Czy spisanie testamentu na zwykłej kartce ma w ogóle sens? Jak sporządzić testament własnoręczny w domowym zaciszu i co zrobić, żeby uniemożliwić jego podważenie?
Jak sporządzić testament własnoręczny?
Teoretycznie wydaje się to proste, bierzemy do ręki długopis i kartkę, spisujemy co i komu chcemy przekazać po naszej śmierci. W idealnym świecie taka forma poinformowania o naszej ostatniej woli powinna być wystarczająca. Niestety przepisy nawet tak prostemu dokumentowi stawiają pewne wymagania, które muszą zostać spełnione, aby naszą ostatnią wolę można było wcielić w życie. Wynika to ze specyfiki tej formy — brak świadków, brak formalności. Wszystko to powoduje, że taki testament jest bardzo łatwy do podrobienia. Prawo musi więc zabezpieczać interesy spadkobierców oraz co najważniejsze szacunek do woli spadkodawcy.
Jak powinien być napisany testament własnoręczny?
Przepisy prawa spadkowego stawiają testamentowi własnoręcznemu trzy najważniejsze wymogi. Taki testament musi być napisany w całości pismem ręcznym oraz być opatrzony datą. Musi również zawierać podpis testatora.
Wśród tych przesłanek można wyróżnić dwie właściwie bezwzględnie przesądzające o ważności testamentu. Jest to własnoręczne sporządzenie oraz podpis. Przepisy uznają za ważne testamenty nieopatrzone datą, pod warunkiem, że nie zachodzą wątpliwości co do zdolności testatora do sporządzenia testamentu. Innymi słowy, jest on ważny jeżeli spadkodawca nie był chory psychicznie, miał pełną zdolność do czynności prawnych lub w inny sposób nie przejawiał wątpliwości co do swojego postępowania. Taki testament zwykle zostaje również uznany za ważny jeżeli nie budzi wątpliwości jego treść. Istotne jest również, czy nie ma innych testamentów, których treść jest z nim sprzeczna lub nie da się ustalić kolejności ich sporządzania.
Należy również pamiętać, że każdy testament niezależnie od tego jak został sporządzony będzie uznany za nieważny jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli oraz pod wpływem błędu. W sytuacji, gdy istnieje przypuszczenie, że spadkodawca nie sporządziłby testamentu tej treści. Nieważny jest również testament sporządzony pod wpływem groźby.
Jeśli wiec zamierzamy spisać swoją ostatnią wolę w domowym zaciszu to właściwie nic nie stoi na przeszkodzie, żeby taki testament skutecznie informował o naszej ostatniej woli. Spełnienie powyższych warunków właściwie gwarantuje nam jego skuteczność. Jest to zdecydowanie mniej sformalizowana forma niż testament notarialny. Warto jednak pamiętać, że to właśnie ten ostatni daje nam 100-procentową gwarancję ważności.
