Zadaniem Polskich Domów Drewnianych, czyli spółki utworzonej w 2019 roku, było budowanie domów dla osób z umiarkowanymi dochodami oraz promowanie energooszczędnego budownictwa drewnianego. Plany przewidywały wybudowanie 11 tys. mieszkań w budynkach wielorodzinnych i 950 jednorodzinnych domów w kilka lat. Jak się okazało, z ambitnych propozycji prawie nic nie wyszło.
W momencie rejestracji spółki Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej miał w niej 99 proc. akcji uprzywilejowanych. Natomiast Bank Ochrony Środowiska SA miał 1 proc. akcji. Inicjalnie Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe miało być trzecim współzałożycielem – zaangażowanie go w akcję miało pomóc w uzyskaniu dostępu do terenów pod zabudowę. Jednak ostatecznie nie doszło to do skutku.
Domy z drewna pod lupą Najwyższej Izby Kontroli
Najwyższa Izba Kontroli podkreśliła, że spółce nie udało się osiągnąć założonego celu poprawy dostępności mieszkań, pomimo poniesienia dużych nakładów finansowych. Od 5 marca 2019 roku do końca czerwca 2022 spółka wykazała łączną stratę w wysokości 16,4 mln zł. W kontrolowanym okresie łączne koszty rodzajowe wyniosły 82,9 mln zł. Średnio ponad połowę kosztów rodzajowych spółki stanowiły pensje pracowników wraz z kosztami ubezpieczeń społecznych i innymi świadczeniami.
Pomimo ambitnych planów niektóre z projektów spółki nie zostały nawet rozpoczęte, a inne, jak w Choroszczy, Łodzi czy Pułtusku, były realizowane z opóźnieniami. Kontrolerzy zwrócili uwagę na błędy w zarządzaniu. Firma nie przestrzegała własnych procedur przy zakupie nieruchomości – wpłacała duże zaliczki, a to szkodziło jej płynności finansowej. Co więcej, biznesplan spółki został opracowany już po jej założeniu, bez uprzedniej analizy koncepcji działania i oceny efektywności biznesowej.
Braki w aktualizacji procedur
Mimo ogólnego dobrego przygotowania organizacyjnego w strukturze PDD wystąpiły spore luki. Procedura dotycząca nabywania nieruchomości nie została zaktualizowana przez ponad 18 miesięcy. Z kolei w procedurze zakupów towarów i usług nie uwzględniono zakupów usług badawczo-rozwojowych, które są kluczowym elementem działalności PDD SA.
Poza tym jednym z istotnych problemów jest brak zgodności celu działalności spółki zapisanego w statucie z ustawą – Prawo ochrony środowiska.
PDD przeszło 6 miesięcy 2022 roku funkcjonowała bez zatwierdzonego planu rzeczowo-finansowego na ten rok. I bez zatwierdzonego przez walne zgromadzenie wieloletniego planu strategicznego na lata 2020–2023.
Cel brzmiał: więcej mieszkań – pozostały marzenia
Według założeń Narodowego Programu Mieszkaniowego do 2030 roku Polska powinna osiągnąć średnią liczbę mieszkań na 1000 osób porównywalną do średniej w UE. W związku z tym do końca tej dekady trzeba wybudować około 2,5 mln mieszkań.
Działalność PDD SA miała ten cel wspomóc, jednak – jak widać – plany zakończyły się fiaskiem. Z planowanych 950 domów jednorodzinnych i 11 tys. mieszkań w budynkach wielorodzinnych do połowy ubiegłego roku oddano do użytku zaledwie 31 lokali mieszkalnych i 2 usługowe. Do czerwca 2022 roku skomercjalizowano tylko 6 lokali mieszkalnych.