Już za kilka miesięcy w Polsce wejdzie w życie system kaucyjny. Obejmować ma wybrane butelki PET, butelki szklane wielokrotnego użytku oraz puszki metalowe. Tymczasem z badania “W pułapkach jednorazowości – czekając na kaucję – co Polacy wiedzą o nadchodzącym systemie kaucyjnym?” przeprowadzonego przez Interzero wynika, że wiedza na ten temat jest mizerna. Aż 23% ankietowanych w ogóle o nowym systemie nigdy nie słyszało.
Polacy niewiele wiedzą na temat nowego systemu kaucyjnego
Wprawdzie 77% Polaków wie o rozwiązaniu, które ma obowiązywać już od października tego roku, ale wiedza na temat całego systemu kaucyjnego jest niewielka. Okazuje się, że część osób jest przekonana, że butelki i puszki trzeba będzie zgniatać przed wrzuceniem do automatu (22%). 11% uważa, że z opakowań trzeba będzie zrywać etykiety. Zaskakujący jest przy tym fakt, że największą niewiedzą wykazali się w tym przypadku najmłodsi ankietowani. W praktyce do automatu będzie można oddać butelki PET bez żadnego specjalnego przygotowania. O tym wie jednak tylko 32% z nas.
Oczekiwania i obawy
Nowy system kaucyjny budzi w społeczeństwie różne emocje. Większość Polaków obawia się tego, że będzie on utrudniał codzienne życie. Spore wątpliwości budzi to, czy w każdym sklepie znajdą się odpowiednie automaty. Ponad 40% osób nie słyszało o tym, że do zwrotu opakowań nie będzie potrzebny paragon. Wielu ankietowanych zastanawia się, czy będzie miało gdzie je przechowywać.
Oczywiście jest i druga strona medalu. Dla wielu respondentów nowy system kaucyjny to szansa na poprawę stanu środowiska naturalnego. Większość osób spotkała się z systemami kaucyjnymi w innych krajach i oceniła je raczej pozytywnie (75%).
Wielkie zmiany już od października
Oczekiwania Polaków są proste – chcą systemu kaucyjnego o prostych zasadach. Stawka 1 zł za opakowanie jest dla większości satysfakcjonująca; powinna zmotywować do zwrotu opakowań do sklepów. Efekty zobaczymy już wkrótce.
System kaucyjny ruszy 1 października 2025 roku. Poprawić ma poziom recyklingu i jednocześnie zmniejszyć liczbę odpadów komunalnych zbieranych przez gminy. Eksperci są w tym przypadku dość entuzjastyczni. Podkreślają, że Polacy akceptują rozwiązania kaucyjne, ale nowy system będzie wymagał pewnej zmiany przyzwyczajeń. Od tego zależy to, czy odniesie sukces. Przypomnijmy, że pierwotnie system miał wejść w życie od stycznia tego roku, ale decyzją premiera został przesunięty. Prosiły o to m.in. samorządy i sami przedsiębiorcy.
Obowiązek odbioru opakowań i zwrotu kaucji będą miały tylko duże sklepy o powierzchni ponad 200 metrów kwadratowych. Mniejsze obiekty do systemu mogą przystąpić dobrowolnie, ale i tak będą pobierać kaucję. Jeśli ta nie zostanie odebrana, pieniądze zostaną przekazane na finansowanie całego systemu.