Zbliża się ostateczny termin dokonania przez spółki zgłoszenia danych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Przedsiębiorcy mają jednak pewne wątpliwości, dotyczące m.in. możliwości wpisania do rejestru przez pełnomocnika oraz korekty w przypadku popełnienia oczywistej pomyłki.
Zgłoszenie danych do CRBR. Czy może zrobić to pełnomocnik?
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych wszedł w życie 13 kwietnia 2019 r. Mimo tego obowiązuje pewien okres przejściowy, który zakończy się 13 kwietnia 2020 r. Do tego czasu spółki, które powstały przed wejściem w życie CRBR mają czas, by zgłosić dane do rejestru. Jeśli powstały już po 13 października – mają obowiązek zgłoszenia się w ciągu siedmiu dni od zarejestrowania w KRS.
Zgodnie z przepisami wpis do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych muszą uzyskać spółki handlowe (zarówno spółki z.o.o. jak i komandytowe, komandytowo-akcyjne i akcyjne – za wyjątkiem giełdowych). Firmy muszą zgłosić do rejestru dane rzeczywistych beneficjentów – wszystko po to, by nie mogły (w razie problemów) rozpłynąć się w korporacyjnej strukturze.
Wątpliwości przedsiębiorców budził m.in. fakt, że zdaniem Ministerstwa Finansów zgłoszenia może dokonać jedynie osoba upoważniona do reprezentowania spółki i ujawniona w KRS, co może oznaczać, że musi to zrobić de facto członek zarządu. Dodatkowo tym samym dokonanie wpisu przez pełnomocnika jest według MF niemożliwe. Tyle że – jak zwraca uwagę m.in. Jan Muszyński na łamach „Rz” – właściwie ani prawo polskie, ani unijne nie określają tego wprost. CRBR jest bowiem wprowadzony na mocy ustawy o zapobieganiu praniu pieniędzy i finansowaniu pieniędzy. Ta ustawa ma z kolei spełniać wymogi unijnej IV dyrektywy AML.
Co właściwie możemy wywnioskować z przepisów? Art. 61 ust. 1 ustawy mówi o tym, że
Zgłoszenia do Rejestru dokonuje osoba uprawniona do reprezentacji spółki wymienionej w art. 58.
Tym samym zgłoszenie danych do CRBR przez pełnomocnika nie jest zabronione przez prawo. Ponadto unijna dyrektywa nakazała państwom wdrożenie takiego mechanizmu, by przekazywane do rejestru dane były aktualne i prawdziwe. Dlaczego przekazanie ich przez pełnomocnika (jeśli byłaby to osoba uprawniona do reprezentowania) miałoby być nieskuteczne?
Tylko 3 dni na autokorektę
To, zgłoszenie danych do CRBR może zostać dokonane przez pełnomocnika czy też nie, to tylko jeden z problemów związanych z rejestrem. Przedsiębiorcy mogą mieć też wątpliwości co do autokorekty wpisu. Jeśli spółka, która dokonała zgłoszenia, popełni oczywistą pomyłkę w złożonym zgłoszeniu, ma prawo do jego poprawy. Tyle, że musi to zrobić w ciągu trzech dni roboczych od momentu stwierdzenia tej pomyłki – a to niewiele czasu.
Dodatkowo jeśli pomyłkę wykryje organ właściwy w sprawach CRBR, korekta polega właściwie na ponownym zgłoszeniu. A to z kolei nakazuje powrócić do kwestii tego, kto może takie dane zgłaszać.
Należy jednocześnie zauważyć, że Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych i tak sprawił do tej pory znacznie mniej problemów niż np. rejestr BDO czy biała lista podatników VAT. Nie zmienia to jednak faktu, że MF po raz kolejny interpretując przepisy (w kwestii pełnomocnika) wywołuje większe wątpliwości, niż gdyby tej interpretacji nie było.
