Małe urządzenia o niewielkiej masie w najgorszym wypadku wymagają jedynie rejestracji albo zdania testu online
W internecie możemy kupić drony różnych kształtów, rozmiarów i zastosowań. Ich popularność oraz zakres praktycznego zastosowania stale rośnie. Nie mam przy tym na myśli celów wojskowych. Drony służą robieniu zdjęć i nagrywaniu filmów. Ułatwiają kontrolę rozległych obiektów i terenu. Wspierają precyzyjne rolnictwo. Trwają cały czas eksperymenty z ich zastosowaniem w logistyce.
Drona może w Polsce kupić właściwie każdy, o ile oczywiście mamy do czynienia z urządzeniem cywilnym. Czym innym jest jednak jego posiadanie, a czym innym możliwość korzystania z niego. Bardzo możliwe, że czeka nas konieczność dopełnienia formalności wymaganych przepisami ustawy "Prawo lotnicze" oraz unijnych rozporządzeń. W przypadku specjalistycznego sprzętu o dużych rozmiarach i masie będziemy musieli wręcz uzyskać specjalne uprawnienia.
Wszystko zależy tak naprawdę od tego, czym i w jaki sposób chcemy latać. Drony są podzielone na kilka klas. Loty nimi dzielą się zaś na trzy kategorie: otwartą, szczególną i certyfikowaną.
Zacznijmy od tego, że przed każdą operacją musi zgłosić lot w sposób wskazany przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej. Innymi słowy: musimy pobrać aplikację DroneTower ze sklepu Google Play albo Apple Store. Jest to oficjalna aplikacja PAŻP, która służy do zgłaszania zamiaru lotów i sprawdzania, czy przypadkiem nie zamierzamy wlecieć w jakąś strefę zakazu lotów.
Nie musimy sobie zaprzątać głowy dodatkowymi formalnościami, jeśli nasz dron waży poniżej 250 g, nie jest wyposażony w kamerę albo inne urządzenia do gromadzenia danych oraz mogącym wytworzyć energię kinetyczną poniżej 80 dżuli w przypadku uderzenia w człowieka. W takiej sytuacji wystarczy nam przeczytanie instrukcji obsługi.
Jeżeli jednak nie spełniamy dowolnego z tych kryteriów, to obowiązuje nas wymóg bezpłatnej rejestracji w systemie operatorów bezzałogowych statków powietrznych. Powinniśmy to zrobić za pomocą portalu drony.gov.pl.
Profesjonalne wykorzystanie dronów przez firmy wymaga już zdobycia konkretnych uprawnień, w tym także od pilota
Im większy nasz dron, albo im bardziej ryzykowne manewry chcemy wykonywać, tym więcej czeka nas obowiązków. Jeżeli nasz dron waży więcej niż 250 g, to oprócz wymogu rejestracji czeka nas także konieczność przejścia szkolenie online oraz zaliczenia testu potwierdzającego, że rzeczywiście przyswoiliśmy wymaganą wiedzę. Musimy uzyskać 75 proc. poprawnych odpowiedzi w teście wielokrotnego wyboru składającego się z 40 pytań.
Kategoria otwarta, którą do tej pory się zajmowaliśmy, dzieli się na trzy podkategorie. Im większy i cięższy dron, tym wyższa kategoria. Urząd Lotnictwa Cywilnego podsumowuje je w następujący sposób:
Maksymalna masa startowa drona mieszczącego się w kategorii A3 wynosi 25 kg razem z paliwem i ładunkiem. Co w sytuacji, gdy korzystamy z większego urządzenia, albo chcemy wykonywać manewry o bardziej ryzykownych parametrach? Wtedy wchodzimy w kategorię szczególną. W tym przypadku mamy trzy możliwości.
Jeżeli nasz plan lotu mieści się w którymś ze scenariuszów standardowych opublikowanych przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego, to czeka nas złożenie oświadczenia o operacji zgodnej ze scenariuszem standardowym. Jeżeli takiej zgodności nie ma, to będziemy musieli uzyskać zezwolenie na przeprowadzenie takiego lotu od Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Procedura jest wieloetapowa i obejmująca kilka różnych organów.
Możliwe jest także uzyskanie certyfikatu operatora lekkich systemów bezzałogowych statków powietrznych (LUC). O jego przyznanie może się ubiegać wyłącznie osoba prawna, na przykład spółka kapitałowa. Zapomnieć o nim mogą więc na przykład przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą czy spółki nieposiadające osobowości prawnej. Po co danej firmie certyfikat LUC? Jego zdobycie pozwala na zatwierdzanie swoich własnych operacji bez konieczności składania do Urzędu Lotnictwa Cywilnego wspomnianych wyżej oświadczeń albo wniosków.
Warto wspomnieć, że w operacje mieszczące się w kategorii szczególnej wymagają konkretnych uprawnień także od pilota – oznaczone są skrótem STS. W pierwszej kolejności powinien zdobyć uprawnienia A1/A3 potrzebne przy kategorii otwartej. Następnym krokiem będzie przejście dodatkowego szkolenia teoretycznego i praktycznego w ośrodku zatwierdzonym przez ULC. Szkolenie to kończy egzamin.
Ostatnią kategorią jest kategoria certyfikowana. Dotyczy lotów, które odbywają się nad zgromadzeniami, wiążą się z transportem osób albo przewozem materiałów niebezpiecznych. Pilot musi dysponować uprawnieniami STS oraz spełnić dodatkowe wymogi. Dron musi posiadać certyfikat zdatności do lotu. Stąd bierze się nazwa tej kategorii.
