Liczba pracujących kobiet zmniejszyła się, ale nie tak bardzo jak straszono
W związku z „500+” liczni ekonomiści straszyli, że liczba kobiet na rynku pracy drastycznie spadnie. Argumentów było co najmniej kilka. Po pierwsze – bo skoro jest 500+, to wiele kobiet zarabiających najniższą krajową będzie wolało zostać w domu z dziećmi. Dzięki temu miały zaoszczędzić na żłobkach i przedszkolach, a w dodatku móc spędzać więcej czasu z dziećmi. To miał być wariant mocno opłacalny w przypadku rodzin z trójką lub więcej potomstwa (w przypadku dodatku tylko na drugie dziecko różnica między świadczeniem a wypłatą jest jednak wyższa). Po drugie – część matek miała rezygnować z pracy po to, by rodzina mogła spełniać warunki dotyczące nieprzekraczania odpowiedniego progu dochodowego na osobę.
Ciekawe dane znajdują się w najnowszym raporcie GUS "Kobiety i mężczyźni na rynku pracy 2018". Jak się okazuje, liczba kobiet w wieku produkcyjnym faktycznie się zmniejszyła. Liczba nawet może robić wrażenie (blisko 79 tys. kobiet odeszło z rynku pracy). Jeśli jednak spojrzymy na dane procentowe…zobaczymy, że spadek jest naprawdę niewielki. O określonej tendencji będzie można mówić jednak najwcześniej za dwa lata, czyli w momencie, kiedy GUS opublikuje kolejny raport.
W 2015 r. pracowało 44,1% kobiet w wieku produkcyjnym (jest to % ogółu pracujących w wieku produkcyjnym) . Dokładnie tyle samo, co w roku 2013, czyli na długo przed wprowadzeniem 500+). W roku 2017 – 43,7%. Spadek o 0,4 punktu procentowego. Czyli niewiele. A to oznacza, że 500+ ma niewielkie przełożenie nie tylko na wzrost demograficzny, ale także na liczbę zatrudnionych kobiet.
Czego jeszcze możemy dowiedzieć się z raportu?
Można odnieść wrażenie, że GUS stara się przedstawić niektóre dane w nieco korzystniejszym świetle, niż wynikałoby to ze zgromadzonych danych. Na przykład w raporcie stwierdzono, że między rokiem 2011 a 2017 wzrosła liczba zatrudnionych niepełnosprawnych kobiet. I faktycznie, analizując ten okres wskaźnik zatrudnienia wzrasta (niewiele, ale jednak). Tylko co jeżeli porównamy rok 2017 z rokiem 2015? W ciągu tych dwóch lat wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych kobiet spadł – i to dość wyraźnie (mniej więcej z 16 do 13%; to dość wyraźny spadek jeżeli prześledzimy wcześniejszą tendencję).
Ponadto kobiety częściej znajdują zatrudnienie w sektorze publicznym niż mężczyźni (blisko 1/3 kobiet, a tylko mniej więcej co szósty mężczyzna), ok. 88% osób pracujących na stanowiskach robotników przemysłowych i rzemieślników to mężczyźni, a wśród pracowników usług i sprzedawców przeważają kobiety (ok. 66% zatrudnionych osób). Co ciekawe, więcej kobiet niż mężczyzn pracuje 40 i więcej godzin tygodniowo (o 8,4 p. proc.).