Jak się liczy zachowek? Niby jest to dość oczywiste, a jednak w dalszym ciągu rodzi problemu lub budzi wątpliwości. Wysokość zachowku jest uregulowana w przepisach prawa spadkowego. To właśnie według nich ustalana jest kwota, jaką spadkobiercy muszą zapłacić. Jak wygląda to w praktyce?
Ile procent wynosi zachowek po rodzicach i innych krewnych?
Zachowek, czyli kwota, jaka należy się spadkobiercom, pominiętym w testamencie. Zgodnie z przepisami kwota zachowku zależna jest od wartości masy spadkowej i udziału, jaki przysługiwałby spadkobiercy, gdyby nie został pominięty w testamencie.
Co do zasady zachowek wynosi połowę wartości spadku, należnego spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli spadkobierca jest trwale niezdolny do pracy lub niepełnoletni, wówczas wartość zachowku zwiększa się do 2/3 wartości spadku.
Obliczając należną wartość kierujemy się powyższymi zasadami. Najczęściej ostateczną kwotę otrzymuje się, szacując wartość całego spadku, jaki został odziedziczony, a następnie podzielenie go na liczbę spadkobierców ustawowych. Uzyskana kwota jest dzielona na pół i stanowi wartość zachowku, jaki jest należny osobie, która go dochodzi. W przypadku osób niepełnoletnich albo niepełnosprawnych kwota nie będzie dzielona na pół. Będzie to 2/3 wartości udziału.
Jak obliczyć wartość spadku?
O ile obliczenie wartości zachowku nie powoduje problemów, o tyle może je powodować obliczenie kwoty wyjściowej, czyli wartości całego spadku. Najczęściej wiec, w razie wątpliwości lub rozbieżności korzysta się z pomocy biegłego, który oblicza, ile warte są składniku masy spadkowej. Jest to jednak kosztowny sposób i wykorzystywany jest najczęściej w sytuacji, gdy spadkobiercy nie mogą dojść do porozumienia. Jeżeli są oni zgodni, to wystarczy samodzielne oszacowanie spadku. Tutaj metody mogą być bardzo różne, może być to porównanie cen z portali ogłoszeniowych, oszacowanie według wspólnej opinii lub pierwotnych cen zakupu. Jeżeli kwota satysfakcjonuje obie strony, to dzieli się ją według powyższych zasad.
Dopełnieniem formalności jest potwierdzenie zapłaty. Jeżeli sprawa była rozstrzygana przez sąd, będzie nim oczywiście wyrok albo ugoda. Jeżeli nie zapłata zachowku może zostać uzgodniona w drodze ugody lub umowy zawartej u notariusza. Każda z powyższych form jest dla stron wiążąca i w razie problemów, może być podstawą dochodzenia zapłaty przez komornika.
