Podatek od darowizny to jedna z tych rzeczy, o których mało kto pamięta, a o której skarbówka lubi sobie przypomnieć w najmniej spodziewanym momencie. Warto pamiętać, że darowizny między niektórymi osobami są zwolnione z podatku. Nie dzieje się to jednak automatycznie. Trzeba współpracować z urzędem skarbowym.
Każdy z nas lubi otrzymywać prezenty, a odpowiednikiem prezentu w prawie bez wątpienia jest darowizna. Jako że najczęściej prowadzi ona do powiększenia majątku obdarowanego, to wynika z tego prosty wniosek. Od darowizny należy zapłacić podatek. Zazwyczaj nie budzi to kontrowersji w przypadku otrzymania prezentu od obcych osób. Jednak w przypadku najbliższych nie zawsze o tym pamiętamy. Często o tym obowiązku zapominają młodzi, kiedy otrzymują od rodziców pieniądze w celu pomocy przy dużym zakupie, na przykład mieszkania z rynku wtórnego.
Podatek od darowizny
Podatek od darowizny wynika z ustawy o podatku od spadków i darowizn i co do zasady należy go zapłacić od każdego z tych dwóch zdarzeń prawnych. Wysokość podatku jest uzależniona od tego, jak bliska obdarowanemu była osoba darczyńcy. Art. 14 tej ustawy przewiduje trzy grupy podatkowe.
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3) do grupy III – innych nabywców.
Ponadto dla każdej z tych grup ustawa przewiduje inną kwotę wolną od podatku od darowizn. W przypadku grupy I wolna od podatku jest kwota 9637 zł. W przypadku II grupy jest to 7276 zł, a III grupa podatkowa zwolniona jest z podatku do kwoty 4902 zł.
Podatek od darowizny – zwolnienie
Ustawodawca przewiduje jednak, że nie każda darowizna powinna być opodatkowana. Dotyczy to przede wszystkim darowizn w obrębie najbliższych osób, za które ustawa przewiduje członków najbliższej rodziny. Najczęściej to właśnie do tych osób zwracamy się po pomoc finansową w trudnych okolicznościach. To również najczęściej w tej grupie dochodzi do obdarowywania siebie największymi kwotami, chociażby w przypadku ślubu. Dlatego ustawodawca w ramach I grupy podatkowej wyodrębnił jeszcze jeden krąg osób, między którymi darowizny są zwolnione od podatku.
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (…).
W celu zwolnienia trzeba jednak spełnić określone warunki, a zwolnienie z podatku od darowizny nie dzieje się automatycznie. Przede wszystkim taką darowiznę należy zgłosić do właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania. Drugi warunek zachodzi w przypadku, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne. Wtedy warunkiem zwolnienia jest, obok zgłoszenia do urzędu skarbowego, udokumentowanie ich przekazania na rachunek bankowy obdarowanego bądź przekazem pocztowym.
w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Jak wynika z powyższego przepisu, zgłoszeniu w celu zwolnienia z podatku podlegają wszystkie darowizny przewyższające kwotę 9637 zł otrzymane łącznie w ciągu 5 poprzednich lat. Zgłoszenia dokonuje się na urzędowym formularzu na formularzu SD-Z2. Trzeba pamiętać, że niezgłoszona darowizna od najbliższych osób podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Dokładnie na takiej samej zasadzie trzeba zapłacić podatek od prezentów ślubnych.
