Homoseksualne małżeństwo zawarte zagranicą nie może być honorowane w Polsce, bo to zagrożenie dla podstawowych interesów Rzeczypospolitej. Tak mówią polskie sądy, sankcjonując małżeństwo jako uświęcony związek kobiety i mężczyzny (ewentualnie – mężczyzny i kobiety). Czy doczekamy się czasów, gdy małżeństwa homoseksualne w Polsce nie będą science fiction?
W Polsce osoby tej samej płci nie mogą zawrzeć małżeństwa. Nie przewidują takiej możliwości zarówno przepisy konstytucji (definiującej małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny), kodeksu rodzinnego (powtarzającej definicję z konstytucji), a nawet wzory druczków urzędowych (zawierających rubryki „kobieta” i „mężczyzna”). Z pewnością zatem nie jest możliwe zawarcie takiego małżeństwa w Polsce. Ale co zrobić z osobami, które takie związki zawarły zagranicą, gdzie jest to możliwe?
Małżeństwa homoseksualne w Polsce – nie było, nie ma, nie będzie?
Z takim problemem mierzy się coraz więcej osób. Wielu Polaków-homoseksualistów decyduje się na zawarcie małżeństwa np. w Wielkiej Brytanii. Jednym z nich jest pan Bartlomew, który chciał dokonać transkrypcji (wpisania) brytyjskiego aktu małżeństwa do polskich akt stanu cywilnego. Urząd odmówił, powołując się na szereg przepisów, które bez żadnych wątpliwości wskazują, że na gruncie prawa polskiego małżeństwo to pani i pan, nie pani z panią albo pan z panem. W ocenie urzędu transkrypcja aktu małżeństwa homoseksualistów nie jest możliwa również z uwagi na treść art. 107 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego:
Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania transkrypcji, jeżeli: (…) transkrypcja byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Negatywna decyzja urzędników spowodowała, że sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd potwierdził, że to urząd ma rację. Uznanie małżeństwa dwóch gejów stanowiłoby zatem zagrożenie dla podstawowych interesów Polski, a dokładnie, jak stwierdziła sędzia uzasadniając wyrok, uznanie takiego związku miałoby skutki sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Sprawa zatem najprawdopodobniej – sądząc po zapowiedziach pełnomocnika pokrzywdzonego przez urzędników obywatela – trafi przed oblicze Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ten co prawda orzekł już w podobnej sprawie, stwierdzając, że państwa mają prawo na takie definiowanie małżeństwa, jakie uważają za stosowne, a brak w ustawodawstwie możliwości zawarcia związku małżeńskiego przez osoby tej samej płci nie jest dyskryminację czy naruszeniem praw człowieka.
Tutaj sprawa jednak ma nieco inny charakter, nie chodzi bowiem o możliwość zawarcia takiego małżeństwa w Polsce – na to, najprawdopodobniej, nie jesteśmy jeszcze jako społeczeństwo gotowi – ale o uznanie legalnego związku zawartego zagranicą. Niestety, polskie władze (zarówno wykonawcza, jak i sądownicza) nie są w stanie zmierzyć się z tym tematem. Czy np. umożliwienie lesbijce kontaktu z jej żoną podczas pobytu w szpitalu na pewno stanowi zagrożenie dla jakichkolwiek wartości? Nie sądzę.
