Zbiórka publiczna polega na zbieraniu ofiar w gotówce lub w naturze w miejscach publicznych (ogólnodostępnych) na określony cel, pozostający w sferze zadań publicznych.
Także na cele religijne. Tożsamość darczyńcy nie jest weryfikowana. Podobnie nie jest prowadzona ewidencja dotycząca wartości przekazanej rzeczy bądź wysokości datku w formie pieniężnej. Niestety zdarza się, że pod wolontariuszy zbierających datki na szczytny cel podszywają się oszuści. Kluczem do uniknięcia takich sytuacji jest weryfikacja legalności zbiórki. Dzięki temu zyskasz pewność, że pieniądze nie trafią w nieodpowiednie ręce.
Jak sprawdzić legalność zbiórki publicznej?
To dość proste. Wystarczy, że mamy dostęp do internetu i odwiedzimy portal zbiorki.gov.pl będący źródłem informacji o legalnych zbiórkach publicznych w Polsce. Można tam znaleźć dane dotyczące aktualnych i zakończonych zbiórek (do 10 lat wstecz). To pomaga w utrzymaniu transparentności i budowaniu zaufania do organizatorów takich inicjatyw.
Konsekwencje prowadzenia nielegalnej zbiórki
Nielegalne zbieranie pieniędzy w miejscach publicznych jest nieetyczne i karalne. Za prowadzenie publicznych zbiórek bez zgłoszenia, zgodnie z art. 56 Kodeksu wykroczeń, może zostać nałożona na nas grzywna do 5 tys. zł. Co więcej, udawanie wolontariusza i zbieranie pieniędzy pod fałszywym pretekstem to przestępstwo oszustwa opisane w art. 286 Kodeksu karnego.
Art. 286 § 1. Kodeksu karnego brzmi: „kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”. W § 3 wskazano, że: „w wypadku czynu mniejszej wagi sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Nie każda zbiórka jest zbiórką publiczną
Zbiórkę można prowadzić w różny sposób, jednak nie wszystkie zbiórki podlegają kategorii „zbiórek publicznych”. Zbiórką publiczną nie jest zbiórka na cele religijne, na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, naukową, oświatową i wychowawczą. A także na utrzymanie duchownych i członków zakonów. O ile zbiórka jest prowadzona w obrębie terenów kościelnych czy kaplic. Lub w miejscach i okolicznościach zwyczajowo akceptowanych w danej okolicy i w tradycyjnie ustalony sposób.
Zbiórką publiczną nie jest przyjmowanie ofiar w drodze loterii pieniężnych i fantowych. Do kategorii zbiórek publicznych nie zaliczono również zbiórek przeprowadzanych w gronie osób znajomych osobiście osobom przeprowadzającym zbiórkę. I tych prowadzonych wśród młodzieży szkolnej na terenach szkolnych, odbywających się na podstawie pozwolenia władz szkolnych. Podobnie zbiórką publiczną nie jest zbieranie datków w ramach zbiórek koleżeńskich, które odbywają się w lokalu urzędu publicznego i są prowadzone na podstawie pozwolenia kierownika urzędu, lub w innym zakładzie pracy.
