Projekt wakacji kredytowych autorstwa Polski 2050 wzbudza sporo kontrowersji. Wynika z niego bowiem, że prawdopodobnie tylko stosunkowo niewielka część kredytobiorców będzie mogła skorzystać z państwowego wsparcia w przyszłym roku. Po pierwsze - zawiesić spłatę raty kredytu będzie można tylko raz na kwartał, czyli cztery razy w roku. I o ile to może nie wzbudza aż takich emocji, o tyle kryterium dochodowe - już owszem.

Zgodnie z projektem z wakacji kredytowych będzie można skorzystać pod warunkiem, że stosunek wydatków związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu do średniego miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy w okresie trzech ostatnich miesięcy poprzedzających złożenie wniosku przekracza 40 proc. "Konkurencyjny", rządowy projekt, który trafił do Sejmu w połowie listopada, zakładał kryterium na poziomie 50 proc., ale przy jednoczesnej maksymalnej kwocie kredytu w wysokości 800 tys. zł. Jeśli ktoś zaciągnął zobowiązanie do 400 tys. zł, kryterium dochodowe nie byłoby brane pod uwagę.

Można jednak przypuszczać, że ostatecznie wygra projekt Polski 2050 - być może z pewnymi poprawkami. A jeśli tak się stanie, to z wakacji kredytowych skorzysta maksymalnie tylko ok. 20 proc. kredytobiorców -  bo właśnie u tylu z nich na ten moment wysokość raty przekracza 40 proc. miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego.

Ciekawe jest jednak to, jak generalnie Polacy radzą sobie ze spłatą kredytów - i jaka jest ich sytuacja finansowa. Okazuje się, że nie jest tak źle, jak można byłoby podejrzewać, a sytuacja gospodarstw domowych znacząco poprawiła się w stosunku do zeszłego roku.

Jak wynika z szacunków HREIT na podstawie danych KNF, GUS i GPW Benchmark, obecnie największa grupa kredytobiorców złotowych - 32 proc. - spłaca kredyt, którego miesięczna rata nie przekracza 20 proc. dochodów gospodarstwa domowego. W przypadku kolejnych 28 proc. kredytobiorców rata pochłania między 20 a 30 proc. dochodów; z kolei od 30 do 40 proc. - u 20 proc. kredytobiorców.

Oczywiście należy brać pod uwagę fakt, że do raty kredytu należy doliczyć też inne koszty związane z utrzymaniem mieszkania; dodatkowo w przypadku wielu kredytobiorców dochodzą też koszty w rodzaju opłaty za żłobek, przedszkole czy prywatną szkołę. Mimo to sytuacja, w porównaniu do 2022 r., poprawiła się znacząco. W zeszłym roku tylko u 20 proc. kredytobiorców rata kredytu pochłaniała do 20 proc. dochodów; za to aż u 35 proc. rata przekraczała 40 proc. dochodu.