Home -
Codzienne -
Załatwienie spraw spadkowych nie zawsze jest takie szybkie. Oto kiedy notariusz powinien odmówić sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia

Załatwienie spraw spadkowych nie zawsze jest takie szybkie. Oto kiedy notariusz powinien odmówić sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia

Ustalenie kręgu spadkobierców w czasie jednej wizyty u notariusza to zdecydowanie najprostsza i najszybsza droga do sformalizowania nabycia praw i obowiązków po zmarłym. Może się jednak zdarzyć, że zainteresowanych czekać będzie odmowa aktu poświadczenia dziedziczenia. Istnieje bowiem katalog przypadków, gdy notariusz nie może sporządzić APD, a jednym z najczęstszych jest brak zgodnych oświadczeń uczestników czynności oraz wątpliwości co do wykładni testamentu.

Mariusz Nyka08.02.2024 7:47

Codzienne

08.02.2024 7:47

Mariusz Nyka

redaktor

Nagłówki

Akt poświadczenia dziedziczenia, czyli najszybsza droga do nabycia spadku

Zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce istnieją dwie drogi, które pozwalają na ustalenie kręgu osób dziedziczących po zmarłym. Jedną z nich jest zainicjowane stosownym wnioskiem w sądzie postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. Na merytoryczne sprawy trzeba jednak trochę poczekać – przy najprostszych sprawach zwykle do kilku miesięcy. Alternatywą jest akt poświadczenia dziedziczenia (APD), który choć kosztuje nieco więcej, daje możliwość szybkiego uregulowania praw do spadku.

Właśnie dzięki prostocie i tempie załatwienia sprawy APD w ostatnich latach mocno zyskały na popularności, co pozwoliło na delikatne odciążenie sądów w tym zakresie. Warunkiem sporządzenia aktu jest jednak osobiste stawiennictwo w kancelarii notariusza wszystkich osób zainteresowanych, tj. spadkobierców testamentowych, ustawowych oraz zapisobierców windykacyjnych. To pozwoli na przystąpienie do protokołu dziedziczenia poprzedzającego sam akt poświadczenia dziedziczenia.

W tym dokumencie notariusz zamieszcza szereg oświadczeń związanych między innymi z ostatnim miejscem zwykłego pobytu zmarłego, czy pozostawionymi przez niego testamentami. Ponadto jeżeli do tej pory od spadkobierców nie zostały odebrane oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, a od dnia otwarcia spadku nie minęło 6 miesięcy, notariusz przystępuje także do tej czynności. Po sporządzeniu protokołu notariusz powinien mieć komplet wiadomości pozwalających mu na ocenę, czy może przystąpić do APD. Nie zawsze jest to bowiem możliwe.

Odmowa aktu poświadczenia dziedziczenia – kiedy jest to możliwe?

Wbrew pozorom sytuacje, w których notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia wcale nie są takie rzadkie. Przepisy wyraźnie wskazują bowiem na przypadki, gdy właściwym do ustalenia kręgu spadkobierców jest wyłącznie sąd. Do takich sytuacji należy zaliczyć przede wszystkim brak polskiej jurysdykcji oraz sporządzenie przez spadkodawcę testamentu szczególnego. APD nie może też zostać wydane, gdy w obrocie prawnym istnieje już jedno orzeczenie sądu bądź akt poświadczenia dziedziczenia.

Ustawodawca wskazał także na zakaz ingerencji notariusza w sytuacjach, kiedy w toku sporządzania protokołu dziedziczenia okazało się, że nieotwartych testamentów jest więcej. Podobnie notariusz zachowa się, gdy po protokole dziedziczenia powstanie wątpliwość, czy w czynnościach uczestniczą wszyscy zainteresowani. Zaangażowanie sądu będzie nadto konieczne w przypadkach braku ich zgodnych oświadczeń woli w zakresie poświadczenia dziedziczenia.

Nierzadko jednak zdarzeniem powodującym brak przystąpienia do APD jest niemożność ustalenia woli zmarłego. Notariusz nie jest uprawniony do zbadania i wykładni dokumentu pod tym kątem. Tym samym w przypadkach, gdy trudno ocenić, czy dane sformułowanie w testamencie jest powołaniem do dziedziczenia, czy też nie, spadkobiercy spotkają się z odmową sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.

W przypadku braku możliwości ustalenia kręgu spadkobierców przez notariusza, zainteresowanym nie pozostaje nic innego jak tylko złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie. Biorąc jednak pod uwagę napotkaną odmowę wykonania APD trzeba się nastawić na długi proces, który rozwieje wszelkie dotychczasowe wątpliwości.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

dziedziczenie,notariusz,poświadczenie,prawo spadkowe,spadek,spadkobierca,spadkodawca,testament

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Kobiety nie będą rodzić za pieniądze i wcześniejszą emeryturę. Będą rodzić, gdy poczują się bezpiecznie

03.11.2025 18:15, Joanna Świba

Kończy się sezon na jednoślady. Do kwietnia będzie bezpieczniej na drogach

03.11.2025 15:37, Marcin Szermański

Jeśli wojskowy dron spadnie ci na dom, to możesz nie dostać ani grosza z ubezpieczenia

03.11.2025 14:43, Rafał Chabasiński

Masz 20, 30 lub 50 lat? Należą ci się darmowe badania bez skierowania

03.11.2025 13:49, Joanna Świba

Gdy wchodzisz do sklepu, zatkaj uszy. Przedsiębiorca będzie ci wdzięczny

03.11.2025 12:48, Miłosz Magrzyk

Serwisy hulajnóg chętnie ryzykują życie dzieci. Zdjęcie ogranicznika prędkości nie jest dla nich problemem

03.11.2025 12:13, Miłosz Magrzyk

Kupujący mieszkanie od dewelopera zyskają dodatkowe zabezpieczenie. Ważne rozstrzygnięcie SN

03.11.2025 11:06, Edyta Wara-Wąsowska

Kilka sekund i zapłacone. Kaufland chyba znalazł sposób, by konkurować z Biedronką i Lidlem

03.11.2025 10:16, Aleksandra Smusz

Ta funkcja w mObywatelu powinna być normą. Na razie możemy korzystać z niej jedynie kilka razy w miesiącu

03.11.2025 9:37, Mateusz Krakowski

XTB z rekordowym październikiem. Niesamowita reakcja inwestorów na słabszy zysk

03.11.2025 9:30, Filip Dąbrowski

Szwecja i Dania chcą rewolucji w płatnościach kartą. Obywatele mają zyskać dodatkowe zabezpieczenie

03.11.2025 8:52, Edyta Wara-Wąsowska

Teraz jest dobry czas na negocjowanie ceny mieszkania. Sprzedający wciąż są skłonni do ustępstw

03.11.2025 7:47, Edyta Wara-Wąsowska

Mieszkańcy bloku nie zgodzili się na ciepłomierze. Teraz cieszą się tańszym ogrzewaniem

03.11.2025 6:58, Aleksandra Smusz

Ile naprawdę można zarobić na Uberze? Klucz do sukcesu to system pracy

02.11.2025 15:40, Aleksandra Smusz

Sprzedaż poniżej kosztów to nic nadzwyczajnego czy nielegalnego

02.11.2025 11:02, Rafał Chabasiński

"Sytuacja jest bardzo poważna". Pożyczałeś od nich pieniądze? Będziesz miał kłopoty. Już masz kłopoty

02.11.2025 10:29, Mariusz Lewandowski

Biedronka zaczyna skanować klientów kamerami. Nawet 200 złotych kary

02.11.2025 10:22, Mariusz Lewandowski

Fikcyjne B2B to 2 mld zł strat dla państwa? Ministerstwo Finansów sugeruje coś innego

02.11.2025 10:02, Rafał Chabasiński

Za korzystanie z kas samoobsługowych powinniśmy dostać rabat. Koniecznie

02.11.2025 9:15, Miłosz Magrzyk

Rezerwacja grzybów? W publicznym lesie obowiązuje zasada kto pierwszy, ten lepszy

02.11.2025 8:25, Rafał Chabasiński

Sklep może łatwo pozbyć się przeterminowanych produktów. Wystarczy zapłacić klientom

02.11.2025 7:25, Miłosz Magrzyk

Pasożytnictwo cieple będzie trwać nadal i nowe przepisy tego nie zmienią

01.11.2025 20:13, Aleksandra Smusz

BLIK nie działa. To też może być forma zemsty za pomoc Ukrainie

01.11.2025 13:02, Mariusz Lewandowski

Szokujące efekty kontroli kierowców taksówek w Warszawie. Cały ten system to jedna wielka fikcja

01.11.2025 12:49, Katarzyna Zuba

Na wprowadzeniu KSeF zyskają wszyscy. No, prawie

01.11.2025 11:34, Rafał Chabasiński

Nie można sobie tak po prostu latać dronem na polskim niebie

01.11.2025 10:34, Rafał Chabasiński

Wpłatomat zjadł mu pieniądze, a przez „głupi błąd” mBank odrzucił jego reklamację

01.11.2025 9:30, Katarzyna Zuba

Jak InPost Pay pomaga sklepom internetowym docierać do nowych klientów

01.11.2025 9:03, Materiał Partnera Bezprawnika

Wszystkich Świętych. Które sklepy będą otwarte, a gdzie pocałujemy klamkę?

01.11.2025 8:38, Mariusz Lewandowski

Nie wiem, czy Lidl naprawdę okroił swój asortyment, ale od roku bardziej mnie ciągnie do Auchan i Dino

01.11.2025 8:34, Rafał Chabasiński