W potocznej i najbardziej podstawowej nigdy niezweryfikowanej, powszechnej wiedzy prawniczej, wielokrotnie powtarza się, że można — całkiem legalnie — nagrywać tzw. osoby publiczne. Z osobami publicznymi bardzo często łączy się osoby pełniące funkcje publiczne, który to katalog może w faktycznie zaskakiwać.
Kompleksową i chyba jedyną definicję legalną osoby, która pełni funkcje publiczne, zawiera... Kodeks karny. Zgodnie z art. 115 k.k.
Osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.
Zagadnienie funkcjonariusza publicznego jest materiałem na odrębny wpis, jednak kluczowe jest stwierdzenie „osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi”. Jak się w praktyce okazuje, może to być lekarz (jeżeli jego miejsce pracy dotowane jest przez NFZ), pielęgniarka, a także nauczyciel akademicki, jeżeli uczelnia w jakikolwiek sposób, nawet poprzez fundusze unijne, otrzymuje środki finansowe.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Oczywiście definicja legalna wprowadzona jest na potrzeby konkretnego aktu normatywnego i w jego zakresie obowiązuje, ale z pewnością jest pomocna w zakresie rozumienia danego pojęcia jako takiego.
Czy to oznacza, że można nagrywać lekarzy, nauczycieli i kontrolerów biletów?
Zgodnie z ustawą o Prawach autorskich i prawach pokrewnych, zezwolenia na wykorzystanie wizerunku, nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
O ile w odniesieniu do nauczyciela akademickiego, lekarza, pracującego w placówce, wspieranej środkami publicznymi, czy w końcu kontrolera biletów, pracującego na rzecz przedsiębiorstwa komunikacyjnego, finansowanego, choćby w ułamkowej części, ze środków publicznych, można mówić o pełnieniu funkcji publicznych, to nie zawsze taka osoba jest jednak powszechnie znana, choć z reguły tak można założyć. W tym zakresie postawienie granicy, pomiędzy osobami powszechnie znanymi a tymi, które do nich nie należą, jest niemalże niemożliwa.
Oczywiście powyższa płaszczyzna dotyczy jedynie ochrony wizerunku na kanwie ustawy o prawach autorskich — zupełnie inną płaszczyzną jest prawo cywilne per se, czy też inne przepisy. Tak czy inaczej, stwierdzenie, że można nagrywać czynności każdej osoby, która pełni funkcje publiczne, ma w sobie ziarno prawdy.