Wybory samorządowe często określa się mianem najważniejszych z punktu widzenia przeciętnego obywatela. Wtedy głosujemy na władze lokalne, a więc te z zasady najbliższe obywatelom i mających największy wpływ na bezpośrednie otoczenie mieszkańców miast. Na tym zresztą polega idea samorządu terytorialnego, aby część zadań, która nie ma ogólnokrajowego charakteru, była wykonywana nie przez centralę w stolicy, a lokalne władze. Właśnie dlatego wybory samorządowe są najważniejszymi wyborami z punktu widzenia obywatela. Tu jest zdecydowanie mniej brudnej polityki z pierwszych stron gazet, a jest za to pragmatyzm, doświadczenie i umiejętności.
Wybory samorządowe 2018 - data
Zgodnie z rozporządzeniem premiera z 13 sierpnia tego roku, termin wyborów samorządowych 2018 został wyznaczony na niedzielę 21 października. Druga tura wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta odbędzie się dwa tygodnie później, a więc 4 listopada.
Wybory samorządowe 2018 - kogo wybieramy?
W wyborach samorządowych mieszkańcy wybierają jednoosobowe organy wykonawcze gmin, czyli:
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
- wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
Drugą częścią wyborów samorządowych jest głosowanie na członków organów jednostek samorządu terytorialnego, czyli wybory członków:
- rady gminy;
- rady powiatu;
- sejmiku wojewódzkiego.
Dodatkowo w Warszawie, razem z wyborami rady miasta przeprowadza się wybory do rad poszczególnych dzielnic. W pozostałych gminach, w których powołano jednostki pomocnicze, wybory do nich odbywają się na podstawie uchwały rady danej gminy.
Wybory samorządowe 2018 - czynne i bierne prawo wyborcze
Wybory samorządowe są wyborami powszechnymi. To oznacza, że w głosowaniu może wziąć udział każdy polski obywatel oraz obywatel państwa Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze działania tej rady. Czynnego prawa wyborczego można pozbawić w wyjątkowych sytuacjach na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. Pozbawienie praw wyborczych może orzec również Trybunał Stanu. Zgodnie z art. 62 konstytucji, prawo do wybierania nie przysługuje też osobom, które prawomocnym orzeczeniem sądu zostały ubezwłasnowolnione.
Bierne prawo wyborcze, a więc prawo do bycia wybieranym w danych wyborach jest uzależnione od wieku kandydata. Do rady gminy, powiatu i sejmiku województwa może kandydować osoba, która najpóźniej w dniu wyborów ukończyła 18 lat. Nieco wyższy próg wiekowy prawo przewiduje dla kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Taki kandydat najpóźniej w dniu głosowania musi mieć ukończone 25 lat, przy czym nie musi na stałe zamieszkiwać na terenie danej gminy.
Wybory samorządowe 2018 - zwycięzcy wyborów
Wybory samorządowe są wyborami bezpośrednimi. To oznacza, że swój głos oddajemy bezpośrednio na danego kandydata. W przypadku wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta zwycięzcą wyborów jest kandydat, który otrzyma więcej niż połowę ważnych głosów. Jeżeli w ten sposób nie zostanie wybrany zwycięzca, dwa tygodnie po pierwszym głosowaniu przeprowadzana jest druga tura wyborów. W drugiej turze wyborcy wybierają przyszłego wójta, burmistrza lub prezydenta spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszej turze otrzymali największą ilość głosów. Zwycięzcą drugiej tury wyborów zostaje kandydat, który otrzymał w niej większą ilość głosów.
Zwycięzcami wyborów do rad gmin, które liczą do 20 tysięcy mieszkańców, zwycięzcami są kandydaci, którzy uzyskali kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów. To klasyczne głosowanie większościowe.
W większych gminach, a także w wyborach do rad powiatu i sejmiku województwa podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów odpowiednio na kandydatów danej listy. Głosy na mandaty przelicza się według matematycznej według reguły d'Hondta, która faworyzuje duże ugrupowania.
Wybory samorządowe 2018 wyłonią władze samorządowe na pięcioletnią kadencję. Kolejne wybory odbędą się zatem w 2023 r.
