Rowerzyści nadal mają pod górkę.
Rozpoczęły się wakacje. Z pewnością przełoży się to na zwiększenie ruchu na miejskich terenach rekreacyjnych. W szczególności na drogach dla rowerów, potocznie określanych mianem ścieżek rowerowych. Jak wiadomo, w polskich realiach ścieżki rowerowe są niczym stajnia Augiasza i puszka Pandory w jednym. Wiedzą o tym szczególnie ci rowerzyści, którzy do perfekcji opanowali niedzielny slalom pomiędzy przewijającymi się na ścieżce rowerowej pieszymi, rolkarzami i użytkownikami hulajnóg. Intuicyjne skierowanie rąk na hamulce ma miejsce szczególnie wtedy, gdy przed oczami rowerzysty wyłania się obraz uczącego się jazdy na rowerze dziecka, pozostającego pod opieką beztrosko spacerującego po ścieżce rowerowej opiekuna. Czy ścieżka rowerowa to na pewno odpowiednie miejsce na naukę jazdy na rowerze? Co na to przepisy?
Dzieci uczące się jazdy na rowerze na ścieżce rowerowej
Pisaliśmy już o tym, że w świetle prawa rowerzysta to król drogi rowerowej. Jednak rzeczywistość pokazuje, że teoria nie zawsze idzie w parze z praktyką. Odpowiadaliśmy również na ogólne pytanie, czy pieszy na ścieżce rowerowej ma rację bytu. Pora sprawdzić, czy w świetle aktualnie obowiązujących regulacji ścieżki rowerowe mogą służyć jako miejsce edukacji przyszłych rowerzystów. W tym celu sięgnijmy do przepisów o ruchu drogowym. Definicje legalne, właściwe dla ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 110 ze zm.), odnaleźć można w art. 2 przedmiotowego aktu prawnego. Na szczególną uwagę zasługuje wskazana w art. 2 pkt. 18) ww. ustawy definicja pieszego. Zgodnie z przedmiotową definicją, za pieszego uznaje się również kierujące rowerem dziecko do 10 roku życia, które pozostaje pod opieką osoby dorosłej. Co więcej, przepis wskazuje, że gdy sprawujący nad dzieckiem pieczę opiekun prowadzi, ciągnie lub pcha rower, na gruncie przepisów również posiada status pieszego.
Art. 2 pkt. 18) ustawy Prawo o ruchu drogowym:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
18) pieszy – osobę znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonującą na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do lat 10 kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej;”
Zasadą jest, że pieszy powinien poruszać się po chodniku lub drodze dla pieszych. Powyższe potwierdza art. 11 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Tym samym, zarówno uczące się jazdy na rowerze dziecko poniżej 10 roku życia, jak również opiekun dziecka, który prowadzi, ciągnie, pcha rower, lub po prostu spaceruje, nie powinni korzystać ze ścieżki rowerowej. Co prawda, istnieją sytuacje, gdy pieszy ma możliwość skorzystania z drogi dla rowerów, jednak może mieć to miejsce wyłącznie, gdy:
- pieszym jest osoba niepełnosprawna, albo
- brak jest chodnika lub pobocza albo brak jest możliwości skorzystania z chodnika lub pobocza.
Z powyższego jednoznacznie wynika, że droga dla rowerów nie jest najlepszym miejscem na naukę jazdy na rowerze przez dziecko, które nie ukończyło 10 lat. A co w przypadku, gdy pociecha ponad rower stawiała tablet, a do nauki jazdy na jednośladzie dała się przekonać dopiero po ukończeniu 10 roku życia?
Czy kierujące rowerem dziecko powyżej 10 roku życia to nadal pieszy?
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r., poz. 341 ze zm.), w przypadku osób pomiędzy 10 a 18 rokiem życia, dokumentem upoważniającym do kierowania rowerem, co do zasady jest karta rowerowa (z wyłączeniem sytuacji, gdy osoba poniżej 18 roku życia dysponuje innym dokumentem umożliwiającym kierowanie rowerem). Zatem dziecko będące we wskazanym przedziale wiekowym, które posiada kartę rowerową, w świetle przepisów prawa o ruchu drogowym, nie będzie pieszym, a kierującym. Tym samym, nie ma przeciwwskazań, by podczas rodzinnych wycieczek korzystało z drogi dla rowerów. Co istotne, wymagalność dysponowania kartą rowerową ustaje z chwilą osiągnięcia przez osobę zobowiązaną do jej posiadania pełnoletniości.
Na naukę nigdy nie jest za późno. Czy ze ścieżki rowerowej może skorzystać dorosły, który chce nauczyć się jeździć na rowerze?
Jedni spędzili młodość na jednośladzie, inni natomiast debiutować na rowerze mogą dopiero po ukończeniu pełnoletniości. Nie możemy wykluczyć takiej możliwości. Czy przepisy w jakikolwiek sposób odnoszą się do takiej sytuacji? Na gruncie prawa o ruchu drogowym nie odnajdziemy regulacji, z której jednoznacznie wynika, że osoba dorosła nie może korzystać ze ścieżki rowerowej podczas nauki jazdy na rowerze. Nie ulega wątpliwości, że taki przepis mógłby wzbudzić sporo kontrowersji.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Uznanie za pieszego dziecka do lat 10, które kierując rowerem pozostaje pod opieką osoby dorosłej z pewnością miało na celu zapewnienie najmłodszym bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Warto, by opiekunowie przyszłych rowerzystów pamiętali o tym, wybierając najbardziej odpowiednie miejsce dla dzieci do nauki jazdy na rowerze. Nie zapominajmy, że na ścieżkach rowerowych napotkać można niejednego rozpędzonego rowerzystę, w tym dorosłego, który rozpoczyna rowerową przygodę, ledwo utrzymując pion.