MEMy to jak się wydaje nierozłączna część Internetu, popularne rozrywkowe serwisy internetowe takie jak: kwejk.pl, demotywatory.pl czy memy.pl służą praktycznie tylko do ich udostępnienia.
W niektórych przypadkach jednak udostępniając MEM-a możesz narazić się na odpowiedzialność prawną, w jakich przypadkach taka odpowiedzialność może powstać i co Ci może grozić – odpowiedź w niniejszym poście.
Nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że memy udostępnione w Internecie można dowolnie przeglądać (jak mówi popularne zdanie ,,co się zobaczyło to się już nie odrobaczy”). Absurdem byłoby przyjęcie odmiennej zasady.
Memy z politykami a prawo autorskie
Jednakże tworząc memy czy też dokonując ich udostępnienia należy mieć na uwadze, że – mimo tego, że działamy w sieci Internet – przepisy prawa dotyczące dóbr osobistych oraz prawa autorskiego nadal znajdują zastosowanie.
Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zgody osoby na nim przedstawionej, dotyczy to więc również rozpowszechniania czyjegoś wizerunku w formie popularnego mema internetowego. Przy tym samo wyrażenie zgody na sporządzenie nam np. fotografii nie powoduje automatycznie, że nasze zdjęcie można rozpowszechniać np. poprzez sporządzenie przy jego użyciu mema.
Jednakże możliwym jest rozpowszechnianie cudzego wizerunku w następujących przypadkach:
- gdy osoba stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza
- gdy dana osoba otrzymała zapłatę za pozowanie.
- gdy wizerunek osoby powszechnie znanej wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych
Np. więc co do zasady można udostępniać zdjęcia z Aleksandrem Kwaśniewskim, ale należy pamiętać, że naruszenie dóbr osobistych może stanowić również sposób rozpowszechnienia wizerunku,
Memy z politykami a prawo i dobra osobiste
Czy memy z byłym Prezydentem nawiązujące do spożywania przez niego alkoholu naruszają jego dobra osobiste? Jak wskazuje Sąd Najwyższy w wyroku z 30.10.2003 r. (IV CK 149/02):
Wizerunek osoby publicznej kształtują nie tylko merytoryczne racje przedstawiane w publicznych wystąpieniach ale także formy prezentowania tych racji, oraz sposoby zachowania się na forum niepublicznym określające osobowość, charakter i kulturę osobistą podlegające ocenie opinii społecznej
W związku z naruszeniem dobra osobistego (w tym w postaci prawa do wizerunku) żądać w szczególności:
- zaniechania działania naruszającego dobro osobiste,
- dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w szczególności poprzez złożenia oświadczenia o odpowiedniej formie i treści,
- zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
- naprawienia na zasadach ogólnych szkody wyrządzonej takim działaniem.
Największą przeszkodą w dochodzeniu swych roszczeń w przypadku, gdy staliśmy się ofiarą powyższych działań jest ustalenie osoby sprawcy. Jednakże ku temu są również instrumenty zarówno prawne jak i techniczne, a więc użytkownicy, którzy nie korzystają z sieci TOR nie mogą liczyć na anonimowość.
Jeśli chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika w powyższym lub też innym zakresie, to z redakcją Bezprawnik.pl współpracuje zespół prawników specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl, a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.
Fot. tytułowa: Shutterstock