W Polsce istnieje obowiązek szkolny, za spełnianie którego są odpowiedzialni rodzice dziecka. Za długotrwałe nieposyłanie dziecka do szkoły grożą konsekwencje finansowe, a nawet prawne.
Skutki ciągłego nieposyłania dziecka do szkoły
Obowiązek szkolny trwa od momentu, kiedy dziecko skończy 7. rok życia. Może być również spełniany poprzez nauczanie indywidualne czy domowe. Po ukończeniu szkoły podstawowej następuje obowiązek nauki aż do 18. roku życia. Jeśli dziecko nie zostaje posyłane na co najmniej połowę zajęć w ciągu miesiąca i są to nieobecności nieusprawiedliwione, dyrektor szkoły podejmuje próby kontaktu z rodzicami – telefonicznie, mailowo czy listownie. Jeśli nie przynosi to rezultatów, musi skierować sprawę do odpowiedniego organu samorządowego, którym zazwyczaj jest gmina. Urząd wysyła (listem poleconym za potwierdzeniem odbioru) wówczas do rodziców upomnienie bądź wystawia tytuł wykonawczy. Opiekunowie mają 7 dni na ustosunkowanie się do sprawy. Jeśli tego nie zrobią, można rozpocząć postępowanie egzekucyjne.
Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do:
- dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły;
- zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne;
- zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowywanie się do zajęć;
- informowania, w terminie do dnia 30 września każdego roku, dyrektora szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, o realizacji obowiązku szkolnego spełnianego w sposób określony w art. 36 spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki ust. 10 lub 11.
Rodzice dziecka realizującego obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 37 zezwolenie na spełnianie przez dziecko obowiązku przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego lub nauki w innych formach ust. 1, są obowiązani do zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w tym zezwoleniu.
Rodzicom grozi grzywna
Podczas postępowania egzekucyjnego zostaje nakładana na rodzinę grzywna w celu przymuszenia. Może być realizowana kilka razy w tej samej albo w wyższej wysokości. Jednorazowo wartość grzywny nie może przekroczyć 10 000 zł, a łącznie 50 000 zł. Powrót dziecka do szkoły i poprawa sytuacji w kontakcie z rodzicami powoduje umorzenie grzywien.
Jeśli egzekucja nie wnosi niczego do sprawy, dyrektor szkoły ma obowiązek złożyć wniosek do właściwego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego. Wówczas sąd rodzinny przygląda się danemu postępowaniu i zazwyczaj orzeka nadzór kuratora nad dzieckiem. W niektórych przypadkach dochodzi również do pozbawienia opiekunów władzy rodzicielskiej.
