W odpowiedzi na rosnące problemy ze zdrowiem psychicznym młodzieży grupa polityków złożyła projekt ustawy zwiększającej ochronę kondycji psychicznej dzieci. Kluczową zmianą w proponowanym projekcie jest umożliwienie młodym ludziom w wieku od 13 lat korzystania z pomocy psychologicznej bez zgody rodzica lub opiekuna. Dla osób od 16. roku życia taka pomoc ma być dostępna całkowicie niezależnie od woli przedstawicieli ustawowych. Jeśli przepisy wejdą w życie, nastolatek u psychologa zacznie być coraz częstszym widokiem.
To zdaniem polityków pozwoli szybciej reagować na kryzysy psychiczne. Już dzisiaj są one niestety dość rozległe i jeśli prędko nic się nie zmieni, będzie tylko gorzej.
Projekt jest odpowiedzią na dramatyczne dane dotyczące zdrowia psychicznego młodzieży
Badania wskazują, że co ósme dziecko w Polsce w wieku od 7 do 17 lat doświadcza problemów ze zdrowiem psychicznym. UNICEF podał, że u ponad 10 proc. dzieci w wieku 10–19 lat występują zaburzenia psychiczne; statystyka przekłada się na pół miliona dzieci i młodzieży wymagających specjalistycznej pomocy. Tymczasem nadal wiele młodych osób nie jest nawet właściwie zdiagnozowanych, a gdzie tu mówić o leczeniu. Z roku na rok kryzys się pogłębia.
Według raportu „Zachowania samobójcze wśród dzieci i młodzieży” (2012–2021) odsetek zachowań samobójczych wzrósł o 77 proc. w 2021 roku w porównaniu z 2020, a śmierci samobójczych o 19 proc. W 2020 roku odnotowano około 800 prób samobójczych, a w 2021 – około 1400. W latach 2022 i 2023 ich liczba przekroczyła 2000 rocznie. Wedle ostrożnych szacunków na depresję cierpi 2 proc. dzieci w wieku 6–12 lat i 20 proc. nastolatków.
Pandemia i wojna przyspieszyły kryzysy psychiczne młodzieży
Sytuacja w zdrowiu psychicznym młodych ludzi pogorszyła się znacznie w ostatnich kilku latach, głównie z powodu pandemii oraz zaognionego konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Izolacja społeczna, lęk i niepewność wywołane przez te wydarzenia wpłynęły na samopoczucie dzieci i młodzieży. W efekcie coraz więcej osób w wieku szkolnym wymaga wsparcia specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego.
Projekt ustawy ma umożliwić szybszy dostęp do terapii poprzez wzmocnienie systemu w sytuacjach kryzysowych.
Rodzice zostaną poinformowani o kondycji psychicznej dziecka
Projekt z jednej strony daje młodzieży autonomię w podejmowaniu decyzji o swoim zdrowiu psychicznym, a z drugiej – przewiduje informowanie rodziców o stanie zdrowia potomka.
Specjaliści będą mieli obowiązek informowania przedstawicieli ustawowych o konieczności leczenia dziecka, aczkolwiek decyzje dotyczące rozpoczęcia terapii będą mogły być podejmowane przez samych nastolatków. To rozwiązanie ma zminimalizować opóźnienia w udzielaniu pomocy i zagwarantować, że młodzi ludzie otrzymają wsparcie dokładnie w tym momencie, kiedy tego wsparcia najbardziej potrzebują.