Złożenie stosownych deklaracji do urzędu skarbowego to najważniejsza czynność, o której należy pamiętać przy nieodpłatnym nabyciu majątku. W przeciwnym razie można się narazić na poważne konsekwencje związane z koniecznością zapłaty wysokiego zobowiązania. Trudno też liczyć na przedawnienie podatku od spadków i darowizn, bo jak przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach następuje ono dopiero po 5 latach.
Niezgłoszone nabycie spadku po synu zainteresowało skarbówkę
Zgłoszenie skarbówce nabycia wszelkich darowizn, czy spadków to absolutna podstawa. Niektórym wydaje się bowiem, że jeżeli przepisy przewidują dla nich zwolnienie od zobowiązania podatkowego, to nie muszą zawracać sobie głowy kontaktem z fiskusem. Tymczasem w rzeczywistości jest wręcz odwrotnie, o czym przekonała się jedna z podatniczek, która nie zgłosiła nabycia spadku po swoim synu.
Jak podaje portal podatki.biz podatniczka w spadku po zmarłym synu otrzymała dom jednorodzinny w stanie surowym zamkniętym oraz udziały w dwóch spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Akt poświadczenia dziedziczenia po spadkodawcy został sporządzony w październiku 2018 roku. Pomimo upływu miesięcy, a potem lat spadkobierczyni nie poinformowała skarbówki o nieodpłatnym nabyciu majątku. W przypadku zgłoszenia w terminie 6 miesięcy od zarejestrowania dziedziczenia mogła ona skorzystać ze zwolnienia podmiotowego przysługującego osobom najbliższym.
Brak jakiegokolwiek ruchu zainteresował fiskusa, który w listopadzie i grudniu 2021 roku wezwał podatniczkę do złożenia wyjaśnień. Wobec kolejnej ignorancji ze strony spadkobierczyni wszczęte zostało postępowanie w przedmiocie ustalenia wysokości zobowiązania. W następnych miesiącach organ zajął się określaniem wartości nabytego spadku, do czego były niezbędne opinie biegłych, gdyż sama podatniczka nie chciała dobrowolnie podać sumy przysporzenia. Ostatecznie majątek po zmarłym oszacowany został na znaczną sumę przekraczającą dwa miliony złotych.
Powyższe miało wpływ na ustalenie wysokości samego podatku. Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego podtrzymaną przez Dyrektora Izby Administracji w Katowicach podatniczka została zobowiązana do zapłaty niemal 200 tysięcy złotych zaległego podatku.
WSA w Gliwicach: Przedawnienie podatku od spadków i darowizn nie po trzech, a po pięciu latach
Jak próbowała bronić się spadkobierczyni? Oczywiście swojego zaniedbania nie kwestionowała, bo nie miało to najmniejszego sensu. Żadna deklaracja podatkowa związana z nabyciem spadku po zmarłym synu nie została przez nią złożona. Zamiast tego wnosiła ona jednak o umorzenie postępowania przez wzgląd na przedawnienie podatku od spadków i darowizn. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skarżąca wskazywała, że zgodnie z przepisami skarbówka miała 3 lata na doręczenie jej decyzji ustalającej zobowiązanie, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. W omawianym przypadku oznaczałoby to, że przedawnienie nastąpiło z końcem 2021 roku. Tymczasem decyzja o wysokości podatku wydana została dopiero w styczniu 2023 roku. W ocenie podatniczki urzędnicy po prostu spóźnili się z dochodzeniem od niej zapłaty podatku.
Odmiennego zdania był jednak WSA w Gliwicach. Jak wskazał skład orzekający w przedmiotowej sprawie z pewnością ziściły się warunki przewidziane w ordynacji podatkowej dotyczące wydłużonego okresu upływu przedawnienia. Otóż zgodnie z przepisami jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w terminie, organ może doręczyć decyzję ustalającą wysokość podatku w ciągu 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Biorąc to pod uwagę termin przedawnienia zobowiązania spadkobierczyni upływał dopiero z końcem 2023 roku.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach wyraźnie pokazuje, że spóźnienie ze złożeniem deklaracji w przedmiocie spadku lub darowizny może się źle skończyć. Nie dość bowiem, że podatnikowi nie przysługiwać będzie zwolnienie to jeszcze stan niepewności w zakresie potencjalnych działań skarbówki wynosi aż 5 lat. Tym samym wypełnienie i złożenie stosownego formularza w urzędzie skarbowym powinno być jednym z pierwszych kroków wykonanych po nabyciu spadku, czy otrzymaniu darowizny.
