Strajk nauczycieli to jeden z gorętszych tematów ostatnich tygodni. Wiele wskazuje na to, że zdesperowani pracownicy oświaty już wkrótce rozpoczną strajk, który odczuje ogromna część społeczeństwa. Czy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas strajku?
Strajk polega na dobrowolnym powstrzymaniu się od wykonywanej pracy jako forma protestu i nacisku na osoby decyzyjne. Strajkować może oczywiście każdy, ale zdecydowanie prym wiodą w tym pracownicy najemni. Skoro zatem strajk polega na powstrzymaniu się od pracy (niezależnie od jego powodów), to czy pracownik może domagać się wynagrodzenia za czas uczestnictwa w akcji strajkowej?
Zgodnie z kodeksem pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę faktycznie wykonaną, chyba że przepisy wprowadzają wyjątek.
Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.
Warto pamiętać, że udział w strajku nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych. Oczywiście pod warunkiem, że akcja jest przeprowadzona zgodnie z przepisami. To oznacza, że co do zasady zwolnienie dyscyplinarne takiego pracownika jest niemożliwe. Wynika to z art. 23 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
Udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych.
Wynagrodzenie za czas strajku
Konsekwencje uczestniczenia w strajku zostały uregulowane w art. 23 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Wynika z niego, że okres akcji strajkowej jest okresem niewykonywania pracy przez pracownika. Do tego pracownikowi przysługuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy. Wyjątkiem jest jednak prawo do wynagrodzenia.
W okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.
Pracodawca ma zatem prawo do obniżenia strajkującemu pracownikowi wynagrodzenia. Obniżka nie jest oczywiście uznaniowa, a należy ją obliczyć proporcjonalnie do ilości przepracowanych w danym miesiącu dni. Nie ma przy tym znaczenia, czy strajk był przeprowadzony legalnie, czy też nielegalnie. Warto jednak pamiętać, że w przypadku wypłaty wynagrodzenia „z góry”, pracownik musi liczyć się z obowiązkiem jego zwrotu w kolejnym miesiącu kalendarzowym. To szczególnie ważne w przypadku nauczycieli, którzy właśnie w taki sposób są rozliczani za swoją pracę.
art. 39 ust. 3 karty nauczyciela Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesięcznie z góry w pierwszym dniu miesiąca.
Najsmutniejsze w całej akcji strajkowej nauczycieli jest to, że wielu z nich nawet nie odczuje dokonanego potrącenia wynagrodzenia za czas strajku. Wiedząc, ile zarabia nauczyciel, nie powinno nikogo dziwić to, że decydują się na tak radykalne rozwiązanie.
