Home -
Codzienne -
Załatwienie spraw spadkowych nie zawsze jest takie szybkie. Oto kiedy notariusz powinien odmówić sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia

Załatwienie spraw spadkowych nie zawsze jest takie szybkie. Oto kiedy notariusz powinien odmówić sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia

Ustalenie kręgu spadkobierców w czasie jednej wizyty u notariusza to zdecydowanie najprostsza i najszybsza droga do sformalizowania nabycia praw i obowiązków po zmarłym. Może się jednak zdarzyć, że zainteresowanych czekać będzie odmowa aktu poświadczenia dziedziczenia. Istnieje bowiem katalog przypadków, gdy notariusz nie może sporządzić APD, a jednym z najczęstszych jest brak zgodnych oświadczeń uczestników czynności oraz wątpliwości co do wykładni testamentu.

Mariusz Nyka08.02.2024 7:47

Codzienne

08.02.2024 7:47

Mariusz Nyka

redaktor

Nagłówki

Akt poświadczenia dziedziczenia, czyli najszybsza droga do nabycia spadku

Zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce istnieją dwie drogi, które pozwalają na ustalenie kręgu osób dziedziczących po zmarłym. Jedną z nich jest zainicjowane stosownym wnioskiem w sądzie postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. Na merytoryczne sprawy trzeba jednak trochę poczekać – przy najprostszych sprawach zwykle do kilku miesięcy. Alternatywą jest akt poświadczenia dziedziczenia (APD), który choć kosztuje nieco więcej, daje możliwość szybkiego uregulowania praw do spadku.

Właśnie dzięki prostocie i tempie załatwienia sprawy APD w ostatnich latach mocno zyskały na popularności, co pozwoliło na delikatne odciążenie sądów w tym zakresie. Warunkiem sporządzenia aktu jest jednak osobiste stawiennictwo w kancelarii notariusza wszystkich osób zainteresowanych, tj. spadkobierców testamentowych, ustawowych oraz zapisobierców windykacyjnych. To pozwoli na przystąpienie do protokołu dziedziczenia poprzedzającego sam akt poświadczenia dziedziczenia.

W tym dokumencie notariusz zamieszcza szereg oświadczeń związanych między innymi z ostatnim miejscem zwykłego pobytu zmarłego, czy pozostawionymi przez niego testamentami. Ponadto jeżeli do tej pory od spadkobierców nie zostały odebrane oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, a od dnia otwarcia spadku nie minęło 6 miesięcy, notariusz przystępuje także do tej czynności. Po sporządzeniu protokołu notariusz powinien mieć komplet wiadomości pozwalających mu na ocenę, czy może przystąpić do APD. Nie zawsze jest to bowiem możliwe.

Odmowa aktu poświadczenia dziedziczenia – kiedy jest to możliwe?

Wbrew pozorom sytuacje, w których notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia wcale nie są takie rzadkie. Przepisy wyraźnie wskazują bowiem na przypadki, gdy właściwym do ustalenia kręgu spadkobierców jest wyłącznie sąd. Do takich sytuacji należy zaliczyć przede wszystkim brak polskiej jurysdykcji oraz sporządzenie przez spadkodawcę testamentu szczególnego. APD nie może też zostać wydane, gdy w obrocie prawnym istnieje już jedno orzeczenie sądu bądź akt poświadczenia dziedziczenia.

Ustawodawca wskazał także na zakaz ingerencji notariusza w sytuacjach, kiedy w toku sporządzania protokołu dziedziczenia okazało się, że nieotwartych testamentów jest więcej. Podobnie notariusz zachowa się, gdy po protokole dziedziczenia powstanie wątpliwość, czy w czynnościach uczestniczą wszyscy zainteresowani. Zaangażowanie sądu będzie nadto konieczne w przypadkach braku ich zgodnych oświadczeń woli w zakresie poświadczenia dziedziczenia.

Nierzadko jednak zdarzeniem powodującym brak przystąpienia do APD jest niemożność ustalenia woli zmarłego. Notariusz nie jest uprawniony do zbadania i wykładni dokumentu pod tym kątem. Tym samym w przypadkach, gdy trudno ocenić, czy dane sformułowanie w testamencie jest powołaniem do dziedziczenia, czy też nie, spadkobiercy spotkają się z odmową sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.

W przypadku braku możliwości ustalenia kręgu spadkobierców przez notariusza, zainteresowanym nie pozostaje nic innego jak tylko złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie. Biorąc jednak pod uwagę napotkaną odmowę wykonania APD trzeba się nastawić na długi proces, który rozwieje wszelkie dotychczasowe wątpliwości.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

dziedziczenie,notariusz,poświadczenie,prawo spadkowe,spadek,spadkobierca,spadkodawca,testament

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Dla wielu firm KSeF to kolejny obowiązek, a nie narzędzie, które ma ułatwiać pracę. Niestety

06.11.2025 13:06, Mateusz Krakowski

Mylące promocje w Aldi. Lepiej je dokładnie przeczytaj, bo zdziwisz się przy kasie

06.11.2025 12:33, Katarzyna Zuba

Przedświąteczny prezent od PKP InterCity. Przejazd Pendolino jedynie za złotówkę, choć nie dla wszystkich

06.11.2025 11:39, Jakub Bilski

Jeśli dostałeś wypowiedzenie, poproś pracodawcę o ten zapis. Możesz sporo zyskać

06.11.2025 10:55, Edyta Wara-Wąsowska

Sąsiad regularnie zalewał mieszkanie. Sprawa została załatwiona w nietypowy sposób

06.11.2025 10:11, Aleksandra Smusz

Koniec węgla i drogi transport są nieuniknione. Ale na razie ETS2 zostanie opóźnione

06.11.2025 9:11, Mateusz Krakowski

Bank Pekao wprowadza kredyt oparty na POLSTR. Koniec WIBOR-u coraz bliżej

06.11.2025 8:25, Edyta Wara-Wąsowska

Kredytobiorcy znowu odczują ulgę. Spadną nie tylko raty kredytów

06.11.2025 7:32, Edyta Wara-Wąsowska

Apple zaoferuje taniego laptopa. Budżetowy Mac ma być konkurencją dla komputerów z systemem Windows

06.11.2025 6:56, Mateusz Krakowski

Ta umowa może skutkować utratą pracy z dnia na dzień. Posłanka chce to zmienić

05.11.2025 20:07, Katarzyna Zuba

NBP wprowadza nowy banknot. Gratka nie tylko dla kolekcjonerów

05.11.2025 16:45, Marcin Szermański

Kolejny popsuty butelkomat w Lidlu. Działał na pół gwizdka przez niecały miesiąc

05.11.2025 15:46, Marcin Szermański

ZUS ogłosił nowe zasady wydawania ważnych zaświadczeń. Przedsiębiorcy muszą to wiedzieć

05.11.2025 14:53, Katarzyna Zuba

Przelewy międzybankowe powinny działać jak w Wielkiej Brytanii. Na razie możemy o tym tylko pomarzyć

05.11.2025 14:02, Mateusz Krakowski

Utrata prawa jazdy na zawsze za trzykrotne przekroczenie prędkości. Zamieszanie wokół nowego projektu

05.11.2025 13:07, Marcin Szermański

Od 12 listopada spora zmiana w Ryanair. Papierowy bilet stanie się luksusem

05.11.2025 12:32, Mateusz Krakowski

Coś niepokojącego dzieje się w NFZ. Pacjenci nie są przyjmowani do szpitali

05.11.2025 11:54, Marcin Szermański

Spółdzielnie mieszkaniowe podniosą stawki. Czynsze mogą wzrosnąć nawet o 20 proc.

05.11.2025 11:15, Edyta Wara-Wąsowska

Jeżeli nie segregujesz śmieci, mieszkańcy mogą donieść na ciebie na grupach lokatorskich

05.11.2025 10:15, Mateusz Krakowski

Lepiej nie powierzaj ChatowiGPT inwestycji w kryptowaluty. Wyniki eksperymentu nie zostawiają złudzeń

05.11.2025 9:28, Edyta Wara-Wąsowska

Nawet 4200 zł premii dla przedsiębiorców z iKontem Biznes w Alior Banku

05.11.2025 9:25, Mariusz Lewandowski

Reklama zestawów KFC inspirowanych Squid Game pod ostrzałem. KER reaguje

05.11.2025 8:46, Rafał Chabasiński

Ważna zmiana dla kupujących mieszkanie. Prezydent podpisał nowelizację

05.11.2025 7:50, Edyta Wara-Wąsowska

Jeśli pracujesz przy komputerze, obowiązują cię te przepisy. A pewnie nawet ich nie znasz

05.11.2025 6:47, Miłosz Magrzyk

Ceny energii podobno spadają, ale nasze rachunki i tak wzrosną

04.11.2025 15:53, Katarzyna Zuba

„Zatrudnię młodego z 10-letnim doświadczeniem i doktoratem za najniższą krajową”. Tak rynek pracy zjada własny ogon

04.11.2025 15:00, Miłosz Magrzyk

Sklep firmowy Ziaja psuje ideę sklepu firmowego. Jest w nim drożej niż na Allegro

04.11.2025 14:02, Aleksandra Smusz

Polacy mogą dostać nawet kilka tysięcy złotych. Ruszył nabór na nowy bon

04.11.2025 13:12, Marek Śmigielski

Warszawa wprowadziła miejscowy nocny zakaz sprzedaży alkoholu. Aby go ominąć, wystarczy przejść na drugą stronę ulicy

04.11.2025 12:31, Miłosz Magrzyk

To może być koniec mody na pompy ciepła. Polacy znaleźli nowego faworyta

04.11.2025 11:45, Edyta Wara-Wąsowska