolą uniknąć zmagania się z urzędem skarbowym, powinny po prostu zaakceptować, że darowiznę należy przekazać wprost (przelewem) na konto bankowe obdarowanego – w takim wypadku formalności zostaną dopełnione (o ile oczywiście otrzymanie darowizny zostanie zgłoszone w odpowiednim terminie).
