Kto płaci za pobyt seniora w DPS?
Pobyt w państwowym Domu Pomocy Społecznej (DPS) niestety nie jest darmowy. Opłaty za DPS też nie są małe, bo w tym roku wynoszą średnio około 7 tys. zł miesięcznie. Kto pokrywa koszty pobytu seniora w DPS? O tym decyduje ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, bo zgodnie z art. 61 do wnoszenia opłaty zobowiązani są kolejno:
- mieszkaniec domu,
- małżonek, zstępni przed wstępnymi,
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.
W pierwszej kolejności zatem koszty pobytu w DPS pokrywa sam senior i w praktyce najczęściej są one potrącane bezpośrednio z jego emerytury lub renty. Na ten cel jednak można mu pobrać maksymalnie 70% dochodów. Jeśli zatem te dochody są zbyt niskie, resztę kosztów musi ponosić najbliższa rodzina seniora, ale tylko wtedy, jeśli ją na to stać, bo obowiązują tutaj pewne progi dochodowe.
Gminy dopłacają do pobytu seniorów w DPS setki tysięcy złotych
Ze względu na wysokie opłaty w Domach Pomocy Społecznej dość często się zdarza, że na ich pokrycie nie starczają ani dochody seniora, ani nawet dopłaty jego rodziny. W takiej sytuacji brakującą różnicę musi pokrywać gmina i to niekiedy przez kilkanaście lat życia seniora w DPS. Według Związku Gmin Wiejskich RP łączny koszt utrzymania tylko jednej osoby może więc „sięgać setek tysięcy złotych”.
I tutaj pojawia się problem, bo dla niewielkich gmin wiejskich takie koszty utrzymania mieszkańców DPS okazują się zbyt wysokie. Związek Gmin Wiejskich RP podaje tutaj przykład gminy Radzanowo, która w 2024 roku wydała na ten cel 533 978 zł, a w tym roku do końca sierpnia na związane z tym wydatki przeznaczyła już 356 898 zł.
Gminy chcą odzyskiwać poniesione koszty pobytu seniora w DPS z jego masy spadkowej
Jak donosi Serwis Samorządowy PAP, Związek Gmin Wiejskich RP wystosował do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stanowisko, w którym domaga się zmiany przepisów. Postuluje, by zapewniły one gminom możliwość dochodzenia zwrotu kosztów utrzymania seniora w DPS z jego masy spadkowej oraz bezpośrednio od spadkobierców. W ten sposób gminy chciałyby móc odzyskiwać różnicę między średnim kosztem utrzymania w DPS a opłatą wnoszoną przez mieszkańca.
Obecnie gminy nie mają takiej możliwości, a jak wskazują, seniorzy często mają znaczący majątek, który po ich śmierci przypada wyłącznie członkom rodziny. Co więcej, otrzymują go w spadku także osoby, które w żaden sposób nie uczestniczyły w kosztach utrzymania takiego seniora w DPS, podczas gdy robiła to regularnie gmina.
W swoim stanowisku Związek Gmin Wiejskich RP podkreśla, że „postulowana zmiana nie ma na celu ograniczenia prawa osób potrzebujących do korzystania z pomocy społecznej”. Chodzi tylko o „wprowadzenie sprawiedliwego i racjonalnego mechanizmu finansowania pobytu w DPS”, ponieważ „obecnie ciężar finansowy tego wsparcia w sposób nadmierny spoczywa na gminach”.
