Podczas wakacji, przebywając nad morzem, w górach czy za granicą, dokonujemy wielu transakcji dziennie. Nie zawsze płacimy bezgotówkowo, więc jak najbardziej może się zdarzyć, że w nasze ręce trafią banknoty niekoniecznie będące oficjalnym środkiem płatniczym. Pomimo wakacyjnego luzu warto zachować ostrożność. Po czym można rozpoznać, że banknot to fałszywka?
Charakterystyczne cechy podrobionego banknotu to brak znaków wodnych, brak zabezpieczeń widocznych w świetle UV oraz brak zabezpieczeń wykonanych farbą metalizowaną i zmienną optycznie.
Dotknij, popatrz, przechyl, sprawdź
Aby ochronić się przed fałszywymi banknotami:
- Dotknij: elementy szaty graficznej powinny być wyczuwalne w dotyku,
- Popatrz: zabezpieczenia będą widoczne przy oglądaniu banknotu pod światło,
- Przechyl: zabezpieczenia będą widoczne po przechyleniu banknotu,
- Sprawdź: do zobaczenia oficjalnych zabezpieczeń trzeba użyć np. lupy czy lamp UV.
Dotyk pozwala wyczuć elementy graficzne wykonane techniką stalorytniczą: oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy prezesa i Głównego Skarbnika NBP oraz oznaczenia dla niewidomych. Patrząc pod światło, zauważymy zabezpieczenia takie jak znak wodny, nitka zabezpieczająca oraz recto-verso (uzupełniający się druk obustronny). Po przechyleniu prawdziwego banknotu dostrzeżemy efekty kątowe, farbę zmienną optycznie, farbę opalizującą, farbę metalizowaną, hologram oraz złotą farbę. Sprawdzenie banknotu z użyciem lupy i lampy UV ujawni m.in. mikrodruki. Elementami świecące są np. kwadrat z wartością nominalną banknotu i numeracja umieszczona po prawej stronie portretu władcy.
Warto:
- zawsze sprawdzać otrzymywane banknoty,
- zachować szczególną ostrożność, gdy banknot jest uszkodzony lub zniszczony,
- zapoznać się z wyglądem autentycznych banknotów. Dokładnie oglądać banknoty różnych nominałów, odszukać na nich zabezpieczenia i zapamiętać ich wygląd oraz zwrócić uwagę na cechy charakterystyczne papieru,
- sprawdzać zabezpieczenia na banknotach otrzymywanych np. w sklepie przy kasie. Nie wstydźmy się dokładnie oglądać banknotu przed jego przyjęciem, mamy do tego prawo.
Co zrobić, gdy podejrzewamy, że banknot jest fałszywy?
Jeśli podejrzewamy, że banknot, który posiadamy, nie jest autentyczny, należy jak najszybciej powiadomić najbliższą jednostkę policji albo udać się do banku w celu sprawdzenia jego autentyczności. Nie próbujmy zapłacić takim banknotem, rozmieniać go ani dać dziecku. Sprawne przekazanie informacji może pomóc w ustaleniu i zatrzymaniu przestępców wprowadzających fałszywki do obrotu.
Dbałość o autentyczność banknotów jest kluczowa dla naszego bezpieczeństwa i ochrony przed konsekwencjami prawnymi. Za podrabianie albo przerabianie polskich banknotów można pójść za kratki nawet na 25 lat. Za wprowadzenie fałszywych banknotów w obieg grozi kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
