Przyjęło się, że do ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny można zgłosić jedynie małżonka lub dziecko. Tymczasem nie jest to prawda, ponieważ w niektórych sytuacjach możliwe jest zgłoszenie do ubezpieczenie zdrowotnego także swoich rodziców, a nawet dziadków.
Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego. Kogo można zgłosić?
ZUS umożliwia korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej osobom, które zostały zgłoszone do ubezpieczenia jako członek rodziny. Oznacza to, że np. mąż, któremu przysługuje ubezpieczenie zdrowotne (np. z tytułu umowy o pracę), ma prawo zgłosić żonę do swojego ubezpieczenia (jeśli nie posiada ona prawa do ubezpieczenia z innego tytułu). Z takiego sposobu na poszerzenie kręgu osób korzystających z prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie jednego ubezpieczenia korzysta wiele rodzin. Najczęściej jeden z rodziców zgłasza do swojego ubezpieczenia dziecko, często też zgłaszany jest jeden z małżonków.
Warto jednak wiedzieć, że zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego jest możliwe także w przypadku wstępnych, czyli rodziców czy dziadków. Muszą oni jednak pozostawać we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą, która zgłasza ich do ubezpieczenia.
Ponadto do ubezpieczenia zdrowotnego można zgłosić też:
- dziecko męża lub żony,
- dziecko przysposobione,
- wnuka,
- dziecko, dla którego ustanowiono opiekę,
- dziecko w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.
Należy przy tym pamiętać, że jeśli chodzi o zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego wnuka, to jest to możliwe tylko w szczególnych sytuacjach. Rodzice dziecka nie mogą być objęci obowiązkowym ani dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym, ani uprawnieni do świadczeń opieki zdrowotnej na żadnej innej podstawie.
W jakich sytuacjach można zgłosić członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego?
Pierwszy i najważniejszy warunek, jaki musi zostać spełniony – osoba zgłaszająca członka rodziny do ubezpieczenia sama musi być ubezpieczona.
Ponadto zgłaszana osoba nie ma obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, nie ma też prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji systemów zaopatrzenia społecznego w zakresie udzielania rzeczowych świadczeń zdrowotnych.
W jaki sposób zgłosić członka rodziny do ubezpieczenia? Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, zleceniobiorcy, ale i osoby bezrobotne (jako zarejestrowane mają zagwarantowane ubezpieczenie) powinni poinformować płatnika składek o zgłaszanych członkach rodziny w ciągu 7 dni od momentu, w którym zaistniała konieczność takiego zgłoszenia (np. zwolnienie małżonka z pracy).
Analogicznie należy postąpić, jeśli osoba sama jest płatnikiem składek i samodzielnie zgłasza członka rodziny do ubezpieczenia. Wtedy (również w ciągu 7 dni) musi złożyć formularz ZUS ZCNA.
Wyrejestrowanie z ubezpieczenia zdrowotnego
W niektórych sytuacjach konieczne jest też wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego. Dzieje się tak, gdy członek rodziny został zgłoszony do ubezpieczenia z innego tytułu (np. podjęła pracę).
Nieco inaczej jest w przypadku dziecka. Wyrejestrowanie go jest konieczne, gdy ukończy 18 lat i jednocześnie ukończy naukę w szkole (a nie ma orzeczenia o niepełnosprawności). Jeśli dziecko kontynuuje edukację, to może być zgłoszone do ubezpieczenia do 26. roku życia (przez cały ten czas musi jednak dalej się uczyć, np. na studiach czy w zakładzie kształcenia nauczycieli).
