Dane zebrane przez banki mogą zastąpić portal DOM? Prezes Centrum AMRON komentuje
Wiadomo już, że niezależnie od losów Kredytu na start, rząd chce utworzyć portal DOM, czyli portal z aktualnymi cenami transakcyjnymi nieruchomości. Portal ma m.in. uzupełnić ochronę praw nabywców na rynku mieszkaniowym; znajomość cen transakcyjnych pozwoli im na skuteczniejsze negocjacje ze sprzedającymi oraz omijanie nieruchomości, których ceny są znacząco zawyżone. Rząd zamierza przyjąć projekt jeszcze w IV kwartale 2024 r., ale najprawdopodobniej portal zacząłby funkcjonować dopiero kilka lat później. Jak jednak zauważa w rozmowie z bank.pl dr Jacek Furga, prezes Centrum AMRON i prezes Centrum Procesów Bankowych i Informacji,
Rządowa inicjatywa utworzenia Portalu Danych o Obrocie Mieszkań (Portal DOM) jest w pewnym sensie wyważaniem otwartych drzwi, bowiem Związek Banków Polskich posiada podobną platformę informacyjną, która po drobnych i niekosztownych modyfikacjach może spełniać oczekiwania autorów rządowego projektu.
Jak twierdzi dr Furga, już 25 lat temu pierwsza wersja Rekomendacji J (pochodzącej jeszcze nie od KNF, a od Komisji Nadzoru Bankowego) zobowiązała banki do prowadzenia własnej, międzybankowej bazy o rynku nieruchomości. Dzięki informacji w niej zawartych banki miały zyskać możliwość weryfikowania zmiany wartości zabezpieczeń hipotecznych w udzielanych kredytach. W efekcie w 2004 r. utworzono, przy Związku Banków Polskich, system AMRON - czyli system Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami. Jak komentuje dr Furga, system ten już teraz gromadzi właściwie 99 proc. informacji, które miałby gromadzić i udostępniać portal DOM. Prezes Centrum AMRON dodaje też, że
Nie zbieramy jedynie informacji o repertorium aktu notarialnego, czyli o numerach aktów notarialnych. Ale posiadamy wszelkie inne informacje o nieruchomościach, ich cenach, i jesteśmy skłonni po konsultacjach z rządem udostępniać je osobom fizycznym.
Dane nie byłyby dostępne cały czas; dr Furga sugeruje, że obywatele mieliby do nich bezpłatny dostęp np. trzy razy w roku. Jak można się spodziewać, w innym wypadku musieliby uiścić dodatkową opłatę.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Włączenie notariuszy do obiegu informacyjnego mogłoby "spełnić oczekiwania rządu"
Zdaniem prezesa Centrum AMRON dołożenie do obecnego systemu AMRON informacji przekazywanych przez notariuszy pozwoliłoby uzyskać wystandaryzowane, obiektywne dane o transakcjach; dr Furga zaznacza przy tym, że już od 10 lat ZBP rozmawia o włączeniu kancelarii notarialnych do obiegu informacyjnego. Jego zdaniem takie rozwiązanie pozwoliłoby na spełnienie oczekiwań rządu - i to przy stosunkowo niewielkich nakładach finansowych. Cały system mógłby zostać też udostępniony obywatelom znacznie szybciej. Nie wiadomo jednak, jak do takiego pomysłu podejdą rządzący - i czy będą skłonni do ponownej zmiany projektu przepisów. Związek Banków Polskich wysłał w tej sprawie oficjalne pismo, skierowane do ministra rozwoju i technologii.