Wiele osób uważa, że jeśli korzysta nie ze swojej ziemi itd. przez wiele lat, ma do niej prawo w wyniku tak zwanego zasiedzenia. Sytuacja nie zawsze jest taka prosta. Warto wiedzieć, jak to wygląda w praktyce
Zasiedzenie nieruchomości w dobrej i w złej wierze
Osoba niebędąca właścicielem, nabywa prawo do własności, jeśli posiada nieruchomość:
- ciągiem od 30 lat, gdy nie jest w dobrej wierze,
- nieprzerwanie od 20 lat, jeżeli jest w dobrej wierze,
- jako posiadacz samoistny.
Dobra wiara jest usprawiedliwionym w określonej sytuacji przekonaniem posiadacza, że ma prawo do zarządzania rzeczą i naprawdę to robi. Dyskwalifikuje ją wiedza o tym, że nie posiada się tytułu do władania nieruchomością oraz okoliczność, gdy wystarczyłyby tylko starania posiadacza, żeby zorientować się, że nie ma prawa własności. Zasiedzenie w dobrej wierze w zasadzie nie istnieje, są to bardzo rzadkie przypadki. Dobra czy zła wiara to nie przesłanki do nabycia nieruchomości w wyniku zasiedzenia. Ma tylko wpływ na długość okresu posiadania samoistnego danej nieruchomości, który jest niezbędny do zasiedzenia.
Posiadaczem samoistnym jest osoba władająca nieruchomością jak właściciel (traktuje ją jak swoją), czyli wykonuje ona między innymi takie czynności, jak:
- samodzielne pobieranie dochodów, płacenie podatków,
- doprowadzanie różnego rodzaju instalacji,
- wydzierżawianie gruntów,
- spłacanie kredytów, które obciążają nieruchomość,
- zarządzanie remontami i naprawami,
- ogrodzenie nieruchomości.
Warto mieć na uwadze również możliwość doliczenia do biegu zasiedzenia czasu posiadania poprzednika:
Art. 176. KC § 1. Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. § 2.Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.
Jak złożyć wniosek o zasiedzenie nieruchomości?
Wniosek o zasiedzenie nieruchomości składa się do sądu rejonowego właściwego ze względu na położenie nieruchomości. Aby rozpocząć procedurę, trzeba dokonać opłaty albo przekazać wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Po analizie sytuacji finansowej itd. osoby składającej podanie, sąd wydaje decyzję czy wnioskodawca ma prawo do nieuiszczenia całości bądź części opłaty.
Wśród uczestników postępowania muszą być poprzedni właściciele nieruchomości, a także sąsiedzi. Czasami zawiadomienie wszystkich pożądanych osób jest bardzo trudne. Sąd przeważnie ogłasza na stronie internetowej, że ma się rozpocząć taka sprawa i wzywa wszystkich, którzy są nią zainteresowani. Wniosek powinien zawierać dowody określające czas posiadania nieruchomości, samoistnego posiadania, złej bądź dobrej wiary. Powinno to być odpowiednio uargumentowane. Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie to 2000 zł.
