Upadłość Getin Noble Bank S.A. zachwiała poczuciem bezpieczeństwa wielu Polaków. I trudno się dziwić, bo osoby, które zainwestowały w obligacje tej instytucji finansowej, aktualnie zostały z niczym. Z niczym zostały również inne osoby posiadające akcje banku, czy też inni klienci, posiadający w GNB określone usługi finansowe (w tym kredyty, ubezpieczenia, czy produkty inwestycyjnych). Klienci banku na jakiekolwiek decyzje w tej sprawie poczekają jeszcze długo – samo sporządzenie listy wierzytelności ma zająć kilka lat.
Największa w historii upadłość
Wiele osób wierzyło, że prędzej na ziemi pojawią się Jeźdźcy Apokalipsy, niż zbankrutuje bank. Historia pokazała, jak bardzo się mylili, chociaż dla wielu osób upadłość Getin Noble Bank. jest porównywalna z tym mitycznym Armagedonem. Postępowanie upadłościowe banku i problemy z tym związane, to najprawdopodobniej największy tego typu proces w historii.
Mowa tutaj o utraconych milionach i wielu poszkodowanych. Na tej sprawie stracili bowiem nie tylko akcjonariusze i posiadacze obligacji banku, ale również osoby, które wykupiły w banku produkty finansowe, ubezpieczenia, czy też zaciągnęły kredyty (zwłaszcza te walutowe, od miesięcy wskazuje się bowiem na problemy osób, które zaciągnęły w GNB kredyt we franku szwajcarskim). Wielu z pokrzywdzonych tą sytuacją zwraca się z prośbą o pomoc do Rzecznika Praw Obywatelskich. A ten podkreśla, z jak dużym problemem obecnie wszyscy się mierzą:
Postępowanie wobec Getin Noble Bank S.A. w upadłości jest zapewne największym postępowaniem w historii, co samo w sobie determinuje okres potrzebny do przeprowadzenia każdego z jego etapów. Dodatkowo specyficzna dla niego pozostaje kwestia, jakie wierzytelności podlegają zgłoszeniu. Uogólniając, są to roszczenia konsumentów wynikające z abuzywnego charakteru umowy kredytu frankowego. Ustawodawca nie zdecydował się na uregulowanie sytuacji kredytobiorców frankowych, a praktyka obrotu wskazuje, że mimo korzystnego dla kredytobiorców orzecznictwa, banki nadal zaprzeczają zasadności roszczeń konsumentów, tak na etapie przedsądowym, jak i na etapie sądowym.
Na upadłości Getin Noble Bank S.A. straciło wielu
Problem frankowiczów w tym przypadku jest znaczny. Mimo upadłości bank (zgodnie z danymi przekazanymi przez RPO) nadal prowadzi obsługę kredytów i działania windykacyjne wobec osób, które tych kredytów nie spłacają, powołując się na abuzywny charakter umów. Problem mają nawet osoby, które uzyskały w tym zakresie sądowe zabezpieczenie roszczenia (czyli prawny glejt na zaprzestanie spłacania rat).
Kredytobiorcy, którzy zawarli umowy kredytowe we franku szwajcarskim, mogą liczyć na pozytywne dla nich rozstrzygnięcia w sądzie. Jeżeli spłacili więcej, niż musieli (po wykluczeniu nieprawidłowości), również stają się wierzycielami banku. I tutaj właśnie pojawia się problem, ponieważ aby wpisać wierzytelność na listę, ta powinna być stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu. A zakończenie dwuinstancyjnego procesu w tym zakresie (tak, przedstawiciele GNB wnoszą apelacje) kredytobiorca może poczekać nawet kilka lat. Szansa na odzyskanie, chociaż części pieniędzy nie pojawi się zbyt szybko. Jak podkreśla RPO:
Z informacji z sądu upadłościowego prowadzącego to postępowanie wynika, że samo sporządzenie listy wierzytelności zajmie kilka lat. Mając zaś na uwadze skalę roszczeń wobec Getin Noble Bank S.A. w upadłości, trudno przyjąć, by konsumenci-kredytobiorcy mogli oczekiwać na rozwiązanie ich spraw w przewidywalnym terminie.
Ministerstwo Sprawiedliwości stara się usprawnić cały proces
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się w tej sprawie do Ministerstwa Sprawiedliwości, które podkreśla, że upadłość Getin Noble Bank to postępowanie na dużą skalę, a liczba jego uczestników wynosi obecnie ponad 35 tysięcy. Wierzytelności można zgłaszać przez Krajowy Rejestr Zadłużonych, ten jednak obsługuje zgłoszenia jedynie w 4 kategoriach, a tych powinno być 10. Brak odpowiedniej liczby kategorii w KRZ nie blokuje jednak postępowania, a ludzie wciąż zgłaszają swoje roszczenia. Jak podkreśla MS:
Po ogłoszeniu upadłości Getin Noble Bank Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości przygotował i opublikował na Portalu Publicznym KRZ (w zakładce „Instrukcje”) – Instrukcję zgłaszania wierzytelności bankowych z zastosowaniem istniejącego formularza. Zawierała ona wskazanie tego, w jaki sposób oznaczyć właściwą kategorię. Na chwilę obecną liczba teczek zgłoszeń wierzytelności, którą utworzył system teleinformatyczny służący obsłudze postępowania upadłościowego w aktach do sygn. akt WA1M/GUp-zw/44/2024 wynosi 29.008. Służby prawne syndyka zidentyfikowały 29.508 unikalnych zgłoszeń wierzytelności.
Wciąż toczą się prace, mające usprawnić cały proces. Jednak tak ogromna liczba uczestników sporu sprawia, że faktycznie, na kolejne kroki w tej sprawie trzeba będzie jeszcze długo poczekać. Upadłość Getin Noble Bank S.A. to prawdziwa katastrofa finansowa. Katastrofa, która uderzyła w portfele wielu osób i zachwiała poczucie bezpieczeństwa osób, korzystających z usług finansowych.