Równo tydzień po wprowadzeniu dość zaskakującej konstrukcji stanu wyjątkowego, bez oficjalnego wprowadzania stanu wyjątkowego, premier znów wystąpił przed narodem na specjalnej konferencji prasowej.
Swoje wystąpienie u boku ministra zdrowia Łukasza Szumowskiego, premier rozpoczął od szeregu podziękowań ludziom zaangażowanym w to, że nasze państwo nadal funkcjonuje: kierowcom, dostawcom, lekarzom, pielęgniarkom, niedawno zaangażowanym wojskowym i innym. Podziękowano też Telewizji Polskiej za emisję w porannym paśmie programów dla najmłodszych.
Premier złożył też kondolencje na ręce naszych sąsiadów i krajów Unii Europejskiej w związku ze śmiercią setek i tysięcy obywateli w ostatnich dniach. Ponadto Mateusz Morawiecki zauważył, że ciężki czas przeżywa globalna gospodarka. Podkreślił, że bardzo ważne jest, by budować gospodarkę, jeżeli jesteśmy w stanie wykonywać pracę zdalną lub w warunkach sanitarnych, które pracy nie uniemożliwiają.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Premier zapowiedział jednak, że banki prognozują recesję w Stanach Zjednoczonych, a to z kolei oznacza wielkie wyzwanie dla całego świata. Morawiecki wierzy, że Unia Europejska - i również Polska - będzie potrafiła zmierzyć się z nim i jego konsekwencjami.
Z tego też względu premier zakomunikował, że od dziś w Polsce wprowadzony zostaje stan epidemii.
Co oznacza stan epidemii?
W związku z tym zapowiedziano surowe kary za łamanie kwarantanny. Kara w wysokości 5000 złotych zostanie podniesiona do 30 000 złotych. Premier komplementował, że zdecydowana większość Polaków stosuje się do zasad izolacji i kwarantanny, a ulice miast są co do zasady puste.
Stosując ustawę o chorobach zakaźnych, minister zdrowia wraz z wojewodami mogą wyznaczyć role personelu medycznego i innych osób w zwalczaniu epidemii - tłumaczył minister zdrowia, uzupełniając wystąpienie ministra. System EWUŚ wskaże, który pacjent powinien być w kwarantannie, jeżeli zgłosi się do lekarza. Minister wyraził nadzieję, że podjęte decyzje są decyzjami, które ratują ludzkie życia. Jednocześnie wskazano, że nie są przewidywane dodatkowe ograniczenia w handlu czy transporcie ponad te, które pojawiły się już przed tygodniem.
Zgodnie z treścią ustawy, stan epidemii może (ale nie musi) wiązać się z następującymi obowiązkami:
1) czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
2) czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
3) czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
4) zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
5) obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
6) nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
7) obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 3, oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych – uwzględniając drogi szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz sytuację epidemiczną na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii.
8) czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców;
9) czasową reglamentację zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły;
10) obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
11) obowiązek poddania się kwarantannie;
12) miejsce kwarantanny;
13) zakaz opuszczania miejsca kwarantanny;
14) czasowe ograniczenie korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia;
15) nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, terenów i obiektów;
16) nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
17) zakaz opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
18) nakaz określonego sposobu przemieszczania się.
Szkoły zamknięte co najmniej do Wielkanocy
Na konferencji wystąpił również minister edukacji narodowej, dziękując nauczycielom i potwierdzając, że przynajmniej do Wielkanocy uczniowie nie wrócą do szkół, a nauka dalej będzie odbywała się w systemie e-learningowym i inne sposoby nauczania online. Rozporządzenie MEN wprowadzi od 25.03 obowiązek realizowania podstaw programowych, by nauczyciele skupili się na realizacji zaplanowanego materiału i wystawianie ocen.
Będzie możliwe wydłużenie okresu opieki nad dziećmi.
Politycy odpowiedzieli też na pytania dziennikarzy
Wskazano, że Polska wykonuje dużo testów, ale nie jest możliwe swobodne badanie wszystkich Polaków. Premier wskazał natomiast, że gotowy jest już projekt ustawy antykryzysowej, zaś w weekend rząd zajmie się jego ostatnimi szlifami.
Ministra zdrowia zapytano o listę produktów, których ceny zostaną odgórnie uregulowane. Łukasz Szumowski podkreślił jak delikatna jest to sprawa i rząd podejdzie do niej z wielką ostrożnością, ale nie są jeszcze znane konkretne produkty.
W ciągu kilku dni będziemy mieli 1000-2000 chorych. W ciągu kilkunastu dni - 10 000. Minister przygotowuje się na te wysokie liczby, najbliższe tygodnie czy dwa i na ten moment nie chciał mówić o wygaszaniu stanu epidemii i wracaniu do stanu normalności.
Radio Zet zapytało o odłożenie wyborów na późniejszy termin. Premier Morawiecki potwierdził jednak interpretację Bezprawnika - rząd chce, żeby wybory prezydenckie odbyły się 10. maja. Stan epidemii nie jest konstytucyjnym stanem nadzwyczajnym, więc nie wpływa na termin wyborów. Nie są planowane też zmiany terminów egzaminów maturalnych.
Premier wspomniał, że elementem planu antykryzysowego będzie najpewniej emisja obligacji, co oczywiście może zwiększyć dług publiczny, a także wpłynąć na obciążenie gospodarki.
