Wejście w związek małżeński przekłada się na bardzo konkretne zmiany w naszej sytuacji prawnej. Pociąga za sobą też pewne nieodwracalne konsekwencje, z którymi należy się liczyć, podejmując decyzję o ślubie. Co zmienia ślub w świetle prawa? 20 rzeczy, które zmienią się po ślubie.
Pewnie większość osób zastanawiająca się nad tym, co zmienia ślub, odpowie bez namysłu, że najważniejszą rzeczą jest fakt, że od momentu zawarcia małżeństwa dane osoby tworzą rodzinę. Niestety, a może na szczęście prawo nie zna takiej regulacji prawnej. A na tak zwaną rodzinę w świetle prawa składają się liczne prawa i obowiązki, niekoniecznie potrzebne.
Co zmienia ślub?
Patrząc na małżeństwo chłodnym prawniczym okiem, prawdopodobnie najważniejszą zmianą, jaka zachodzi po wstąpieniu w związek małżeński, jest powstanie wspólności majątkowej (oczywiście, jeżeli małżonkowie nie zawarli innej umowy majątkowej). Od tego momentu, co do zasady wszystko jest wspólne (w sensie wszystko jest żony).
Wspólny majątek prowadzi do kolejnej korzyści, jaką są podatki. Małżonkowie pozostający we wspólności majątkowej mogą wspólnie rozliczać deklarację podatkową. Małżonek zalicza się również do zerowej grupy podatkowej. Darowizny na jego rzecz są więc nieopodatkowane.
Trzecia zmiana jest najbardziej oczywista – zmiana nazwiska. Małżonek może przyjąć nazwisko drugiego. Może też przyjąć podwójne nazwisko.
Czwartą zmianą, związaną poniekąd z wymienionymi wyżej jest powstanie stosunku prawno-rodzinnego zwanego powinowactwem. Istnieje on między małżonkami oraz pomiędzy poszczególnym małżonkiem, a rodziną drugiego z małżonków. Skutkuje on m.in. powstaniem przeszkód małżeńskich, czy możliwością odmowy składania zeznań, którą można uznać zresztą za piątą zmianę, jaka powstaje na skutek zawarcia małżeństwa. Małżonek ma prawo odmowy składania zeznań w charakterze świadka w postępowaniu karnym, administracyjnym oraz cywilnym (z wyjątkami).
Szósta zmiana związana jest z dziedziczeniem. Małżonek dziedziczy w pierwszej kolejności, chyba że zostanie sporządzony testament.
Po śmierci małżonka drugi z małżonków może starać się o otrzymanie renty rodzinnej, może też przejąć jego świadczenie wypłacane przez ZUS (potocznie określane jako emerytura po mężu). Małżonkowie mają również prawo do „dopisania” do ubezpieczenia zdrowotnego drugiego małżonka.
Dziewiątą zmianą jest powstanie prawa do mieszkania. Małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny.
Dziesiątą zmianą jest powstająca po zawarciu małżeństwa odpowiedzialność solidarna za zobowiązania. Dotyczy ona oczywiście przede wszystkim spraw wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.
Od dziesiątej zmiany bardzo blisko do jedenastej i dwunastej. Po ślubie poprawia się zdolność kredytowa. Banki postrzegają stabilność finansową małżonków lepiej niż konkubentów, czy osób samotnych. Ułatwia to uzyskanie kredytu. Z drugiej jednak strony powstaje obowiązek zgody małżonka na zakupy. Nie możemy już swobodnie dysponować zarabianymi pieniędzmi.
Wspólność majątkowa po ślubie
Kwestie finansowe to zresztą kolejna zmiana. Po ślubie powstaje także obowiązek wzajemnej pomocy. Małżonkowie muszą współdziałać dla dobra rodziny, która założyli i zaspokajać jej potrzeby. Przekłada się to na prawny obowiązek nie tylko zarabiania na rodzinę, ale również na osobiste starania, np. poprzez opiekę nad dziećmi, gotowanie, sprzątanie.
Czternasta zmiana jest bardzo ważna ze względów bezpieczeństwa. Co zmienia ślub w tym aspekcie? Małżonkowie mogą otrzymać informację o stanie zdrowia partnera w szpitalu, mogą decydować o jego leczeniu,
Piętnastą zmianą jest powstające domniemanie ojcostwa. Jeżeli dziecko urodzi się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Domniemanie ustaje oczywiście po zawarciu kolejnego małżeństwa przez matkę.
Małżonkowie nabywają również prawo do adopcji wspólnego dziecka, czego nie mogą zrobić osoby w konkubinacie.
Do siedemnastej i osiemnastej zmiany można zaliczyć obowiązek wierności i wspólnego pożycia małżeńskiego. Kodeks nakłada na małżonków obowiązek utrzymywania więzi uczuciowej, fizycznej i gospodarczej.
Ostatnimi dwiema zmianami, są powstająca tylko po zawarciu małżeństwa możliwość pozostawania w legalnej i wiążącej separacji oraz możliwość, a raczej konieczność rozwodu.
Co zmienia się po ślubie?
Oczywiście powyższa lista nie jest pełna. Można odnaleźć jeszcze wiele rzeczy, które zmienią się po zawarciu związku małżeńskiego. Z całą pewnością, ta krótka ceremonia staje się prawdziwą rewolucją w życiu i to przede wszystkim w tym prawnym aspekcie.