Urlop to czas odpoczynku, jaki przysługuje każdemu, kto jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Zazwyczaj w ciągu roku można skorzystać z 20 lub 26 dni wolnych od pracy. Jednak istnieje też dodatkowy urlop dla osób z niepełnosprawnością. Na dodatkowe uprawnienia mogą liczyć osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.
Standardowo wymiar urlopu zależny jest przede wszystkim od stażu pracy pracownika, na który składa się czas, jaki pracownik przepracował już u obecnego i poprzednich pracodawców oraz lata wliczone za szkołę, którą ukończył.
Jeżeli ktoś ma staż pracy krótszy niż 10 lat pracy, to może liczyć na 20 dni urlopu wypoczynkowego. Osoby, które są zatrudnione powyżej 10 lat, mają prawo do 26 dni urlopu w roku.
Dodatkowy urlop dla osób z niepełnosprawnością wynosi 10 dni
Według artykułu 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, na dodatkowe 10 dni urlopu wypoczynkowego mogą liczyć pracownicy, którzy posiadają umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności.
Oznacza to, że taki pracownik, w zależności od stażu pracy, będzie mógł liczyć na 30 lub 36 dni urlopu wypoczynkowego w roku. Prawo do tych dodatkowych dni nabywa się po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia do jednego z dwóch wymienionych wyżej stopni niepełnosprawności.
Przykładowo, jeżeli pracownik zatrudniony w naszej firmie przyniesie orzeczenie o tym, że od 1 maja 2021 roku zostaje uznany jako osoba o znacznym stopniu niepełnosprawności, to prawo do dodatkowych dni urlopowych nabywa z dniem 2 maja 2022 roku.
Co istotne, pracownik nabywa taki dodatkowy urlop w całości, czyli nawet jeżeli uzyskałby do niego prawo 31 grudnia, to dalej otrzymuje on całe 10 dodatkowych dni i nie jest to wyliczane proporcjonalnie.
W przypadku zbiegów dodatkowych urlopów należy wybrać ten korzystniejszy dla pracownika
Jeżeli jakiś pracownik ma już, z powodów odrębnych przepisów, prawo do dodatkowego urlopu i oznacza to, że jego wymiar przekracza 26 dni roboczych w roku, to wtedy należy wybrać ten urlop dodatkowy, który jest korzystniejszy dla pracownika i daje więcej dni wolnych.
Przykładowo, pracownik ma prawo do dodatkowych pięć dni urlopu z powodu odrębnych przepisów, ale przedstawił też orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Oznacza to, że może otrzymać dodatkowe 10 dni urlopu, ale zamiast tych pięciu, wynikających z innych przepisów.
Jeżeli jakiś pracownik pracuje na część etatu, to ten dodatkowy urlop ulega odpowiedniemu pomniejszeniu tak jak ten standardowy. Dla osoby pracującej na ¾ etatu i mającej staż pracy powyżej 10 lat będzie to wyglądało następująco:
(26 dni urlopu podstawowego + 10 dni urlopu dodatkowego) x ¾ wymiaru etatu = 27 dni urlopu.
Dodatkowego urlopu należy udzielić, nawet jeżeli pracownik nie złożył wniosku
Warto pamiętać, że pracownikowi dodatkowy urlop należy się nawet wtedy, gdy nie złoży o to pisemnego wniosku, co wynika z wyroku Sądu Najwyższego z z 29 czerwca 2005 roku (II PK 339/04). Oznacza to, że jeżeli mamy informację o tym, że pracownik jest niepełnosprawny, to należy się upewnić czy nie należy mu się dodatkowy urlop, nawet jeżeli on sam o to nie wnioskuje.
Dodatkowy urlop traktuje się tak samo, jak urlop wypoczynkowy standardowy. Oznacza to, że jeżeli pracownik go nie wykorzysta, to przechodzi on na następny rok i zatrudniony powinien go wykorzystać do 30 września. Dodatkowy urlop nie wpływa też na inne uprawnienia jak możliwość uzyskania urlopu okolicznościowego.
