Nie ma jakiegokolwiek powodu, aby skarbówka odmawiała możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania osobom wychowującym dzieci w ramach opieki naprzemiennej.
To kluczowy wniosek z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Sąd stwierdził, że proces wychowywania dzieci jest realizowany samotnie przez każdego z rodziców w sytuacji, w której rodzice nie wychowują i nie opiekują się dziećmi wspólnie, lecz każdy z nich oddzielnie, w innym miejscu, w wyznaczonym czasie, bez udziału drugiego. Tym samym sprawowanie opieki naprzemiennej nad dzieckiem pozwala na skorzystanie z preferencyjnych zasad opodatkowania wynikających z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten określa, że podatek może być określony w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w ustawie. W uproszczeniu: taki sposób opodatkowania jest korzystniejszy.
Czy jednak matka, która wychowuje dziecko w ramach opieki naprzemiennej (czyli na zmianę z ojcem – dziecko jest przez tydzień u jednego z rodziców, a przez kolejny tydzień u drugiego), jest „samotnie wychowującą”?
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w jednej z interpretacji stwierdził, że w żadnym razie. Według niego z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Natomiast – zdaniem fiskusa – kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka, to w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnię przez któregokolwiek z nich.
Do zupełnie innych wniosków doszedł jednak sąd, który uchylił tę interpretację.
„Ustawodawca nie uzależnił prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające, aby taki stan zaistniał w ciągu roku” – wskazano w uzasadnieniu orzeczenia.
Zdaniem sądu więc określone w przepisie kryterium samotnego wychowywania dzieci jest spełnione również wtedy, gdy dany rodzic wychowuje dzieci naprzemiennie z drugim rodzicem, to jest bez udziału drugiego rodzica, i samodzielnie wykonuje czynności stanowiące proces wychowania w innym miejscu oraz czasie niż drugi rodzic.
Oznacza to więc, że oboje rodzice mogą skorzystać z preferencyjnych zasad opodatkowania, jeśli sprawują opiekę nad dzieckiem naprzemiennie.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 4 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Sz 869/20
