Wszystko wskazuje na to, że doczekamy się prawnych regulacji, jeśli chodzi o zakup mieszkań przez fundusze inwestycyjne. Sugestie, że rząd rozprawi się z problemem, pojawiały się już wcześniej, jednak dopiero teraz minister rozwoju i technologii zapowiedział konkretne rozwiązania prawne – i to już w ciągu kilku najbliższych tygodni.
Zakup mieszkań przez fundusze inwestycyjne ma być uregulowany
O potencjalnych ograniczeniach w zakupie mieszkań było głośno już pod koniec ubiegłego roku. Nagłaśniane przypadki wykupywania całych osiedli przez fundusze zmusiły wtedy rządzących do reakcji. Już wtedy jednak było wiadomo, że rząd może wycofać się z zapowiedzi stworzenia odrębnych regulacji – zwłaszcza wobec dużego sprzeciwu ze strony deweloperów.
Teraz jednak, o dziwo, temat powrócił. Jak powiedział w rozmowie z PAP minister rozwoju i technologii Waldemar Buda, w najbliższych tygodniach zostaną przedstawione rozwiązania prawne w sprawie regulacji hurtowego rynku mieszkań. Jak stwierdził, „rodziny nie powinny konkurować o mieszkania z funduszami inwestycyjnymi”. Zaznaczył również przy tym, że mieszkanie to „podstawowe dobro i osoby indywidualne, które decydują się na jego zakup, muszą być uprzywilejowane”. Ze słów ministra wynikało zatem, że nowe rozwiązania mają przede wszystkim sprawić, by to odbiorcy indywidualni byli preferowani przy zakupie nieruchomości.
Nie wiadomo jednak do końca, jak rząd ma zamiar sprawić, by to odbiorcy indywidualni mieli pierwszeństwo w zakupie mieszkania. Teoretycznie można byłoby wprowadzić przepis zobowiązujący deweloperów, by np. przez pierwsze pół roku lub rok od wystawienia oferty sprzedaży zakupu mógł dokonać tylko odbiorca indywidualny. To jednak mocno godziłoby w interesy deweloperów, zwłaszcza w tym momencie, gdy sprzedaż nieruchomości mocno spadła w porównaniu do poprzednich kwartałów i analogicznego okresu zeszłego roku. Warto zresztą pamiętać, że przedstawiciele Polskiego Związku Firm Deweloperskich protestowali już przy poprzednich próbach wprowadzenia regulacji utrudniających zakup mieszkań przez fundusze inwestycyjne.
Dodatkowa opłata przy hurtowym zakupie mieszkań?
Być może jednak preferencyjne traktowanie odbiorców indywidualnych będzie mieć inny wymiar. Kilka dni temu na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki sugerował, że fundusze kupujące w Polsce masowo mieszkania mogą zostać obciążone dodatkową opłatą. Niewykluczone, że zdaniem rządu właśnie to wystarczy, by zniechęcić fundusze do masowych inwestycji. Oprócz tego w takiej sytuacji faktycznie można byłoby mówić o pewnej preferencji dla odbiorców indywidualnych, którzy taką opłatą nie byliby obciążeni.
Jeśli jednak to właśnie na taki scenariusz postawiliby rządzący, trudno spodziewać się, by faktycznie przyniosło to jakiekolwiek efekty – może poza większymi wpływami do budżetu państwa. Trudno bowiem uwierzyć, że fundusze nagle wycofałyby się z inwestycji. Dodatkowo obecnie zdolność kredytowa wielu Polaków jest bardzo niska – i uniemożliwia zakup nieruchomości. Tym samym dla przeciętnych obywateli zmieni się prawdopodobnie niewiele.